Otomotiv terimlerini biliyor muyuz

Otomobil üreticilerinin  geliştirdiği yeniliklere bağlı teknolojik terimler, kolaylığın yanı sıra  yabancı dillerdeki kullanıma göre yapılan kısaltmalar nedeniyle,  anlaşılırlığı güçleştirebiliyor.

Teknolojik gelişmeler, hayatımızın her alanına birçok kolaylığın yanı  sıra kafa karışıklığına da da sebep olabiliyor. Otomobil dünyası da  gelişen teknolojiyi yakından takip ederek, bu gelişmeleri otomobillerine  yansıtıyor.

Her geçen gün farklı donanım ve özelliklere bürünen otomobiller,  şüphesiz insanların hayatını kolaylaştırıyor. Ancak, otomobillerin  özelliklerini yansıtan yabancı dildeki teknolojik terim, harf ve  kısaltmalar ise kafaları karıştırabiliyor.

Otomobillerin donanımlarını ve  teknolojik özelliklerini anlatan ifadeler, yabancı dillerdeki  kullanımlarına göre kısaltıldığı için anlaşılması güçleşiyor.

Yeni model otomobillerde kullanılan kısaltmaların bazıları şu anlamlara  geliyor:

ABS: "Antiblock Brake System"in kısaltması olan ABS, sürücülere,  tekerlekler kilitlenmeden fren yapma olanağı sağlayan, bu sayede aracın  manevra ve kontrol yeteneğini artırarak sürücüye yardımcı olan sistemi  ifade ediyor.

ESP: Elektronik Stabilite Programı (ESP), sensörler sayesinde otomobilin  seyir halinde çizgisini korumasına, savrulmadan stabil bir şekilde  seyrini sürdürmesine yardımcı olan sistemi anlatıyor.

BAS veya EBA: "Brake Assist System" ve "Emergency Brake Assist"in  kısaltmaları olan BAS ve EBA, sürücünün fren pedalına sert basması  halinde fren gücünün tam olarak devreye girmesini simgeliyor.

MSR: "Motor Schleppmomenten Regelung"un kısaltması olan MSR, özellikle  kaygan zeminlerde, sürücünün ayağını gaz pedalından çekmesiyle oluşacak  kaymayı, motor torkunu kullanarak önlemeye çalışan sistemin adı.

ASR: "Anti Schlupf Regelung"un kısaltması olan ve Türkçe'ye  antipatinaj sistemi olarak de çevrilebilen ASR, araçta patinaja  geçildiğinde çekiş olan tekerleklere giden gücü kontrol ederek tutunmayı  sağlıyor.

EBD: "Electronic Brake Distributor"ün kısaltması olan "EBD" sistemi,  fren yapılması halinde gücün ön ve arkadaki akslara dengeli şekilde  dağılmasını ve böylece güvenli fren yapılmasına yardımcı oluyor.

ASC T: "Elektronik çekiş kontrol sistemi" olarak tanımlanan sistem,  aracı seyir halindeyken sensörler aracılığıyla sürekli takip ediyor.  Sürücü, tehlike yaratacak durumlarda aracına gaz verse bile, sistem  motor gücünü sınırlıyor.

EPB veya APB: Klasik el freninin yerine geçen bu sistemde, el freni,  anahtar kontak yuvasından çıkarıldığında otomatik olarak devreye giriyor.

Tiptronic: Araçlardaki şanzımanın manüel ya da otomatik olarak  kullanılmasını ifade ediyor.

Cruise Control: Otomatik hız kontrol sistemi olarak tanımlanan "Cruise  Control" sürücü tarafından devreye sokulduğunda, aracın hızı  sabitleniyor sistem gaza, frene ya da sistemi çalıştıran düğmeye yeniden  basıldığında devreden çıkıyor. Yeni nesil bazı modellerde kullanılan,  "Akıllı Cruise Control" sistemi ise sensörler aracılığıyla öndeki  araçla olan mesafeyi kontrol ederek aracı yavaşlatıyor.

SRS: "Suplementary Restraint System"in kısaltması SRS, "Airbag"i  ifade ediyor. Türkçe'de hava yastığı olarak kullanılan sistem, çarpışma  sırasında, çok kısa bir süre içinde otomatik olarak devreye girerek,  sürücü ve yolcuların korunmasını sağlıyor.

Markalara göre değişen özellikler

Otomobillerin teknik özellikleri, model isimleriyle birlikte kullanılan  harf gruplarıyla da anlatılmaya çalışılıyor. Ancak, bu harf grupları  markadan markaya değişiklik gösterebiliyor.

Bir otomotiv firmasının Kayseri Servis ve Satış Müdürü Tamer Alpgündüz,   otomobillerin bazı teknik  özelliklerinin model isimleriyle birlikte kullanılan harf gruplarında  anlatılmaya çalışıldığını belirtti.

Bu harf gruplarının markalara göre değişiklik göstermesine rağmen bazı  terimlerin ortak kullanıldığını bildiren Alpgündüz, şu bilgileri verdi: "Dizel araçlarda kullanılan 'tdi' simgesi, otomobilin turbo, dizel ve  enjeksiyonlu olduğunu anlatır. Daha yeni modellerde kullanılan 'cdi'  terimi ise 'Common roil diesel injektion'ın kısaltması anlamına gelir.  Bu sistem yakıtı püskürtmede kullanılan farklı yöntemlerle yakıtın daha  iyi yanması ve atık yakıt kalmamasını sağlıyor. Ayrıca otomobillerde  kullanılan teknik özelliklerden Immobiliser, kontak anahtarı ve  motordaki şifreleme sistemini anlatıyor. Xenon özelliği, mavi ışık  vererek karşıdan gelen sürücünün gözünü almayan far sistemini ifade  ediyor. Öte yandan, seri olarak kullanılan 'C' harfi klas, 'S' harfi  standart veya süper, 'L' harfi lüks, 'X' ve 'G' harfleri genelde büyük,  'I' harfi enjeksiyon, 'SW' harfleri station wagon anlamlarında  kullanılıyor. Bu harfler birlikte de kullanılabiliyor. Yani bir otomobil  modelinde 'SX' ifadeleri varsa süper lüks, 'GLS' ifadeleri varsa büyük  ve süper lüks gibi anlamlarda kullanılıyor."

Alpgündüz, bu harf ve simgeler, araçların teknik özelliklerini anlatmak  için kullanılsa da, otomobil almak isteyenlerin alacakları otomobillerin  teknik özellikleri hakkında servis yetkililerinden bilgi almalarının  faydalı olacağını sözlerine ekledi.

LOJİPORT