Koç Müzesi'nde 1937 yapımı raybüs

Fiat tarafından üretilen "La Littorina" adlı raybüs, Tofaş'ın sponsorluğunda Rahmi M. Koç Müzesi'ndeki yerini aldı. Fiat, 100 yılı aşkın tarihinde sayısız otomobil ve ticari araç modelinin yanı sıra "railcar" (raybüs) da tasarlayıp üretti. İşte "La Littorina" olarak adlandırılan bu raybüslerden 1937 yılı yapımı olan "ALn 56" modeli, müzede sergilenmek üzere ABD'den getirilerek restore edildi.

Koç Holding Yönetim Kurulu Şeref Başkanı Rahmi M. Koç, düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, Rahmi M. Koç Müzesi'ne nadide bir objeyi daha kazandırmanın heyecan ve mutluluğunu yaşadıklarını söyledi. Rahmi M. Koç, La Littorina'nın Rahmi M. Koç Müzesi'ne geliş hikâyesini ise şöyle anlattı: "Uzun yıllardır tanıdığım koleksiyoner Mitchell Wolfson'ın biri Cenova, diğeri Miami'de olmak üzere iki müzesi var. Kendisi iki kez bizim müzeyi ziyaret etti. Ben de onun müzelerini gezdim. Bir ara bana 1998'de İtalyan demiryollarından aldığı ve 100 bin dolar masraf yaparak restore ettiği raybüsü Amerika'nın Tennessee eyaletinde bulunan bir demiryolları müzesine teşhir için gönderdiğinden bahsetmişti. Mitchell Wolfson da geldiğinde müzemizin demiryolu vasıtaları bölümünü gördü ve La Littorina'yı müzemizde 10 yıl boyunca teşhir edilmek üzere vermek istediğini söyledi. Ben de memnuniyetle kabul ettim. La Littorina'nın sergilendiği müze ne yazık ki 2005 yılında ABD'nin güneydoğusunu etkileyen Katrina kasırgasına maruz kalmış ve La Littorina perişan olmuştu. La Littorina'nın nakliyesini ve kaporta tamirini Tofaş üstlendi. İçini ise müze atölyemiz restore etti. Böylelikle hem İtalyan demiryolları hem de Türk devlet demiryollarınca uzun yıllar kullanılmış olan bu enteresan demiryolu taşıtını müzemize kazandırmış olduk."

Tofaş CEO'su Ali Pandır ise böyle bir eserin Türkiye'de marka olmuş Rahmi M. Koç Müzesi'ne kazandırılmasında katkıda bulunabildikleri için büyük bir memnuniyet yaşadıklarını söyledi. Ali Pandır, İtalyan Fiat'ın toplu taşıma çözümü olarak sunduğu La Littorina'nın üretime geçme hikâyesinin 1920'li yıllara dayandığını belirterek, "Fiat'tan o dönemde Avrupa'nın birçok şehrindeki trafik sorununu çözecek hafif ve ekonomik bir toplu taşıma aracı talep ederler. Fiat, uçak dizaynını çağrıştıran ve çelik gövdeden imal edilecek bir tren tasarlar. İtalya'da Fiat'ın 1924-1929 yılları arasında ürettiği 4 adet 'railcar' (raybüs) hizmete girer. Bugün müzede sergilenmeye başlayan ALn 56 modeli ise 1937-1981 yılları arasında İtalya'da hizmet vermiştir." diye konuştu.

Günseli Özen OCAKOĞLU-ZAMAN