Köşe Yazısı: Sürdürülebilir enerji

Bazı insanlar bir güneş paneli, bir rüzgâr türbini, bir gelgit enerjisi sistemi, bir hidroelektrik baraj kurup, ayaklarını uzatıp doğanın işini yapmasını beklemenin sürdürülebilir enerji olduğunu düşünüyor. Bu şekilde olmaz.

Gerçekten sürdürülebilir enerji sistemi mevcut değildir. Tamamen temiz enerji sistemi yoktur.

Her enerji sisteminin yapılması için finansman gerekir. Ayrıca sistemin çalışmasını sürdürmek için nitelikli iş gücüne ve yöneticilere ihtiyaç vardır. Çok ciddi bakım gerekir ve enerji sisteminin hayat süresi boyunca parçaların değiştirilmesi, hatta rüzgâr pervaneleri gibi bazılarının tamamen yenilenmesi gerekir.

Bir güneş paneli sisteminin ömrü iyi bakıldığı takdirde 15-30 sene arasıdır. Bir güneş paneli sistemi kendi başına yeterli değildir. Etkin bir şekilde çalışması için birçok enerji çevrim ve iletim sisteminden geçmesi gerekir.

Büyük bir rüzgâr türbini dev bir uçak kadar karmaşıktır. Hizmet ömürleri yaklaşık 30-40 yıldır. Kule kalır, ama diğer bütün parçalar değişir.

Benzer şeyler su altı pervaneleri kullanan gelgit sistemleri için de geçerlidir. Ancak bu sistemler genelde tuzlu suda çalıştığı için ömürleri çok daha kısadır.

Hidroelektrik santraller, büyük ya da küçük olsun, bakım ve uzmanlık gerektirir.

Jeotermal sistemler oldukça basittir, ama onlar da bakım ve uzmanlık gerektirir.

Sözde sürdürülebilir enerji sistemlerinin çoğu hiç de sürdürülebilir değildir. Sadece insanların tükenmeyeceğini düşündüğü enerji kaynaklarını kullanan sistemlerdir. Bu jeotermal ısı için doğru olabilir. Jeolojik zamana göre yok olacaktır. Ancak iklim değişikliğiyle su düzeni değişebilir. Bugün pahalı barajların yapıldığı yerler az su olan veya hiç su olmayan yerler hâline dönüşebilir. Dünyada birçok yerde barajlar az yağmur yağması veya hiç yağmaması sebebiyle kapasitelerinin altında enerji üretebiliyor.

Suyun tükendiği veya yönlendirildiği başka bir durum ise insanların suyun yolunu değiştirmesidir. Büyük Etiyopya Rönesans Barajı bu duruma bir örnektir. Suyu baraja doldurmaya başladıklarında su eskisi gibi Mısır’a gitmeyecektir. Eğer barajdaki suyu bir de sulama için kullanırlarsa o zaman Mısır’a doğru akan su iyice azalacaktır. Asvan Barajı ve diğer birçok baraj, Sudan ve Mısır’daki baraj sistemleri ve sulama sistemleri bu barajın tamamlanması ve rezerv tutmaya başlamasıyla ciddi biçimde etkilenebilir. Bu ve bunun gibi diğer büyük hidroelektrik barajların diplomatik sürdürülebilirlik sorunları da vardır.

IŞİD barajları ve diğer enerji altyapısını ele geçirmek için çalışıyor. Peki neden bazıları elektrik bile üretmeyen büyük ve küçük barajları ele geçirmek istiyorlar? Çünkü biliyorlar ki savaşları bir kaynak savaşına dönüşebilir. Eğer belli başlı hidroelektrik kaynaklarını ve su kaynaklarını kontrol ederlerse diğer tehlikeli ve acımasız metotlarının yanında büyük bir kozları daha olur. Büyük bir nüfusu elektrik ve suyu kesmekle tehdit edebilirler. Cani bir çete işletirken bu enerji sistemleri Irak için ne kadar sürdürülebilir olabilir?

Sürdürülebilir enerjinin çok boyutu vardır. İnsanların genelde geceleri rahat uyumasına yardımcı olan hayali bir fikirdir. Geceleri rahat uyumanın en iyi yolu problemleri, çözümlerini ve gerçekten çözmeye çalıştığınızı bilmektir…

Dr. Paul Sullivan / Türkiye gazetesi

Köşe Yazısı: Sürdürülebilir enerji

Source: Köşe Yazısı: Sürdürülebilir enerji