Otoyu ticari araç diye satıyor

Mart ayından itibaren Renault Mais bayilerinde yerini alan MCV modelinin tüm özellikleri aynı olmasına rağmen ruhsata, 7 koltuklu versiyonu otomobil, 5 koltuklu versiyonu ise 'ticari araç' olarak işleniyor. Böylece bir otomobil için yaklaşık 4 bin 500 YTL daha az vergi ödeniyor. Daha çok 7 koltuklu modelin reklam ve tanıtımı yapılsa da satışlarda aslan payı ticarinin. Martta 300'den fazla satış yapılırken, yüzde 90'ını 5 koltuklu model oluşturdu. Firma yılda 3 bin 500'den fazla Logan MCV satmayı hedefliyor, bu satıştan devletin vergi kaybı ise 16 milyon yeni lirayı bulacak.

Edinilen bilgilere göre, otomotiv sektörü henüz yüksek sesle dillendirmese de uygulamadan rahatsız. Çünkü benzer bir uygulama 2 yıl önce yaşanmış ve Maliye Bakanlığı yeni bir düzenleme ile önleme yoluna gitmişti. Üstelik bu düzenleme yapılırken önce birçok ticari araca binek vergisi uygulaması başlamış ve bir haftalık süreçte ticari araç satışları bıçak gibi kesilmişti. Sonuçta Maliye ve Sanayi bakanlıkları, gümrük müsteşarlığı ve otomotivcilerden oluşan bir komisyon kurularak çözüme gidilmişti. O dönemde Hummer ve benzeri birçok lüks aracın Türkiye'ye ticari kapsamda ithal edildiği tespit edilmiş; 'binek olarak kullanılan araçlardan otomobil vergisi alınmasına' karar verilmişti. Bu noktada içinde otomobil konforu barındıran araçlar ticari değil otomobil vergisine tabi tutuldu. Renault Mais'in temelde 'station wagon' kategorisinde bulunan bir otomobili MCV adıyla farklı bir sınıfta gibi sunarak 'ticari' olarak vergilendirmesi benzer bir rahatsızlığı gündeme getirdi.

Benzeri birçok station wagon araç 'otomobil' olarak satılırken Multi Convivial Vehicle (Çok Neşeli Araç) anlamına gelen Dacia MCV 5 koltuk ticari araç daha az vergiyle yola çıkıyor. Yeniden konumlandırılan markanın ikinci modeli olan Logan MCV'nin 5 kişilik versiyonu (ticari araç olarak) 19 bin 990 YTL'den başlayan fiyatla satılıyor. 7 kişilik versiyonu (otomobil ruhsatlı) ise 24 bin 450 YTL'den başlayan fiyatla alıcı buluyor. Aradaki fark vergiden kaynaklanıyor. 5 koltuklu model için yüzde 10 ÖTV ve yüzde 18 KDV ödenirken diğer model yüzde 37 ÖTV ve yüzde 18 KDV'ye tabi. 700 litrelik bagaja sahip 5 koltuklu versiyonun ticari araç olarak ruhsatlandırılmasından devletin araç başına gelir kaybı 4 bin 500 yeni lira. Firmanın aylık satış hedefi 300'ün üzerinde, dolayısıyla yılda 3 bin 500'den fazla satış hedefleniyor. Yıllık vergi kaybı ise 16 milyon yeni lirayı buluyor.

1. köprüden geçemez, her yıl muayene şart

Peki, müşterilerin bu konuda bir kaybı var mı? Öncelikle uygulamadan habersiz olan müşteri, otomobil yerine ticari araca sahip oluyor. Örneğin iki yılda bir değil her yıl araç muayenesi yaptırmak zorunda. Çünkü şirketin internet sitesinde her iki model tek bir çatı altında değerlendiriliyor ve sanki her ikisi de otomobilmiş gibi tanıtılıyor. Bu tip uygulamalar piyasadaki mevcut ticari araçlarda yapılıyor. Örneğin Fiat Doblo ya da Renault'nun Kangoo'sunda hem ticari hem de binek sınıfına giren versiyonlar var. Ve iki araç arasında yük taşıma ağırlığı donanım özellikleri vs. gibi görülebilir farklar söz konusu. Logan MCV'deki farklılık ise sadece iki koltuğun çıkarılmasından ibaret. Bu durumda 5 koltuklu Logan MCV'nin İstanbul'da Boğaziçi Köprüsü'nden (1. köprü) geçmemesi gerekiyor. Ayrıca az sayıdaki 7 koltuklu Logan MCV müşterisinin de otomobil olmasına rağmen her geçişte ruhsat gösterme gibi bir zorunluluğu doğacak.

Dacia savundu: Mevzuata uygun

Dacia ise sedan modelinden sonra üretilen MCV'nin temelinin henüz Türkiye'de ticarileştirilmemiş olan Logan Van modeli olduğunu bildirdi. Şirketten yapılan açıklamaya göre, yük taşıma amaçlı olarak geliştirilen bu araç da kısa bir süre içinde Türkiye'de ticarileştirilecek. 5 kişilik MCV'nin, hem ticari mal hem de insan taşıma amaçlı kullanıma uygun olarak tasarlanıp mevzuata müsait bir şekilde satışa sunulduğunu belirten şirket, "Pazarda bulunan benzer ürünlerde olduğu gibi bakanlıkça yayımlanan mevcut mevzuatlara uygun olarak taşıma kapasitesi nedeniyle ticari araç olarak tescil edilmekte ve yüzde 10 ÖTV uygulanmaktadır. Araç, mevzuatların gerektirdiği şekilde özel olarak tasarlanmıştır." dedi. Logan MCV 7 kişilikle ilgili olarak da şu ifadeye yer verildi: "İnsan taşımaya yönelik olarak tasarlanmış ve 7 koltuğu bulunmaktadır. Binek otomobil olarak tescil edilip yüzde 37 vergi uygulanmaktadır."

Memduh TAŞLICALI - ZAMAN