Deniz ticareti demir atıyor

Türkiye’nin dış ticaret taşımalarının yüzde 70’den fazlasının yapıldığı denizyolunda, yük trafiği sert fren yaptı. Ağustos ayında limanlarda elleçlenen dış ticaret yükü yüzde 4’ün üzerinde azalırken, küresel navlun endeksleri, eylül ayının da zor geçeceğinin sinyallerini verdi.

Denizcilik Genel Müdürlüğü, ağustos ayında limanlarda elleçlenen yük miktarını açıkladı. Yılın ilk 7 ayında yaklaşık yüzde 3 artış gösteren ve temmuz ayında geçen yıla paralel seyreden limanlardaki toplam yük trafiği, ağustos ayında keskin bir düşüş gösterdi. Ağustosta limanlarda elleçlenen toplam yük miktarı, yıllık bazda yüzde 4,5 azalarak 42,8 milyon ton olarak gerçekleşti. Limanlarda en fazla kayıp dış ticaret yükünde yaşandı. Küresel ekonomideki durgunluğa, yüksek enfl asyon ve finansmana erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle Türk ihracatçısının rekabet gücünün aşınması da eklenince, Türkiye limanlarda elleçlenen dış ticaret yükü ağustosta yıllık bazda yüzde 5,7 azalarak 36,3 milyon tona geriledi. Sanayi üretimindeki yavaşlamaya bağlı olarak ağustosta limanların dış ticaret trafiğinde, en fazla kayıp yüzde 8,4 ile ithalat yükünde yaşandı.

Türk Armatörler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Elif Uzuner’in yanı sıra dünyanın en büyük armatörlük şirketi MSC ile Rif Line ve Medkon’un yetkilileri de ağustos ayında Türkiye’nin denizyolunda dış ticaret taşımalarındaki düşüşe dikkat çekmişti. Türkiye’nin önde gelen yerli armatörlük şirketlerinden Medkon’un Genel Müdürü Mahmut Işık, ağustostan sonra eylül ayında da yük trafiğinin düşük seyrettiğini söyledi.

Azalan yük, konteyner gemilere talebi artırdı

2024 yılının 8 ayında limanlarda elleçlenen yük miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,9 artarak 356 milyon 112 bin 778 ton olarak gerçekleşti. Yılın 8 ayında limanlardan elleçlenen konteyner miktarı da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,1 artışla 9 milyon 61 bin 518 TEU oldu. Toplam yükte daralma yaşanmasına karşın konteyner taşımalarında artış olmasını ise sektör temsilcileri şöyle açıkladı: “Türkiye limanlarında toplam yükte azalma yaşanınca, bazı yükler konteynere kaydı. Çünkü daha küçük parti halinde olan yükleri konteynerle taşımak daha ekonomik oluyor.”

Navlunda düşüş eylülde hızlandı

Küresel yük trafiğindeki azalmaya paralel Drewry Dünya Bileşik Konteyner Endeksi’nde (WCI) son ayların en yüksek düşüş oranı görüldü. Endeks, geçen hafta yüzde 8 düşüşle 40’lık konteyner başına 4 bin 775 dolara geriledi. Drewry’de en fazla düşüş, Uzakdoğu-Avrupa hattında yaşandı. Şanghay'dan Rotterdam'a navlun oranları geçen ay yüzde 14 düşerek 40’lık konteyner başına 6 bin 219 dolara geriledi. Aynı şekilde, Şanghay'dan Cenova'ya navlun oranları da yüzde 12 düşüşle 40’lık konteyner başına 5 bin 842 dolara geriledi. Şanghay'dan Los Angeles'a spot fiyatlar ise sadece yüzde 3 düşüş gösterdi.

Aysel YÜCEL – EKONOMİM.COM

LOJİPORT