Otobüsçünün asıl rakibi otomobil

Yaz mevsimiyle birlikte tatilciler planlarını yapmaya başladı. Buna sevinen otobüsçüleri endişelendiren ise otomobille seyahat merakının gün geçtikçe artması.

Bu yılın şubat ayında trafikte seyreden taşıt sayısı 12 milyon 337 bine ulaştı. Aslan payı ise 6 milyon 190 binle otomobillere ait. Ulusoy Genel Müdürü ve Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Başkanı Mustafa Yıldırım esas rakiplerinin uçaklar değil özel otomobiller olduğunu belirtiyor. Ekonomik refahın yükselmesi ve yeni duble yolların devreye girmesiyle bu merakın gün geçtikçe arttığını kaydeden Yıldırım, "İnsanımız Avrupalılardan farklı olarak gezerek, durarak memleketine gitmeyi seviyor. Karadeniz Sahil Yolu ile Bolu Dağı tünelinin hizmete girmesi işlerimizi olumlu etkiledi; ancak otomobil sayısını da artırdı." diyor.

Bu yılın ilk dört ayında satılan 79 bin binek otomobilin yüzde 49'u ise dizel motor. Genel müdür, otomobil kullanımındaki artışı maliyeti düşüren dizel kullanımının artmasına da bağlıyor. Şirket, özellikle kısa mesafeli hatlarda hizmetlerini daha lüks hale getirerek vatandaşların kendileri ile seyahat etmelerini sağlayacak.

2003'te özel havayolu şirketlerinin devreye girmesi otobüs firmalarının önemli ölçüde yolcu kaybetmesine yol açtı. Uçakla taşınan yolcu sayısı yıllık 30 milyondan 62 milyona yükseldi. Otobüsçülerin birçoğu uzak mesafelere yaptıkları sefer sayısını azaltmak zorunda kaldı. Sektör temsilcileri kötü gidişe dur diyebilmek için şehir içi ulaşım ve demiryolu işletmeciliği gibi farklı alternatifler üzerinde duruyor. TOFED Başkanı, genel seçimlerin 22 Temmuz'da yapılacak olması sebebiyle hareketli yaz dönemi geçirecek sektörün son durumuyla ilgili Zaman'a değerlendirmelerde bulundu. Başkan, erken seçim kararı ile görevinden istifa eden Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın ulaşım alanında büyük bir devrime imza attığı görüşünde. Otobüsçülerin zarar görmesine rağmen Bakanın çalışmalarını her zaman desteklediklerini belirtiyor. Uçakların ÖTV'siz otobüsçülerin ÖTV'li akaryakıt kullanması sonucu oluşan haksız rekabetten şikâyet ettiklerini dile getiren Yıldırım, "Bizim ÖTV sorunumuz IMF'ye verilen sözler nedeniyle bugüne kadar çözülemedi. Hâlâ umutluyuz. Ulaşımda hızlı tren gibi projeleri elbette destekliyoruz. Daha çağdaş imkanlar varken vatandaşın illa ki otobüse binmesini isteme gibi bir düşüncemiz yok." ifadelerini kullanıyor.

Otobüsçülerin günün rekabet şartlarına göre hareket etmesi gerektiğini savunan TOFED Başkanı teknolojiyi kullanarak sektördeki anlayışı değiştireceklerini belirtiyor. Yıldırım'ın verdiği bilgiye göre ilk hedef sokak aralarındaki terminalleri kaldırıp yolcuların biletlerini internetten almalarını sağlamak. Uygulama kapsamında benzin istasyonları, alışveriş merkezleri gibi yerlere cihazlar konulacak. Bu sayede vatandaşlar biletlerini buralardan online olarak alabilecek. Tüm bu işlemler için gerekli teknolojik altyapı TOFED tarafından hazırlanacak. Şehirlerarası otobüs terminallerinin tamamının mimari açıdan modern görünüme kavuşturulması için belediyelerle işbirliği yapılacak. Yıldırım, online biletin yaygınlaşmasının ardından telefonla anında bilet almanın yolunu da açacak. Yolcular, otobüs biletini almalarına gerek kalmadan direkt seyahat edebilecek. Havayolu şirketlerinin ikramlarının da azaltıldığına, bazılarında ise tamamen kaldırıldığına dikkat çeken Yıldırım, otobüsçülerin ikramda uçakların aksine sürekli çeşit ve kaliteyi artırdığını vurguluyor.

Var oldukları hatlarda daha kaliteli hizmetle uçaklara direnmeyi hedefleyen otobüsçüler şehirlerarasında kaybettikleri gücü yeniden kazanmak için şehir içi ulaşımda da söz sahibi olmak istiyor. TOFED çatısı altında yürütülen çalışmalarla İETT hatları ve deniz otobüsleri, metro ve tramvay gibi belediye hatlarının tamamında işletmeci olarak yer alınması planlanıyor. Belediye yetkilileriyle yapılan görüşmelerin devam ettiğini kaydeden Mustafa Yıldırım, altyapı şartlarının iyileştirilmesi halinde bu hatlarda devreye girebileceklerini belirtiyor.

Bolu Dağı esnafına alışveriş merkezi

Bolu Dağı tünellerinin her iki yönünün de açılması Bolu Dağı esnafının işsiz kalmasına yol açtı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan esnafların mağdur edilmemesini, farklı alternatiflerin geliştirilmesini istedi. Bolu Dağı'ndaki Ulusoy'a ait tesisi de kapattıklarını belirten Mustafa Yıldırım tünelin iki ucunda dev bir outlet kurmak için proje hazırladıklarını açıklıyor. İçinde otel, alışveriş merkezi gibi komplekslerin yanı sıra Bolu yöresine ait ürünlerin de satılacağı pazarların yer aldığı proje 100 milyon dolara mal olacak. Çalışmada Bolu Dağı'ndaki yatırımcılar da bulunacak. Karayolları Genel Müdürlüğü'nün tünellerin ucunda yapılacak tesislerle ilgili açacağı ihaleyi beklediklerini kaydeden Yıldırım, "Kompleks hayata geçerse işsiz kalanlar için büyük bir imkan olacak. En az bin 700 kişi iş sahibi olacak. Tesislerini kapatan yatırımcılara da yeni imkanlar sunacak." dedi.

Şehir içi hatlar için görüşmeler sürüyor

Var oldukları hatlarda daha kaliteli hizmetle uçaklara direnmeyi hedefleyen otobüsçüler şehirlerarasında kaybettikleri gücü yeniden kazanmak için şehiriçi ulaşımda da söz sahibi olmak istiyor. TOFED çatısı altında yürütülen çalışmalarla İETT hatları ve deniz otobüsleri, metro ve tramvay gibi belediye hatlarının tamamında işletmeci olarak yer alınması planlanıyor. Belediye yetkilileriyle yapılan görüşmelerin devam ettiğini kaydeden Mustafa Yıldırım, altyapı şartlarının iyileştirilmesi halinde bu hatlarda devreye girebileceklerini belirtiyor. Şehir içi hatları almaları durumunda kaliteli ve lüks hizmeti İstanbulluların hizmetine sunacaklarını kaydeden Yıldırım, "Şehirler arası otobüsle yolculuk keyfini şehiriçine taşımak istiyoruz." dedi.

İsa SEZEN - ZAMAN