Otomotiv imalatı dibe vurdu

Dünyayı kasıp kavuran küresel krizin Türkiye'ye etkisi sürüyor. Ağustos ayından bu yana düşüşte olan sanayi üretimi dibe vurdu. Geçen yıl 17,8 küçülen sanayi üretimi ocak ayında da 21,3 daraldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ocakta en büyük düşüş yüzde 60,3 gerilemeyle motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatında yaşandı. Bu grubu, yüzde 55,7 daralmayla radyo, TV, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı, yüzde 32,1 ile de büro makineleri ve bilgisayar imalatı takip etti. Ana sanayi grupları bazında en yüksek daralma yüzde 25,4 ile dayanıklı tüketim malı imalatında yaşanırken, bu grubu yüzde 24 gerilemeyle ara malı imalatı, yüzde 10,1 daralmayla dayanıksız tüketim malı imalatı, yüzde 6,4 ile de enerji grubu izledi. Sanayi alt sektörleri bazında da madencilik ve taşocağı sektörü endeksi yüzde 3,8 azalırken, imalat sektörü endeksi yüzde 24,2, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 6 azaldı.

Ocak ayında toplam sanayi üretiminde gerçekleşen yüzde 21,3 oranındaki daralma, kriz yılı 2001'de en büyük daralmanın yüzde 14,1 ile görüldüğü kasım ayından beri yaşanan en geniş aylık küçülme oldu. Açıklanan rakamların iki önemli sonucu olacağını belirten JP Morgan Başekonomisti Yarkın Cebeci, "Birincisi, Merkez Bankası'nın önümüzdeki hafta gerçekleşecek para politikası toplantısında politika faizlerinde 100 baz puanlık, nisanda da 50 baz puanlık bir başka indirim bekliyoruz. İkinci olarak da bu, hükümetin IMF ile yeni bir stand-by programı yapması yönündeki baskıları güçlendirecek." dedi. Verilerin büyümeyle ilgili endişeleri desteklediğini belirten Türkiye Sınai Kalkınma Bankası Ekonomisti Başar Yıldırım, ocaktaki daralmanın önümüzdeki aylar ve özellikle de mart ile ilgili olumsuz bir çerçeve çizdiğini söyledi.

Sanayi üretimindeki rekor düşüş gözleri üretim cephesine çevirdi. Düşüşün beklenen bir durum olduğu fikrinde birleşen sanayiciler, yılın ikinci yarısından itibaren iyileşme olacağı ümidini koruyor. Zorlu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu, finans sıkıntısı yüzünden herkesin stoklarını eritme yoluna gittiğini belirterek, "Durumun ikinci yarıdan sonra düzeleceğini ümit ediyoruz." dedi.

Zorlu: Allah daha beterinden korusun

Krizin etkisi altına aldığı Türkiye'de sanayi üretimindeki düşüşün beklendiğini ifade eden Zorlu Grubu'nun patronu Ahmet Nazif Zorlu, "Allah daha beterinden korusun." diye konuştu. Zorlu, dünyadaki finans sıkıntısından dolayı üreticilerin stoklarını eritme yoluna gittiğine işaret ederek, "Millet kapasiteyi kıstı. Fakat durumun ikinci yarıdan sonra düzeleceğini ümit ediyoruz." ifadelerini kullandı. Dalgakıran Kompresör'ün Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Dalgakıran ise daha temkinli. Son rakamların sanayide gerçekten çok ciddi bir sorun olduğunu ortaya koyduğunu ve üretimdeki düşüşün devam edecek gibi göründüğünü ifade eden Dalgakıran, şu değerlendirmeyi yaptı: "Yılın ikinci yarısından sonra toparlanma olacak ama ne kadar? Yüzde 40 düştükten sonra yüzde 3 yükselince bunun adı toparlanma mıdır? Bu işin eski haline gelmesi uzun zaman alacak."

ZAMAN