Köşe Yazısı: Yukos’taki yabancı hissedarların adına 50 milyar dolar tazminat talebi

ABD ve Avrupa’nın son günlerde getirdiği yasaklar Rusya’yı ve Putin’i etkileyecek. Ama ilişkilerin bu şekilde gelişmesi Rusya ve Putin’in tercihi idi. Malezya uçağının Putin’i destekleyen Ukraynalılar tarafından düşürülmesinden sonra Putin’e yaklaşım iyice sertleşti.

Rusya açısından en büyük tehdit, Rusya’da devlet tarafından sahip olunan büyük bankaların (Sberbank, Gazprombank ve Vhesheconombank) toplam 15 milyar dolarlık dolar, euro ve İsviçre parası bazında bono borçlusu olması. Bu bonoların vadesi önümüzdeki iki üç yıl içinde doluyor. Yasaklar bu bonoları ödeyememeleri için atılmış adımlar ve Batı’dan yeniden borçlanmaları engellenmeye çalışılıyor.

Giriş 7.9 milyar dolara düştü

Zaten Rusya’ya sermaye girişi şimdiden 2014 yılının ilk yarısında 24 milyar dolardan 7.9 milyar dolara düşmüş bulunuyor. Bu nedenle de Rus firmaları Rus devlet bankalarına yaslanmak zorunda kalacak ve uzun vadeli finansman bulamayacaklar. Tek geri kalan güçlü alternatif finansör ise Çin, ama Çin her zaman sermaye takviyesi karşılığında yerel doğal kaynaklara karşı öncelikli talep hakkı istiyor. Yasaklar Rusya’nın enerji ihracatını hedef almıyor. Ama Batı’nın yeni enerji kaynakları konusundaki teknolojisinin Rusya’ya aktarılmaması Rusya’nın Arktik bölgedeki yeni kaynaklarını realize etmesini de büyük çapta etkiler.

Bu arada son yasaklardan evvel Hollanda mahkemesi Rusya’nın bundan 10 yıl evvel el koyduğu Yukos’taki yabancı hissedarların adına 50 milyar dolar civarında tazminat talebiyle ortalığa çıktı.

Hatırlanırsa Rosneft İgor Sechin tarafından yönetiliyor ve o da yasaklara dâhil bir kişi. Yukos Rosneft tarafından parça parça satına alınarak Rusya’nın Rosneft üzerinden global enerji piyasasında büyük oyuncu haline gelme hayallerini söndürecek bir adım bu. Yukos bir zamanlar Rusya’nın en büyük petrol üreticisi idi. Rosneft ise sadece yüzde 4 pay sahibi idi. Ama 2012 yılında British bp ve bazı başkalarının TNK-bp şirketini Rosneft’e satmaları, Rosneft’in gaz ve petrol üretiminin dünyanın en büyüğü Exxon Mobil’i geçmesinin yolunu açmıştı. Bu satın alma ile Rusya aslında önemli teknoloji de satın almış oluyordu. Şimdi ise bu teknoloji akımı duracak. Arktik petrolü çıkartmak içi Rusya’nın İtalyan ENİ, Exxon ve Norveç’în Statoil şirketleri üzerinden teknoloji transferi olanağı ortadan kalkacak.

150 ülke varlıklara el koyabilir

50 milyar dolar hukuki tazminat Yukos’un çoğunluk hisselerinin sahibi olan yabancıların talebi. Bu dava 28 Temmuz tarihinde The Hague’daki uluslararası arbitraj mahkemesi tarafından karara bağlandı.

Ayrı bir karar da Yukos’un bütün hisse senedi sahiplerinin Avrupa insan hakları mahkemesinde açığı davada da 2.6 milyar dolarlık ayrı bir tazminat hükmü sonuçlandı.

Kabaca 150 ülkeden ortaklar Rusya tazminatı ödemediği takdirde 1958 yılındaki uluslararası anlaşma çerçevesinde ellerine geçirebildikleri her tür Rus varlığına el koydurabilecekler. Tabii sefaret veya askeri araç ve tesisat olamaz ama Rusya’nın yurtdışındaki rafinerileri veya pipeline türü varlıkları veya Gazprom veya Rosneft gibi enerji firmalarının varlıkları olabilir.

Bakalım Rus Tarzanı zor duruma düşecek mi? Yoksa saldırıyı mı artıracak?

Deniz Gökçe / Akşam

Köşe Yazısı: Yukos’taki yabancı hissedarların adına 50 milyar dolar tazminat talebi

Source: Köşe Yazısı: Yukos’taki yabancı hissedarların adına 50 milyar dolar tazminat talebi

Source: Köşe Yazısı: Yukos’taki yabancı hissedarların adına 50 milyar dolar tazminat talebi