Avrupa ile Asya kıtalarını Karadeniz’e yakın bir noktadan birbirine bağlayacak üçüncü köprü Yavuz Sultan Selim’in sözleşmede yazılı bitiş tarihi 30 artı 6 ay şeklinde olsa da bütün planlar 24 ayda hizmete girecek şekilde yapıldı. Köprünün yapımı ve bunun karşılığında 10 yıl 2 ay 20 gün süreyle işletimini üstlenen İbrahim Çeçen Holding ve İtalyan ortağı Astaldi, geçen hafta 7 Türk bankası ile 2,3 milyar dolarlık köprü kredi anlaşmasına imza attı.
IC İçtaş ve Astaldi, Başbakan Tayyip Erdoğan’a 30-36 aylık yapım süresini 24 aya çekme sözü verirken, paranın hazır olmasına ve köprüyü 2 yılda bitirmeye imkân verecek inşaat tekniklerine güveniyordu. Köprüyü yapacak konsorsiyumun büyük ortağı IC İçtaş şirketinin sahibi İbrahim Çeçen, köprünün temelinin atılmasından bir gün sonra teknik ekibiyle birlikte ekonomi gazetecilerini Garipçe’deki şantiyede ağırladı ve sorularını cevapladı. Çeçen’in açıklamasına göre IC İçtaş-Astaldi ortaklığı, köprünün yapımında kullanılmak üzere temel atılmadan bir hafta önce Ziraat, Vakıf, Halk, Yapı Kredi, İş, Akbank ve Garanti bankalarıyla 2,3 milyar dolarlık kredi anlaşması yaptı. Bankaların her birinden eşit tutarda ve 9-9,5 yıl geri ödemeli kredi kullanıldı. Bu kredi, hak edişler şeklinde inşaat ilerledikçe çekilecek. 2,3 milyar dolarlık kredi tutarı, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde sıfırdan geliştirilen bir projeye tek seferde sağlanan en yüksek tutarlı proje finansman kredisi oldu. İbrahim Çeçen, “Aldığımız kredi, bütün inşaatı tamamlayıp bitirmemize yetiyor.” dedi. Yüzde 20 özsermaye bulundurma şartını da hatırlatan İbrahim Çeçen, böylece 4,5 milyar liralık köprü ve bağlantı yolları yapım maliyetinin tamamının parasının hazır olduğunu ifade etti.
İbrahim Çeçen ve teknik ekibinin toplantıda verdiği bilgiye göre köprüden bir otomobilin geçiş ücreti 3 dolar olacak. Daha büyük araçlar ise daha yüksek bir tarifeden ücretlendirilecek. Devlet 3. köprüde günlük 135 bin otomobil geçişini garanti etti. Kamyon ve TIR’lar otomobili katlayan geçiş ücretlerine sahip olacağı için bu garanti miktarı ve tutarının doldurulmasında bir problem gözükmüyor. Ancak köprüyü yapıp işletecek ortaklık asıl parayı köprü geçişinden değil, otoyol olarak planlanan köprü geçişi öncesi bağlantı yollarından kazanmayı planlıyor. Hatta elde edilecek gelirin dörtte birinin köprü geçiş ücreti olması, kalan dörtte üçünün ise bağlantı otoyolları ve bunlar üzerinde kurulacak tesislerden gelmesi bekleniyor. Köprüye geliş için yapılacak bağlantı otoyollarının uzunluğu 115 kilometre olacak. Köprüye gelmek için veya şehir içi trafiğinden kurtulmak için bu yolların 12,5 kilometrelik bölümünü kullanan 1 dolar ödeyecek. Projenin finansmanını hallettiğini söyleyen İbrahim Çeçen’e gelen soruların bir diğer odak noktası ise kesilecek ağaçlar ve çevre oldu. Bu konuyu kredi kullanırken 7 bankanın da sorduğunu belirten İbrahim Çeçen ve teknik ekibi, bu hususta göstermelik değil, gerçek bir çevre hassasiyeti göstereceklerini anlattı.
Yapım işlerini yürüten İbrahim Çeçen’in oğlu ve holding yönetim kurulu üyesi Fırat Çeçen, üniversiteden bir ekibe doğal hayat araştırması yaptırdıklarını ve buna uygun yapım uygulayacaklarını kaydetti. Çeçen’in verdiği bilgiye göre bir olan maliyeti dörde katlasa da yaban hayatını ve doğal hayatı korumak için bağlantı yollarında sıkça viyadük konulacak. Böylece yollar vadilerin üzerinden aşacak, aşağıdaki doğal hayat devam edecek. Bir noktada ise hayvanların karşıdan karşıya doğal yoldan geçmesi için üzerine toprak ve bitki örtüsü kaplı tünel inşa edilecek. Hayvanlar kendileri için yapılan bu yolu kullanarak karşıdan karşıya geçebilecek. Bağlantı yolları Avrupa yakasında İstoç’tan başlayıp Odayeri mevkiinde Kuzey Marmara Otoyolu ile birleşecek. Anadolu yakasında ise bağlantı yolu giriş çıkışları Çamlık, Paşaköy ve Reşadiye’de bulunacak. Köprü ve bağlantı otoyolları ve yollarının toplam uzunluğu 116 kilometre. Bu yollar üzerinde 19 kavşak, 65 viyadük, 2.360 metrelik 3 aç kapa tünel, 2.960 metrelik 2 normal tünel ve 1 adet de yaban hayvanlarının geçişi için ekolojik köprü yer alacak.
Köprüde seyir terasları kurulacak
Sözleşmede yazılan 30 artı 6 aylık bitirme tarihi 29 Mayıs 2013 günü temel atılmadan bir hafta önce başladı. 24 aylık sürede köprünün nasıl bitebileceğini İbrahim Çeçen şöyle anlattı: "Çıkıntılar olmazsa iki yılda bitirebiliriz. En kritik imalatımız kule. Orada da kayar kalıp kullanıyoruz, tırmanır kalıp değil. Kayar kalıp devamlı beton dökmeye imkân veriyor. 4 ayak için 4 ayrı kayar kalıp aldık. Köprünün tabyesi ise ayrı bir yerde imal ediliyor olacak. Bu ikisi yetişirse geriye kablolarla tabyeyi bağlamak kalır. Biz 7 gün 24 saat durmadan çalışma planladık. Bu şekilde köprü 2 yılda biter." İbrahim Çeçen'in anlattığına göre üçüncü köprünün yapımında ve işletilmesinde özel sektörün farkı hissedilecek. Örneğin köprüde seyir terasları bulunacak. Yavuz Sultan Selim Köprüsü birçok ilk ve en'lere de sahip olacak. En başta 59 metrelik tabyesi dünyanın en genişi. Tek tabye üzerinden hem ray yolu hem de karayolunun bulunduğu tek köprü olacak. Diğer köprülerin 165 metre olan deniz seviyesinden yüksekliği bu köprüde 322 metreye çıkacak. Gelecek hafta Milano'da köprünün ikinci rüzgâr testleri yapılacak. Köprü saatte 320 kilometre hızla esen rüzgârda bile araç geçişine izin verecek. Teknik ekibi asıl zorlayan ise hem tren, hem araç geçişinin köprüde oluşturacağı salınım. Bu yük, köprüyü rüzgârdan daha çok zorlayacak.