Otomotivde çöküş dönemi

Son 5 yıllık performansıyla Türk ekonomisinin lokomotifi durumuna gelen, ihracatta rekorlar kıran otomotiv sektörü 2008 yılının son çeyreğinde tüm dünyaya etkisi altına alan küresel kriz nedeniyle bugün çökme noktasına geldi. Ağustos 2008?den bu yana hem üretim hem ihracat hem de iç pazarda düşüşler yaşamaya başlayan Türk otomotiv sektöründeki büyük kayıplar bu yılın ilk iki ayında çöküşü gözler önüne serdi. Otomotiv Sanayi Derneği?nin (OSD) verilerine göre, otomotiv sektöründe üretim Ocak-Şubat döneminde yüzde 63, ihracat yüzde 61.6, iç pazar ise yüzde 40 oranında düştü.

Ocak-Şubat 2009 döneminde ticari araç ve otomobil üretimi 5 yıl geriye giderek, 2004 yılı Ocak-Şubat dönemi üretim değerlerinin altında gerçekleşti. Büyük kamyon üretimi son 10 yılın en düşük değeri olan 5 bin adet ile 1999 yılı düzeyine geriledi.

OSD?nin verilerine göre toplam pazar ile otomobil pazarında Haziran 2008 döneminden beri devam eden gerilemenin, Ocak-Şubat 2009 döneminde de devam ettiği görüldü. Ocak ayında yüzde 35 oranında azalan toplam pazar, Şubat ayında yüzde 40 oranında daraldı. Yılın ilk iki ayında toplam pazar, yüzde 39.5 oranında azalarak 43 bin 473 adet düzeyinde gerçekleşirken, otomobil pazarı yüzde 30.5 oranında azaldı ve 27 bin 665 adede geriledi.

Otobüs yüzde 98 arttı

Bu dönemde ithalatın pazar payı yüzde 65 olarak belirlendi. Anılan dönemde, midibüs pazarı yüzde 68 ve kamyon pazarı yüzde 63 azaldı, otobüs pazarı ise yüzde 98 oranında arttı. Traktör pazarındaki düşüş ise yüzde 79 düzeyinde oldu. Ocak-Şubat döneminde toplam pazar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39.5 oranında azaldı.

İhracat kriz mağduru

Türkiye?nin ihracatının yüzde 90?nın gerçekleştiği Avrupa pazarındaki daralmanın sonucu, 2008 yılı Ağustos döneminde başlayan sipariş iptalleriyle azalmaya başlayan ihracat, Ocak-Şubat döneminde de azalmaya devam etti. Bu dönemde toplam ihracat yüzde 61.6 azalarak 69 bin 435 adet, otomobil ihracatı ise yüzde 56.4 oranında azalarak 44 bin 20 adet olarak gerçekleşti. Ticari araç ihracatı ise yüzde 68 azalarak 24 bin adede geriledi, traktör ihracatı yüzde 1 azalarak bin 764 adet düzeyinde gerçekleşti. Ocak-Şubat döneminde ihracat 2008 yılı aynı dönemine göre yüzde 54.4 oranında azalarak 2.1 milyar dolar oldu. Otomotiv sanayi, Ocak-Şubat 2009 döneminde sektör sıralamasında ikinci sırada yer aldı. Otomotiv sanayinin, toplam ihracattaki payı yüzde 15.1 düzeyinde gerçekleşti.

Ağustos 2008 döneminde başlayan üretimdeki düşüş, Şubat ayı itibariyle devam etti. Üretimin yüzde 80?ının ihraç edilmesi nedeni ile iç pazardaki talep azalmasına ek olarak ihracatta da keskinleşmeye başlayan daralma, 2009 yılı ilk iki aylık dönemde de devam etti. Toplam araç üretiminin yüzde 63 azalarak 83 bin 667, otomobil üretiminin ise yüzde 55.8 oranında azalarak 54 bin 30 adet oldu. Ocak-Şubat döneminde üretim, büyük kamyonda ve midibüste yüzde 89, küçük kamyonda yüzde 87, kamyonette yüzde 71, minibüste yüzde 62 ve otobüste yüzde 9 oranında azaldı.

HÜRRİYET