38 milyon tondan 150 milyon tona: Demiryolu "yük" alacak

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 4 yıllık eylem planını DÜNYA’ya anlattı. Yeni yatırımlar ile demiryolunda yük taşımacılığının 4 yılda 38 milyon tondan 150 milyon tona çıkacağını açıklayan Uraloğu, yeni projelerin kaynağını, Yap İşlet Devret modeli ile yapılan köprüler, yollar ve limanlardan sağlanacak gelirin oluşturacağını söyledi.

Uraloğlu DÜNYA’ya anlattı…

Gerçekleşmeleri ve 4 yıllık eylem planını DÜNYA’ya anla­tan Ulaştırma ve Altyapı Baka­nı Abdulkadir Uraloğlu, demir­yolu projeleri başta olmak üze­re yeni projelerin kaynağını, Yap İşlet Devret modeli ile ya­pılan köprüler, yollar ve liman­lardan sağlanacak gelirin oluş­turacağını söyledi.

Sanayi ve tarımsal üretim­de maliyetleri düşürüp, hızı artıracak demiryolu taşıma­cılığı projelerine ağırlık veri­leceğini dile getiren Uraloğ­lu, “Demiryollarında yük ta­şımacılığı çok önemli. Burada ağı geliştirirken OSB ve liman bağlantılarını da sağlama­yı planlıyoruz. Bu yolla üreti­cimizin rekabet avantajını ve hızını artıracak, maliyetlerini düşüreceğiz” dedi.

Uraloğlu, “OSB’lerden hatta sanayi tesislerinin içinden yü­kü alıp doğrudan lojistik mer­kezlere, limanlara aktarmak is­tiyoruz. Şu anda 439 kilometre böyle hattımız var, 268 kilomet­re daha 2028 yılına kadar yap­mış olacağız. Yük taşımacılığın­da şu anda 38 milyon ton yüzde 5 gibi bir oran var, bunu 2028’de 150 milyon tona, 2053’te de 448 milyon tona eriştirerek yüzde 22’lik bir payı inşallah demir yollarının üzerine yüklemiş olacağız” şeklinde konuştu.

Uraloğlu, “Yap-İşlet-Dev­ret modeliyle yapılan ve başta çok eleştirilen yolları-köprüle­ri kapatalım Türkiye felç olur. Ayrıca projelerin büyük bölü­münde verilen garanti rakam­ları aşıldı ve devlet gelir elde et­meye başladı” dedi.

Verilen garantiler ve gerçek­leşmeler ile ilgili ayrıntı da ve­ren Uraloğlu, “Osmangazi Köp­rüsü için araç garantisi 40 bin­di; şu anda ortalama 60 bin araç geçiyor… Avrasya Tüneli geçiş garantisi yaklaşık 70 bindi; bu­güne kadar toplam 141 milyon araç geçişi oldu ve bu yıl ortala­ma 75 bin araç geçiyor.

İstanbul-İzmir Otoyolu’nda araç garantisini yüzde 20 ora­nında aştık. Kuzey Marmara Otoyolu’nda garantinin yüz­de 50’sini aştık. 2025 yılında garanti sayısına ulaşılacağını tahmin ediyoruz. İstanbul Ha­vaalanı hava kargo taşımacılı­ğında, uçuş sayılarında ve yol­cu trafiğinde rekorlar kırıyor. Garantiler aşıldı ve devlet yak­laşık 22 milyar Euro kira ala­cak” şeklinde konuştu.

“YİD projelerini 1 gün kapatın Türkiye felç olur”

Bakan Uraloğlu, “Kuzey Marmara Otoyolu çok eleşti­rildi. “Gereksiz” denildi. Bu­gün 150 bin civarında araç ge­çiyor. Bir gün kapatmayı dü­şünsek bütün İstanbul, hatta Türkiye felç olur. Yavuz Sul­tan Selim Köprüsü de çok eleş­tirildi, Avrasya Tüneli de. Bu­gün Yavuz Sultan Selim Köp­rüsü’nden günde 140 bin araç geçiyor. Avrasya Tüneli’nden de 70 bine yakın araç faydala­nıyor. Bu güzergahları 1 gün kapatsak ve zaten kapasite­leri dolu olan 15 Temmuz ve­ya Fatih Sultan Mehmet Köp­rüsü’ne yönlendirsek 240 bin aracın üzerine 150 bin araç ila­ve etmek demek.”

“Zaman, yakıt tasarrufu verimliliği artırdı…”

“Osmangazi Köprüsü’ne de “Gereksiz” denildi. Bu yıl orta­lama 60 bin araç geçiyor. Yapıl­masaydı 100kilometrelik İzmit Körfezi’ni dolaşacaktı araçlar. Veya sınırlı sayıdaki feribotla geçecekti. Dolayısıyla o 100 ki­lometredeki yakıt da dahil, ka­zanılan zaman da dahil hepsi milli servettir. Verimliliktir.

“Bu projelerin tamamı devlete para kazandıracak”

2028 yılından itibaren, bu projelerin tamamı tek tek dev­lete geçecek. Devlet devralacak ve işletmesini yapacak veya tekrar kiralayacak. Bunlar dev­ralındığında, Ulaştırma ve Alt­yapı Bakanlığı’nın yatırım büt­çesini bu kalemler dolduracak. Hazine’ye yük olmadan proje geliştirip yapabilecek.”

Yeni projeler…

“Akyazı ile Ankara arasında hizmet veren, Bolu Tüneli’nin de içinde bulunduğu otoyola, kardeş otoyol geliyor. 1 milyar euroya mal edilecek ve 200 kilo­metre uzunluğunda olacak oto­yol, gidiş geliş 3’er şeritli olarak planlanıyor. Ayrıca Ankara-İs­tanbul arasını 80 dakikaya dü­şürecek yeni Hızlı Tren Projesi de 2028’de bitirilecek. 344 ki­lometrelik güzergahta 350 ki­lometre sürat yapılabilecek An­kara-İstanbul Süper Hızlı Tren Hattı’nda 120 kilometreyi bu­lan 52 tünel inşa edilecek.

Eskişehir-Antalya Hız­lı Tren Projesi de planlanıyor

Tamamlandığında İstanbul Antalya arası 4 saat 45 dakika­ya, Eskişehir Antalya arası ise 2 saate düşecek. 293 kilomet­relik Kırıkkale-Samsun, 513 kilometrelik Samsun-Trab­zon-Sarp ve ihale aşamasında olan 143 kilometrelik Çatal­ca-Çayırova, 192 kilometre­lik Aksaray-Yenice Hızlı Tren Hattı ise planlanan diğer proje­ler arasında yer alıyor.

“11 trilyon dolarlık ticaret hattının merkezindeyiz”

Uraloğlu, “Ülkemiz 4 saatlik uçuş süresiyle, yaklaşık 1 mil­yar 650 milyon insanın yaşa­dığı, 43 trilyon 200 milyar do­lar Gayri Safi Milli Hasıla’ya sahip ve 11 trilyon dolar tica­ret hacmi bulunan 67 ülkenin merkezi konumunda. Üç kıta­yı birbirine bağlayan jeopolitik konumuyla da Avrupa, Asya ve Afrika ülkelerinin ekonomik ve sosyal gelişimleri için çok önemli bir noktada bulunuyor. Bu gerçeklerden hareketle son yıllarda ülke içinde çok modlu ulaşım bağlantıları sağlamanın yanı sıra, uluslararası koridor­lar oluşturarak, kıtalar arasın­da kesintisiz ve kaliteli ulaşım altyapıları tesis ediyoruz” dedi.

Uraloğlu, “2020-2050 yılları arasında ulaşıma yönelik tale­bin, yolcu sayısı-km cinsinden iki katına çıkacağı öngörülü­yor. 2020 yılında 12 milyar ton olan dünya ticaret hacminin 2030 yılında 25 milyar tona, 2050 yılında 95 milyar tona ve 2100 yılında ise 150 milyar to­na çıkacağı tahmin ediliyor. Ül­kemizde şu anda yaklaşık 26, 5 milyon olan araç sayısı 2050’li yıllarda 55 milyon civarında olacak. İşte biz de bu gerçekler ışığında çalışmalarımızı haya­ta geçiriyoruz” diye konuştu.

194 milyar dolarlık yatırımla yıllık 30 milyar dolar tasarruf

Yapılan 194 milyar dolarlık yatırımla yaklaşık 1 trilyon 260 bin dolarlık üretime katkı sağ­landığına dikkati çeken Ura­loğlu, “Gayri safi yurt içi hasıla­ya 606 milyar dolarlık bir katkı sağlamışız. İhracata yine yakla­şık 110 milyar dolarlık, vergiye 31,6 milyar dolarlık ve her yılda yaklaşık 1 milyon kişiye kabaca katkı sağlamışız. Bunların ta­sarruf etkisine bakacak olursak bütün sektörlerde yaklaşık 30 milyar dolarlık tasarruf ediyo­ruz” ifadelerini kullandı.

“Kapıkule’den Gaziantep’e hızlı tren”

Osmaneli-Bursa-Balıkesir Hızlı Tren Hattı’nı 2026’da bitireceklerini belirten Ura­loğlu, “Mersin, Adana, Os­maniye, Gaziantep hattımızı 2027’de bitireceğiz. Kapıku­le’den girdiğimizde Gazian­tep’ten hızlı trenle çıkmış ola­cağız. Ankara’nın İzmir’e bağlantısını sağlayacak 508 kilometrelik yüksek hızlı tren hattını 2028’de bitirmeyi he­defliyoruz. Yavuz Sultan Se­lim Köprüsü’nden de geçecek olan ve Uzakdoğu’yu Lond­ra’ya ikinci defa bağlayacak olan demir yolu hattımızı yi­ne planlıyoruz.

Karadeniz’e ulaşacak demir yolu hattımı­zın ilk etapta Kırıkkale ile Ço­rum arasının 2028’e kadar bi­tirilmesini planlıyoruz. An­kara-İstanbul arasında süper hızlı tren projemizi bitirdik. Bunun fizibilitelerini yapıyo­ruz. Ankara ile İstanbul arası­nı iki durakla yaklaşık 80 da­kikada kat etmiş olacağız. Bu­nu da 2028 için iddialı olabilir ama bunu da inşallah ihalesini yapıp bunun da yapım çalış­malarına başlayacağız” şek­linde konuştu.

“Güneydoğu sanayicisi en kısa yoldan limana ulaşacak”

Uraloğlu, “Amanoslar’ı ge­çen hem demir yolu, hem de otoyol hattımızı planladık. Gaziantep başta olmak üze­re Güneydoğu sanayicisini en kısa yoldan limanla buluştur­mayı hedefliyoruz. Ve İsken­derun sahilinde sıkışmış olan sanayi bölgesine de, Amanos­lar’ın arkasına, Hassa tarafına doğru da ciddi bir genişleme imkânı sağlamış olacağız. Sa­dece ulaştırmayı değilülkemi­zin ekonomisine ve gelişmesi­ne nasıl katkı sağlarız, onu da düşünüp planlamaya çalışıyo­ruz” şeklinde konuştu.

Geniş bantta 112 milyon abone hedefi…

Haberleşmede 2028’e kadar yaklaşık 10 milyar dolarlık bir yatırım yapmayı planladık­larına dikkat çeken Uraloğlu, “Burada geniş bant abone sa­yısını 112 milyona, mobil abo­ne sayımızı da 102 milyona ulaştırmayı hedefliyoruz. İn­ternet hizmetini ise 100 me­gabit saniyeye ulaştırarak her eve ulaşmayı hedefliyoruz. Aynı zamanda 6G için de ça­lışmalarımız hızlı bir şekilde sürüyor” diye konuştu.

Havalimanlarına 20 milyar dolar

Havayollarında 2053’e kadar yaklaşık 19,5 milyar dolarlık bir yatırım yapmayı planla­dıklarını belirten Uraloğlu, “2028’e kadar da 57 olan hava­limanı sayımızı 61’e yükselt­meyi hedefliyoruz. 2028’e ka­dar havalimanlarının genişle­tilmesi çalışmalarına başladık. Esenboğa, Antalya ve Trabzon havalimanlarını önceliklen­dirdik. Bu arada Çukurova Ha­valimanı’nı da söz verdiğimiz gibi hizmete aldık.” dedi.

Yerli AUS 2026’da devrede

Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS) mimarisi ve yazılımı geliştir­diklerini de ifade eden Ura­loğlu, “Akıllı Ulaşım Sistem­lerinin ve Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemlerini tek bir merkezi yazılım çatısı altında toplayarak AUS standardi­zasyonunu sağlayacağız. Ay­rıca proje kapsamında K-AUS ve AUS Sistemlerin kurulaca­ğı Antalya ile İstanbul’da Fiber ve Enerji altyapı kurulumlarını da gerçekleş­tireceğiz. Proje yazılım altya­pısının tamamlanmasını ve saha kurulumunu 2025 yılın­da, projemizi de 2026 yılı içe­risinde tamamlamayı hedefliyoruz” dedi.

Akıllı ulaşım için mevzuat geliyor

Ulaştırma ve Altyapı Ba­kanı Abdulkadir Uraloğlu, Akıllı Ulaşım Sistemleri tek­nolojisi ile donatılmış Ya­vuz Sultan Selim Köprüsü Kuzey Çevre Otoyolu’nda şehir dışı lojistik merkez­leri arasında sürücüsüz lojistiğe imkân tanıyacak Seviye-4 Otoyol Pilotu Tek­nolojisine sahip otonom kamyonunu test etti.

Bakan Uraloğlu, “Otonom araçla­rın optimum düzeyde çalı­şabilmesi için onlara uygun olarak yolların da akıllı ula­şım sistemleriyle donatıl­mış akıllı yollar olması ge­rekiyor. Bu kapsamda tüm ulaşım modlarında mevcut yol kapasitelerini etkin kul­lanarak; seyahat sürelerini azaltmak, trafik güvenliğini arttırmak ve enerji verimli­liği sağlayarak ülke ekono­misine katkı sağlamak için akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırıyoruz” dedi.

Uraloğlu, tüm ulaşım modlarında mevcut yol kapasitelerini etkin kulla­narak; seyahat sürelerini azaltmak, trafik güvenliğini arttırmak ve enerji verimli­liği sağlayarak ülke ekono­misine katkı sağlamak için akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırdıklarını belir­terek, “Araçların birbirleri ve çevreleriyle veri transfe­ri sağladığı otonom sürüş sistemleri için de mevzuat oluşturuyoruz” dedi.

KAYNAK: Ferit PARLAK – DÜNYA

LOJİPORT