Mazotun 3 lira civarında olduğu Türkiye'de kamyoncu, fiyatı 1 lira daha düşük olan 10 numara yağı mazota karıştırıp kullanıyor. Akaryakıt satıcıları, satışlarını yüzde 30 düşüren 10 numara yağın yakıt olarak kullanımını önlemek için Ankara'da Enerji Piyasası ve Gelir İdaresi yetkilileriyle bir araya geldi. Toplantıdan 10 numara yağ denetimi yapılması ve amaç dışı kullanıma ağır para cezası kesilmesi kararı çıktı.
Motorin yerine kullanılan 10 numara yağı amaç dışı alana da satana da ağır para cezası kesilecek. Ekonomik krizle satışları düşen akaryakıt sektörünü 10 numara yağ da vurdu. Maliye'nin benzin ve motorinden aldığı vergiyi artırması, 10 numara madeni yağ satışlarını artırdı. Daha çok kamyon, otobüs gibi ağır vasıta şoförleri, ucuzluğu nedeniyle tercih ettiği 10 numara yağı mazotla karıştırarak deposuna koyuyor. Ancak yol kenarlarından sonra büfe-manav gibi yerlerde de bu yağın satılmaya başlanması Ankara'yı harekete geçirdi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Gelir İdaresi Başkanlığı, Gümrük Müsteşarlığı ve sektör temsilcileri konuyu Başkent'te masaya yatırdı. Toplantıda alınan karara göre bundan sonra Gelir İdaresi, kolluk kuvvetleriyle birlikte 10 numara yağ denetimine başlayacak. Amaç dışı kullanım tespitlerinde 10 numara yağı alana da, satana da caydırıcı cezalar kesilecek.
Motorin diye madeni yağların satılması ve kullanımı akaryakıt sektörünün tepkilerine neden oluyor. Ankara'da sorunlarını dile getiren sektör temsilcileri "Motorin tüketimi aylık bazda yüzde 30 düştü. Motorinin yerini 10 numara yağ aldı. Çünkü vergisi düşük. Akaryakıt sektöründe, akaryakıt dışı ürünlerin (10 numara yağ gibi) vergileri eşitlenmeli." diyor. Buradan doğan vergi kaybının 1 milyar lirayı bulduğu tahmin ediliyor. Madeni yağ türü olan 10 numara, solvent ve benzeri ürünler katılarak araçlarda motorin yerine kullanılabiliyor. Bu yağı kamyon, otobüs gibi araçların yanında motorin tüketimi yoğun olan fırın, fabrika gibi bazı işyerleri de kullanıyor.
LİTREDEKİ FİYAT FARKI 1 LİRA
Ankara'daki akaryakıt zirvesinde sektör temsilcilerinin en çok tepki gösterdiği konu, akaryakıt dışı ürünlerin yol kenarları başta olmak üzere her yerde rahatlıkla satılıyor olması. Sektör temsilcileri, ellerindeki manav-büfe önlerinde satılan yağları gösteren fotoğrafları yetkililere göstererek şikayetlerini dile getirdi. 10 numara yağ genellikle 16-18 litrelik tenekelerde ya da dökme olarak satılıyor. Bu yağın teneke fiyatı 28-35 TL arasında değişiyor. Kırsal motorinle bir litredeki fiyat farkı 1 lirayı buluyor. Sürücüler ucuz olan yağı tercih ediyor. Akaryakıt olarak kullanılan 10 numara yağ için kesme veya inceltme yağı faturası kesiliyor. İşlek yol kenarı olan kamyoncuların sıklıkla kullandığı Pamukova'daki bazı merkezlerde günde 10 bin teneke 10 numara yağ satılıyor.
Ankara'da sektörü dinleyen Gelir İdaresi, EPDK ve Gümrük Müsteşarlığı yetkilileri, denetimlerin artırılması konusunda uzlaştı. Bu ürünlerin akaryakıt istasyonlarında satışlarını EPDK denetleyecek. Ancak istasyon dışı satışları ise Gelir İdaresi, kolluk kuvvetleriyle birlikte takibe alıp amaç dışı satış ve kullanıma ağır para cezası kesilecek.
Motorİn yerine kullanılan 10 numara yağın yoğunlaştığı satış güzergahları
Ankara, Konya, Afyonkarahisar, Aksaray, Pozantı, Adana, Antalya ana yolları
Samsun, Merzifon, Çarşamba, Terme, Trabzon, Rize, Artvin
İstanbul, Merzifon, Amasya, Erbaa, Tokat, Erzincan, Sivas
İzmit, Orhangazi, Hendek, Karacabey, Susurluk, Balıkesir, Pamukova,
İzmir, Aydın, Muğla, Adana, Ş.Urfa, G.Antep, Diyarbakır, Van, Erzurum, Ankara, İstanbul, Adana, Antalya şehir merkezleri.
İsmail ALTUNSOY - ZAMAN