"Kargoda küresel hub olabiliriz ama gümrük ve dijital altyapı engel"

İstanbul Havalimanı (İGA), Türkiye’nin küresel havacılık sektörüne yeni başarılar kazandırıyor. Hem yolcu hem de kargo tarafında küreselden hızlı büyüyen Türk havacılık sektörü, İGA öncülüğünde Avrupa Uluslararası Havalimanları Konseyi'nin (ACI Europe), 34. Yıllık Kongresi ve Genel Kurulu’na da ev sahipliği yaptı. Toplantı kapsamında EKONOMİ’nin sorularını yanıtlayan İGA CEO’su Selahattin Bilgen, İstanbul’un hava taşımacılığında küresel bir ‘hub’ olmasının önündeki fırsatları ve riskleri anlattı.

“Oyun kuran tarafta olmak istiyoruz”

Hedeflerinin Türkiye’yi küresel havacılıkta oyun kuran bir pozisyona getirmek olduğunu söyleyen İGA CEO’su Selahattin Bilgen, İstanbul Havalimanı’nın yolcu taşımacılığında önemli küresel merkezlerinden biri haline geldiğini bildirdi. Bilgen, “İGA, dünyada en fazla noktaya uçulan ve en fazla havayolu şirketinin uçtuğu havalimanı. Dolayısıyla İstanbul Havalimanı yolcuda dünyanın aktarma merkezi olmuş durumda. Bunu çeşitli iyileştirmelerle daha ileriye taşımaya çalışıyoruz” dedi.

5.5 milyon ton taşıma kapasine sahip İGA’nın hava kargo tarafında da ‘hub’ olma potansiyeli olduğunu belirten Bilgen, bürokratik bazı engellerin bu süreci geciktirdiğini ifade etti.

Bilgen, gerekli iyileştirmeler yapıldığı takdirde orta vadede İGA’nın hava kargoda da küresel bir merkeze dönüşme fırsatı olduğunu söyledi. Selahattin Bilgen, konuyla ilgili şu ayrıntıları verdi: “Siz yolcuda merkez olduğunuzda bir sonraki adımda kargoda da bir küresel merkez olmak için bütün şartlara sahip durumda oluyorsunuz. Çünkü hava kargoların yüzde 60’a yakını yolcu uçaklarının altında taşınıyor. Ancak bizde gümrük mevzuatı ve gümrük süreçlerinde bazı temel iyileştirmelere ihtiyaç var. AB’de mesela Fransa’da bir prosedürü tamamladığınızda Almanya’da da geçerli oluyor. Bizde de gümrük süreçlerinin yalınlaştırılması ve dijital altyapı kurularak işlemlerin tek sistem üzerinden yapılmasının sağlanması gerekiyor. Hala kağıt üzerinde yürüyen çok iş var. Birçok farklı kurumla kağıt üzerinden işlem yapılıyor. Diğer yandan havalimanları 7/24 çalışıyor ancak gümrük memurları 9’da mesaiye başlayıp, 6’da bitiriyor. Özellikle soğuk zinciri kırmak istemiyorsanız yükün havalimanında beklememesi gerekir.”

2024’te 650 milyon Euro yatırım yapacak

İGA’nın yatırımlara hız kesmeden devam ettiğini vurgulayan Bilgen, "2024 yılında 650 milyon Euro'nun üzerinde yatırım planlıyoruz. Avrupa ve Asya'nın kesişme noktasındaki stratejik konumumuz ve 316 destinasyonda 100'den fazla havayolu ile çalışma başarımız, küresel ölçekteki etkimizi vurguluyor. Şu anda üç ana pist ve iki yedek pist ile yılda 90 milyon yolcuyu ağırlayabilen İGA İstanbul Havalimanı, yakın gelecekte Avrupa'nın ilk üçlü paralel pist operasyonuyla çığır açmaya devam edecek. Elbette ki hızla büyümemizi sürdürürken çevresel etkilerimiz konusunda da son derece hassas davranmaya devam ediyoruz. Eskişehir GES Projesi'ne 212 milyon Euro'luk önemli bir yatırım yapılıyor ve Eskişehir ilinde 3 milyon metrekarelik geniş bir alanda 199,32 MWe lisanssız GES (Güneş Enerjisi Santrali) kurarak, dünyanın tamamen yenilenebilir kaynaklarla çalışan ilk havalimanı olmayı hedefliyoruz” diye konuştu.

İGA’nın işletiminde olan İstanbul Havalimanı (İGA), dünyanın en büyük havalimanlarından biri. Günlük ortalama bin 520 uçuşa sahip olan havalimanı, son dört yıldır Avrupa’nın en yoğun uçuş trafiğine sahip havalimanı konumunda. İGA son olarak, 30 Haziran'da yeni bir rekora imza atarak 268 bin 275 yolcuya hizmet verdi. Önceki gün yayımlanan Avrupa Uluslararası Havalimanları Konseyi, Havalimanı Endüstrisi Bağlantı Raporu’nda da İGA’nın başarısı dikkat çekti. Doğrudan bağlantı açısından Avrupa sıralamasında en üst sırada yer alan İGA, 2019'dan bu yana merkez bağlantısını yüzde 87 artırarak 57 bin 60 bağlantıya ulaştırdı.

Olivier Jankovec: Türkiye trendi yönlendirdi

Toplantı kapsamında ACI Europe Genel Direktörü Olivier Jankovec da basın mensuplarıyla bir araya geldi. İGA’nın başarılarına vurgu yapan Jankovec, “Açıkçası, Avrupa Uluslararası Havalimanları Konseyi, Havalimanı Endüstrisi Bağlantı Raporu’nu görene kadar İGA’nın bağlantılılıkta bu derece başarılı olduğunu bilmiyordum. İstanbul’a geldiğimde bunu çok net gördüm. İGA dünyada da hızlı ilerliyor. Havacılığı ekonomik gelişmenin merkezine koymuş olmanız çok güzel bir örnek teşkil ediyor. İGA, bağlantılılıkta bölgesel artışın önemli bir parçası oldu ve trendi belirledi” dedi.

"Türkiye'den her 15 saniyede 1 uçak geçiyor"

ACI Europe’un açılış toplantısında konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Türkiye’nin 4 saatlik uçuş süresiyle 1,4 milyar insanın yaşadığı 67 ülkenin merkezinde avantajlı ve muhteşem bir lokasyonda bulunduğuna dikkat çekti. Hub merkezleri olan İstanbul ve Sabiha Gökçen havalimanlarının Orta Doğu'ya en iyi doğrudan bağlantı gerçekleştiren merkezler olduğunu ifade eden Uraloğlu, 2002'de iç ve dış hatlarda seyahat eden yaklaşık 34,5 milyon olan yolcu sayısını 2023'te 214 milyonun üzerine çıkardıklarını kaydetti. Uraloğlu, Türk hava sahasında geçen yıl gerçekleşen transit üst geçişler dahil uçuş sayısının bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 15'lik artış göstererek 2 milyon 167 bine yükseldiğini ifade etti. Geçen yıl Türkiye semalarından yaklaşık her 15 saniyede 1 uçak geçtiğine işaret eden Uraloğlu, bu yıl bu istatistiklerin çok daha üzerinde değerlere ulaşılacağını öngördüklerini belirtti.

ACI World’ün yönetimine girecek

34. genel kurulunu İstanbul’da yapan ACI Europe, 169 ülkede 2 bin 110 havalimanını temsil ediyor. İGA CEO’su Selahattin Bilgen, ACI Europe’un da yönetim kurulunda yer alıyor. Bilgen, gelecek yılın başında ACI World’ün de yönetim kurulunda görev alacak. Uluslararası alandaki bu temsilcilik Türkiye’nin küresel havacılık sektöründe daha fazla söz sahibi olmasını sağlayacak.

Aysel YÜCEL – EKONOMİ.COM

LOJİPORT