50 milyon dolarlık vinçler devrildi, telafisi 2 yıl sürecek

Kocaeli’nin Körfez ilçesinde bulunan Evyapport’ta geçen cumartesi yaşanan gemi kazasında fatura netleşiyor. Kaza nedeniyle toplam zararın 100 milyon dolara ulaşabileceği konuşuluyor. Öte yandan, limanda operasyonların aksaması nedeniyle konteyner gemileri yeni rota arayışına girdi. Dünyanın önde gelen konteyner şirketlerinden Alman Hapag-Lloyd müşterilerine bu konuda bilgi maili geçerken, sektör temsilcileri kazanın bölgedeki diğer limanlarda yoğunluk yaratacağını, bu durumun ithalat ve ihracat taşımalarını aksatmasının kaçınılmaz olduğunu belirtiyor.

Evyapport: Kazanın nedenini araştırıyoruz

16 Mart'ta Kocaeli’nin Körfez İlçesi Kirazlıyalı Mahallesi’nde bulunan Evyapport Limanı’nda öğle saatlerinde bir gemi kazası gerçekleşmiş, Yang Ming'in Hong Kong Bayraklı YM Witness adlı 368 metre uzunluğundaki büyük bir konteyner gemisi, limana yanaşma manevrası sırasında rıhtımdaki vinçlere çarparak kazaya neden olmuştu. Can kaybının yaşanmadığı kazada üç liman vinci devrilirken, rıhtım ve vinçlerin çarptığı konteynerler hasar görmüştü. Evyapport yetkilileri, önceki akşam kamuoyuna yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada ocak ayında Çin’in Ningbo Limanı’ndan hareket eden Hong Kong Bayraklı YM Witness adlı konteyner gemisinin Evyapport Limanı’na yanaşma manevrası sırasında üç rıhtım vincini devirdiği, devrilen vinçlerin rıhtıma ve bazı konteynerlere zarar verdiği belirtildi. İskelede tank ve konteyner terminal operasyonlarının kesintisiz olarak devam ettiğini belirten yetkililer, kazanın gelişimi ve nedenleri hakkındaki tespit çalışmalarının resmi kurum ve kuruluşlarla iş birliği içinde devam ettiğini duyurdu.

Bölgedeki demirleme alanı yetersiz kalıyor

Evyapport’taki gemi kazasının tam olarak neden kaynaklandığına yönelik araştırmalar sürerken, bu konuda konusunda farklı iddialar söz konusu. Evyap’ın karşısındaki demirleme alanının çok yoğun olduğu, bu nedenle gemi kaptanına hemen manevra yapıp limana yönelmesi talimatı verildiği sektörden edindiğimiz iddialardan biri. Demirleme alanında yer bulamayan geminin gerekli menevrayı yapacak koşulunun olmadığı belirtiliyor. Bölgede iki liman arasında gerekli sayıda demirleme alanı bulunmadığı öne sürülüyor. Geminin limana yanaşmadan önce hızını gerektiği kadar düşüremediği de iddialar arasında. Diğer yandan geminin yanaşmasında bir pilotaj hatası olup olmadığı da araştırılıyor. Bazıları ise limandaki vinçlerin kıyıya bu kadar yakın olmaması, daha geride durması gerektiğini savunuyor. Gemide teknik bir arıza olabileceği ihtimali üzerinde de duruluyor.

TÜRKLİM: Limanlarda birkaç ay yoğunluk kaçınılmaz

Konuyla ilgili EKONOMİ’ye konuşan Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Başkanı Hamdi Erçelik, Evyapport’un İzmit Korfezi’ndeki en önemli konteyner limanlarından biri olduğunu ifade ederek, kaza nedeniyle Evyapport’ta liman operasyonlarının uzun bir süre aksayacağını belirtti. Erçelik, “Bu liman vinçlerinin yerine yenisini koymak kolay bir süreç değil. Yeni vinç siparişi verseniz iki yıla ancak geliyor. Mobil vinçlerin devreye sokulup sokulmayacağını henüz bilmiyoruz. Öte yandan, kazadan önce bu limana uğrak yapan konteyner gemileri, bölgedeki diğer limanlara yönelecektir. Bu durum özellikle önümüzdeki birkaç ay bölgedeki limanlarda bir yoğunluk oluşmasına neden olacaktır” diye konuştu.

UTİKAD: Zincirleme etki yaratacak büyük bir zarar bilançosu yolda

Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Denizyolu Çalışma Grubu Başkanı Yüksel Kahraman da konuyla ilgili EKONOMİ'ye açıklama yaptı. Yüksel Kahraman “Hasar gören vinçlerin değeri dışında, zincirleme etki yaratacak büyük bir zarar bilançosu ile karşı karşıya kalacağız. Liman operasyonları sekteye uğrayacak, bu yüzden bölgedeki diğer limanlarda da yoğunluk yaşanacak. Kazanın nedeni ile ilgili resmi olmayan ilk bilgilere göre; kaza yapan geminin limana yanaşma süratinin fazla olduğu söyleniyor. Makine arızası ya da seyir hatası olabilir. Uzmanların kaza raporu yayınlandığında detaylara daha da hâkim olacağımızı düşünüyorum” açıklamasını yaptı.

2023’te 600 bin TEU’yu aşkın yük elleçlemişti

Evyapport, 2003 yılında Evyap Grubu’nun ihtiyacı olan ham maddenin depolanması ve sevkiyatı gibi lojistik süreçlere destek amacıyla kurulmuştu. Günümüzde, 1.171 metrelik yanaşma yeri, minimum 18,5 metre su derinliği ile süper post panamax gemilerinin yanaşmasına imkân sağlayabilen Evyapport, yıllık 855.000 TEU konteyner, 1.120.000 ton sıvı yük, 500.000 ton genel yük elleçleme kapasitesine sahip. Limanda 2023 yılında 600 bin TEU’nun üzerinde konteyner elleçlendiği açıklanmıştı. Geçen yıl Türkiye limanlarında elleçlenen toplam konteyner miktarı ise yaklaşık 12 milyon TEU olmuştu. Öte yandan DP World (BAE) ve Evyap Grubu (Türkiye), geçen yıl DP World Yarımca Limanı ile Evyapport arasında stratejik sermaye ortaklığı kurulması konusunda anlaşma imzalamıştı. Verimliliği artırmayı amaçlayan bu işbirliğine yönelik anlaşma sürecinin tamamlanmasıyla DP World, Evyap Limanı’nın yüzde 58’ine, Evyap Grubu ise, DP World Yarımca’nın yüzde 42’sine sahip olacak. Yeni işletme, DP World Evyap olarak adlandırılacak.

Hapag-Lloyd: İhracat konteynerleri limana yönlendirilmemeli

Dünyanın önde gelen denizcilik şirketlerinden Alman Hapag Lloyd’un Türkiye’deki satış ofisi, müşterilerine dün sabah bir bilgilendirme maili atarak özetle şu açıklamayı yaptı: “Evyapport’taki olayın bir sonucu olarak, limanın operasyonel durumu belirsizliğini koruyor. Hasarın boyutunu değerlendirmek ve operasyonların güvenli bir şekilde ne zaman yeniden başlayabileceğini belirlemek için titizlikle çalışmalara devam ediliyor. Bir sonraki duyuruya kadar MD3 servisi altındaki YM WONDROUS 043E için planlamış Evyap çıkışlı ihracat konteynerlerinin limana yönlendirilmemesi gerekiyor. Liman, dolu giriş hareketlerine izin vermeyecek. Bu süreçte, tüm departmanlarımız Hapag- Lloyd yüklemelerinde yaşanabilecek aksaklıkları en aza indirgeme konusunda var gücüyle çalışıyor. İthalat ve ihracat sevkiyatlarınızın planlanan varış noktalarına en hızlı şekilde ulaştırılması için gereken tüm çaba gösteriliyor. Gelişmeler oldukça, yükleme bazında ve genel tüm bilgilendirmeler anında müşterilerimize iletilecek.”

Aysel YÜCEL - EKONOMİ.COM

LOJİPORT