Araçlarda 'çipli takip' dönemi

Maliye Bakanlığı, motorlu taşıtlarda ''araç tanıma'' sistemine dönük çalışmaları sürdürürken, aralarında Emniyet Genel Müdürlüğü ve Karayollarının da olduğu çeşitli kamu kuruluşları, sistemden yararlanmak için harekete geçti.

Çalışmaların yürütüldüğü Gelir İdaresi Başkanlığı, bugüne kadar çeşitli ülke uygulamalarını ele aldı, sistemin oluşturulmasına talip olan firmalarla görüşmeler yaptı.

Bu çalışmalar sonrasında da araç tanıma sisteminde çipli etiketlerin kullanılması kararlaştırıldı.

Buna göre, çipe aracın plakası ile motor ve şasi numarası yüklenecek. Çipli etiket, aracın ön camınım üst bölümüne yapıştırılacak.

Motorlu taşıt, istasyona girdiğinde, pompacılar el okuyucusuna bu bilgileri okutacak ve söz konusu bilgiler pompadaki yazar kasaya aktarılacak.

Bu işlem yapılmadan, pompa devreye girmeyecek ve akaryakıt alınamayacak.

-ETİKET PASİF Mİ, AKTİF Mİ OLACAK?-

Araç tanıma etiketinin pasif etiket mi, yoksa aktif etiket mi olacağına ise henüz karar verilmedi.

Ancak Gelir İdaresi, güç kaynağına ihtiyaç duyulan aktif etiketin, kullanımında sorun yaşanacağı gerekçesiyle pasif etikete daha sıcak bakıyor.

Pasif etiketin benimsenmesi durumunda her türlü güvenlik önlemini de içeren ve kullanım alanlarının geniş olduğu belirtilen mikro işlemcili etiketler kullanılacak.

Araç tanıma sisteminde, etiket üzerindeki çipe taşıt bilgilerinin yanı sıra farklı alanlarda kullanıma yönelik ek bilgiler de yüklenebilecek.

-BÜTÜN ARAÇLAR ÇİPLİ ETİKET TAKACAK-

Maliye Bakanlığı, araç tanıma sistemi çalışmalarının tamamlanmasının ardından yeni bir Tebliğ yayımlayacak.

Taşıt sahiplerine araç tanıma etiketi zorunluluğu getiren bu Tebliğde, iller veya modelleri itibariyle araçların etiket uygulamasıyla ilgili bir takvim de yer alacak.

Tebliğin ardından, sistemi kurmaya talip olan firmalar Gelir İdaresine başvuracak. Hesap Uzmanları Kurulu, firmalara yönelik yeterli mali güç ve güvenilirlik denetiminde bulunacak.

Bu denetimleri başarıyla atlatan firmaların önerdikleri sistem, oluşturulan komisyonun onayına sunulacak. Komisyonun teknik incelemelerinin ardından uygun görülen firmalara, ''Araç Tanıma Sistemi Kurma'' yetkisi verilecek.

Yetki alan firmalar da, akaryakıt ve araç muayene istasyonları ile uygun gördükleri diğer yerlerde, servisler kuracak. Araç sahipleri, bu servislere gelerek, plaka, motor ve şasi numarasını vererek, etiketini isteyecek.

Servis görevlileri, söz konusu bilgileri bilgisayara girecek ve Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Merkezine bağlanarak, girilen bilgilerin doğruluğunu kontrol edecek. Onay işleminden sonra da araç bilgileri, etikete yüklenecek. Araç sahibi de, çipli araç tanıma etiketini alarak, arabasının ön camına yapıştıracak.

Bütün bu işlemler 10 ile 20 dakika arasında tamamlanacak.

Yaklaşık 12 milyon araca etiket takılma işlemi de tahminen 2 yıl içinde tamamlanacak.

Etiketin bir araca uygulanmasının maliyeti ise 5 ile 10 Avro arasında olacak.

-ÇOK FONKSİYONLU KULLANIM-

Bu arada araç tanıma etiketlerinin, diğer alanlarda da kullanılması üzerinde duruluyor.

İstanbul Park İşletmesi (İSPARK) Gelir İdaresi Başkanlığına uygulamadan yararlanmak istediğini bildirdi. İdare ile konuya ilişkin yapılan görüşmelerde mutabakata da varıldı.

Buna göre, araç tanıma etiketi çipinde İSPARK'a da bir alan ayrılacak. İSPARK, İstanbul'daki otoparkları bu sistemde işletecek.

Emniyet Genel Müdürlüğü de, sistemden farklı şekilde yararlanmak istiyor.

Emniyet, Gelir İdaresine, trafikte herhangi bir araç çevrildiğinde ruhsat bilgisinin etiketten okunup okunamayacağını sordu. Emniyet Genel Müdürlüğü, özellikle çalıntı ve sahte plakalı araçlara sistem kanalıyla ulaşmayı planlıyor.

Gelir İdaresi, hacizli veya trafik para cezası bulunan ancak cezayı ödememiş araçlara da sistem aracılığıyla ulaşılıp, ulaşılamayacağını araştırıyor.

Bu arada Karayolları Genel Müdürlüğü ise otobüs, kamyon gibi ağır vasıtalar için uygulamaya konulması planlanan ''Akıllı cihaz''ların işlevini çipli etiketlerin üstlenip üstlenemeyeceği üzerinde duruyor.

Karayolları, akıllı alet projesi ile bu tür araçların kendi kanuni düzenlemelerine uyup uymadığını takip etmek istiyor.

LOJİPORT