Otomobil ithaline sıkı takip

Bu kapsamda denetim birimleri, yurtdışından getirilen çok sayıda 2000 cc ve 2500 cc üzerindeki aracın değerinin düşük gösterildiğini tespit etti. Yurtdışından lüks araç getiren firmaların listesi çıkarılırken kapsamlı ÖTV ve KDV incelemesi üzerinde duruluyor. Maliye öncelikli olarak aracın gümrüğe beyan edilen değeri ile vergi dairesine beyan edilen değerini karşılaştırıyor. Çalışmalara da başlandı. Şu ana kadar 100 araçla ilgili eşleştirme çalışmaları tamamlandı. Alınan bilgilere göre, ithal edilen araçların yüzde 95'inin mükellef tarafından beyan edilen ÖTV matrahları, gümrük idaresi tarafından hesaplanan katma değer vergisi matrahından daha az çıktı.

İhbarla başlayan ilk kontrollerde büyük motor hacmi sebebiyle yüzde 84 oranında ÖTV alınan yüzlerce lüks cip ve spor otomobilin değerinin daha az vergi ödemek için düşük gösterildiği tespit edildi. Distribütörler ve yetkili satıcılar tarafından ithal edilen ve ÖTV beyanı verilen çok sayıda aracın ÖTV matrahının yetkili satıcılar tarafından beyan edilenden düşük olmasının yanı sıra çok sayıda lüks otoya ilişkin beyan edilen ÖTV matrahının aracın maliyetinden daha düşük olduğu sonucuna da ulaşıldı.

Analizi yapılan bin araçtan yaklaşık yarısının ÖTV matrahının ilgili aracın döviz cinsinden olan yurtdışı mal alış bedelinin o günkü Merkez Bankası döviz alış kuru ile çarpımı sonrasında hesaplanan Türk Lirası'ndan daha az olduğu tespit edildi. Maliye Bakanlığı ve Sanayi Bakanlığı verilerine göre 2010 yılında 2 binin üzerinde araç distribütörler ve yetkili satıcılar dışında kalan ithalatçılar tarafından Türkiye'ye getirildi.

Lüks otoda yedek parça oyunu

Konuya ilişkin olarak hazırlanan ön raporda 2010 yılında otomobil ana dağıtıcıları ve yetkili satıcıları dışında kalanlarca yapılan motorlu araç ithalat ve satışlarında beyan edilen Özel Tüketim Vergisi ve buna bağlı olarak beyan edilen Katma Değer Vergisi matrahlarının yetkili satıcılar tarafından beyan edilen söz konusu vergilerin matrahlarından belirgin ölçüde daha düşük olduğu sonucuna ulaşıldı. Değeri 100 bin Euro'nun üzerinde olan çok sayıda taşıtın beyan edilirken 70-80 bin lira olarak gösterildiği belirtiliyor Maliye Bakanlığı denetim birimlerinin ithal otomobilde ÖTV kaçırılmasını önleyecek bir diğer adımı ise yedek parçaya yönelik olacak. Konuya ilişkin çalışma yapan Maliye, bazı firmaların boş olarak tabir edilen (donanımsız) araçları ucuz fiyata getirdiği, sonrasında getirdiği donanıma ilişkin parçaları yedek parça statüsünde ithal ettiği ortaya çıkarıldı.

Örneğin dolusu 70 bin Euro olan lüks bir araç boş olarak 55-60 bin Euro'ya ithal ediliyor. Arabanın donanımları ise yedek parça kapsamında yurda sokularak vergiden muaf tutuluyor. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) taşıtlardan motor hacmine göre yüzde 37'den başlayarak yüzde 84'e varan oranlarda ÖTV alıyor. ÖTV rakamının üzerine yüzde 18 oranında KDV ekleniyor. Aracın değeri düşük gösterildikçe, ödenmesi gereken ÖTV ve KDV miktarı da daha az çıkıyor.

Ercan BAYSAL - ZAMAN