Çin fren yaptı, gemiler yük bulmakta zorlanıyor

Çin'in ithalatının önemli bir bölümünü oluşturan demir cevherinin tonunun 200 dolardan 40 dolara, ham petrolün fiyatının da 110-120 dolardan 42 dolara gerilemesi navlun piyasalarını vurdu. Gemiler, Çin'in ithalatındaki düşüş sebebiyle yük bulamaz oldu. Buna bir de gemi arzındaki fazlalık eklenince denizcilik sektöründe tehlike çanları çalmaya başladı. Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi Başkanı Yusuf Öztürk'ün verdiği bilgiye göre gemiler yük bulmakta zorlanıyor. Devamlı düşen navlun fiyatlarının, yakıt maliyetlerini karşılamayacak seviyeye geldiğini belirten Öztürk, gemi piyasasını olumsuz etkilediğini söyledi. Çin'in etkisiyle dünya ekonomisinde başlayan yavaşlamanın navlun fiyatlarını vurduğunu, yük bulamayan gemilerin denizlerde boş gezdiğini aktaran Öztürk, “Düşük petrol fiyatı denizcilik için avantaj ancak navlunları destekleyecek ölçüde değil. Düşük navlunlar nedeniyle kimyasal tanker piyasası zorlanıyor. Emtia fiyatları düşmeye devam ederse doğal olarak navlun fiyatları da toparlanamaz.” dedi.

   Denizcilik sektöründe tehlike işaretlerinin çoğalmaya başladığına da dikkat çeken Öztürk, “Baltık Kuru Yük Endeksi, yaz döneminde tahıl taşımaları nedeniyle biraz kıpırdamıştı. Geçen şubatta 509 puan ile 30 yılın en düşük seviyesini gören endeks, 1.222 puanı gördükten sonra dün 1.000 puanın altına geriledi. Denizde çok fazla gemi var. Düşük hurda fiyatları, gemilerin hurdaya gidişini engelliyor. Çin'in demir cevheri ve kömür ithalatındaki düşüş nedeniyle Capesize ve Panamax tonajları sıkıntıya girdi.” bilgilerini verdi. Kuru yük piyasasında toparlanmanın en az bir seneyi alacağının ifade edildiğini aktaran Öztürk, “Konteyner taşımalarında navlun yükseltme denemeleri yapılıyor ama hiçbiri tutmuyor, çünkü yük yok, gemiler doldurulamıyor. Asya-Kuzey Avrupa hattında yılın ilk yarısında talep yüzde 3,5 düşerken gemi tonajı yüzde 3,4 arttı. Talep düşerken arzın artması, navlun fiyatlarında çifte baskı yaratıyor. Geçtiğimiz günlerde Maersk-MSC tarafından işletilen ana hatlardan biri olan Uzakdoğu-Batı Avrupa hattı kaldırıldı. Sürekli aşağı düşen navlun fiyatları, yakıt maliyetlerini karşılamıyor. Rekabet çılgınlığına kapılarak 18 bin-20 bin TEU'luk gemi sipariş veren firmalar, bu gemileri ne yapacaklarını kara kara düşünüyor.” dedi. Bu ortamda Türkiye'nin gemi filolarının küçülmeye devam ettiğini kaydeden Öztürk, liman yatırımları ve lojistik entegrasyonların geciktiğine dikkat çekti. Türkiye'nin aktarma ülke konumunu kaybetmemesi için acilen bu yatırımları yapması gerektiğinin altını çizdi.

Şaban GÜNDÜZ - ZAMAN

LOJİPORT