Gişelerden kaçak geçen araçlar, plakalarının fotoğrafı çekilerek tespit ediliyor. Kaçak geçenlerin sayısı yılda 3 milyona ulaşıyor.
Karayolları Genel Müdürlüğü, tebligat için gerekli posta başına 2,5 YTL'lik pul ücretini Maliye'den alamıyor. Genel Müdürlük, anlaşmalı olduğu PTT'nin, birden fazla kaçak geçiş yapan sürücünün cezalarını tek bir posta zarfında göndermesini istiyor. Ancak PTT, tüm cezaların ayrı zarflarla gönderilmesini ve her zarf için ayrı posta pulu ücreti talep ediyor. Kargaşa sebebiyle ödenmeyen 6,5 milyon adet ceza tutanağı birikti. Tebligat sorunu sebebiyle tahsil edilemeyen ceza tutarı 200 milyon YTL'ye ulaştı. Sürücülerin gişelerde beklemeden geçişini sağlayan Otomatik Geçiş Sistemi (OGS) ve Kartlı Geçiş Sistemi'nin (KGS) yaygınlaşması, ücret ödemeyen sürücülerin sayısını da artırdı. Otomatik geçiş cihazı için 40 dolar, kartlı geçiş için de kart ve ilk dolum ücreti için 30 YTL'yi ödemek istemeyen sürücüler gişelerden kaçak geçiş yapıyor. Sadece kartlı sistemin geçerli olduğu Boğaziçi Köprüsü'nü her gün kullanan 100 bin aracın yüzde 5'e yakın bölümü kaçak geçiş yapıyor. Türkiye genelinde ise her yıl otoyol ve köprüleri kullanan 280 milyon aracın yüzde 1-2'lik bölümü para ödemeden geçiyor. Yıllık 2-3 milyonlara ulaşan kaçak geçişleri önlemek isteyen Karayolları, sürücülere geçiş ücretinin yanı sıra 10 katı para cezası kesiyor. Otomobiller için kaçak geçiş cezası 44 YTL iken, aracın büyüklüğüne göre rakam da artıyor. Gişelerdeki kameraların tespit ettiği plakalar otomatik olarak kontrol merkezindeki bilgisayarlara işleniyor. Kayıtlar belirli aralıklarla toplanıp Emniyet Genel Müdürlüğü'ne iletiliyor. Buradan alınan adreslere ceza tebligatı gönderiliyor. Ancak Karayolları, trafik cezalarında olduğu gibi sürücülerin adreslerine gönderilecek postalar için pul parası ödeneği bulmakta zorlanıyor. Karayolları ile PTT anlaşamadı Türkiye genelindeki tüm kaçak geçiş verilerinin toplantığı Fatih Sultan Mehmet Köprüsü İdare Birimi'nde biriken cezaların sayısı 6,5 milyonu buldu. Karayolları ile PTT arasında imzalanan protokol ile cezaların tebliğ ve tahsilinin posta teşkilatı tarafından yapılması kararlaştırıldı. Hizmet karşılığında posta teşkilatı yüzde 3'lük komisyon alacaktı. Ancak protokol hayata geçirilemedi. Bunun birinci sebebi Maliye Bakanlığı'nın Türkiye'nin farklı illerine iletilecek ceza tutanakları için gerekli olan posta pulu ödeneğini göndermemesiydi. İkinci sebebi ise PTT'nin 6,5 milyon cezanın tamamını sürücülerin adresine tek tek iletmek istemesiydi. Buna göre birden fazla cezası olan sürücülere her ceza tutanağı için ayrı zarf gönderilecekti. Her cezaya ayrı zarfın gerekçesini yönetmeliklerle açıklayan PTT'nin bu uygulaması devletin cebinden 18 milyon yeni lira çıkması anlamına geliyordu. Birden fazla kaçak geçişi olan sürücülerin cezalarının tek zarfta gönderilmesi durumunda posta sayısının 1 milyona ineceği ve tebligat masrafının 18 milyon yeni lira yerine 2,5 milyon yeni liraya düşeceğini belirten Karayolları ise görüşmelerden bir sonuç alamadı. Yetkililer, ödenek sorununun olmadığı dönemlerde tebligat yapılan sürücülerin bir kısmının ödemelerini yaptığını, adreslerine ulaşılamayan ve parasını vermeyen sürücülerin isimlerinin ise defterdarlıklara bildirildiğini ifade ediyor. Defterdarlıklar, araçların ruhsat sahiplerinin isimlerini vergi dairelerine asıyor. Listelerin asılı kaldığı 1 ay içinde ödeme yapmayan sürücüler için Maliye devreye giriyor. Sürücüler cezayı ödemezse araçların muayenelerinin yapılmasına izin verilmiyor. Karayolları, kaçak geçiş yapanları ilçelerdeki trafik bürolarına da bildiriyor. Bu sayede OGS cezası ödenmeden aracın satışının yapılması engelleniyor.
İsa Sezen - ZAMAN