Havacılık sektörü açısından 2012, dünya genelinde 240 havayolunu temsil eden Uluslararası Havayolu Taşımacıları Birliği’ne (IATA) göre en güvenli yıllardan birisi olarak kapanıyor. 2012’de havayollarıyla gerçekleşen 5.3 milyon uçuşta sadece 1 kaza gerçekleşti ve IATA’nın hiçbir üyesi ölümlü bir kazaya karışmadı. IATA’nın güvenlik standartlarını karşılayamadığı için üyesi olmayan havayollarının da dahil olduğu tüm sektör genelinde ise 401 kaza meydana geldi. Bu rakam Ocak-Kasım2011 döneminde 490’dı. Habertürk’ün haberine göre, doğuda ve batıda üretilmiş tüm uçakların toplamına baktığımızda kaza oranı her 1milyon uçuşta 2.58’den 2.14’e indi. Düşük maliyetli havayolları dışında kalan tüm IATA üyelerinin kaza istatistikleri ise 1milyon uçuşta 1.89’dan 1.03’e geriledi.
Ancak IATA’nın oranları sadece ölümlü veya büyük kazaları kapsamıyor. Uçuş sırasında kabindeki hasarlar, iniş takımı hataları, iniş sırsında pistte veya apronda diğer uçaklarla veya araçlarla çarpışmalar da kazadan sayılıp istatistiklere yansıyor. Avrupa’da 2011’de hiç kaza olmazken, bu yıl bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar ölüme sebebiyet vermeyen kaza meydana geldi. Kuzey Amerika ise son birkaç yıldan sonra ilk defa oranlarını “0”a indirdi. Kaza oranı en yüksek bölgelerden biri olan Afrika, her 1milyon uçuşta yüzde 4.04’ten 3.90’a gerileyerek toplam rakamın düşmesine katkı sağladı. Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu’ndaki eski uçak sayısının fazlalığına ve bakım onarım maliyetinin düşüklüğüne rağmen orada da iyileşme kaydedildi. Geçen sene 10.65 olan her bir milyon uçuştaki kaza oranı, bu sene 4.29’a düştü.
800 MİLYON YOLCU HAVAYOLUYLA TANIŞACAK
Ayrıca IATA, havacılık endüstrisinin 2016’da 3.6milyar yolcuya hizmet vereceğini öngörüyor. Bu sayı havayollarının 2011’de taşıdığı 2.8milyar yolcu sayısına 800 milyon daha ekleneceği anlamına geliyor. 2012-2016 yıllarını kapsayan IATA raporuna göre söz konusu dönemde yolcu artışı ortalama yüzde 5.3 olacak. Yüzde 28.5 büyümeyle yurtiçi hatlarda 500 milyon, dış hatlarda 331milyon yeni yolcu hizmet alacak. IATA raporunda kargo taşımalarında ise yüzde 3 büyümeyle 2016’da 34.5milyon ton yük taşınması bekleniyor.
YOLCULAR PRATİK SEYAHAT İSTİYOR!
IATA’nın bu yıl yaptığı küresel yolcu anketine göre, yolcular havalimanı prosedürlerinden bıktı. 25 yaş altındaki yolcular uçakta bulunmanın son varış yerinden daha keyifli olduğunu belirtirken, daha yaşlılar sadece seyahati sonlandırmaya konsantre oluyor. Yolcuların yüzde 52’si biletlerini havayolunun internet sitesi üzerinden kendi satın alıyor. Sadece yüzde 22’si online seyahat acentesi kullanıyor. Uzun mesafede yüzde 24’ü business class’ta uçan yolcular, kısa mesafede ise yüzde 82 oranında ekonomi sınıfını tercih ediyor. Pek çok yolcu için soysal medya seyahatteyken de vazgeçilmez. Yolcuların yüzde 59’u her gün sosyal medyayı kullanırken yüzde 60’ı seyahatleri süresince sosyal medya üzerinden havayoluyla interaktif iletişim kurmak istiyor.
HAVADA EK HİZMET SATIŞI OTURDU!
Düşük maliyetli havayollarıyla uçuşlar artarken son 12 ay içinde bu kategoride seyahat eden yolcuların yüzde 34’ü havayollarından ek hizmet satın aldı. Satın alınan hizmetlerin çoğu bagaj ya da fazla bagaj, uçakta ikram ve koltuk seçimi veya sınıf yükseltmek için ödenmiş. Tüm yolcuların yüzde 71’i self servis biniş kapılarından akıllı telefonlarına gelen biniş barkodunu okutarak uçağa biniyor. Sadece el bagajıyla seyahat eden yolcular yüzde 36 oranında interneti ve otomatik check-in’i tercih ederken yüzde 37’si biniş kartı bastırmak yerine akıllı telefonlarını kullanıyor.
Online check-in yapan yolcular bagaj etiketlerini de internetten basıyor. Seyahat sırasında rahat etmek isteyen yolcuların yüzde 67’si bagajlarını check-in sırasında teslim ediyor. Yolcuların yüzde 51’i güvenlikten geçerken bekleme süresinin 5-10 dakika olmasını sorun etmezken ayakkabı, kemer ve diğer kişisel eşyalarını çantasından çıkarmayı en sinir bozucu unsur olarak nitelendiriyor. Yüzde 73’ü ise güvenlikten geçişi hızlandırmak için kişisel bilgilerini devlet otoriteleriyle paylaşmakta sakınca görmüyor. Bütün yolcuların neredeyse yüzde 66’sı telefonlarına gelen mesajla uçuşları hakkında bilgilendirilmek istiyor. Havayolları yolcularının uçak içinde sıkılmaması için her türlü alternatifi düşünse bile bugün yolcular için uçak içinde en popüler vakit geçirme şekli yüzde 41 film izlemek, yüzde 21 okumak yüzde 17 uyumak. Yeme-içme, oyun oynama ve yanındakilerle sohbet diğer vakit geçirme yöntemleri olarak sıralanıyor.
100 UÇAK 12 MİLYAR DOLAR EDER Mİ?
Amerikalı Boeing ile Avrupalı Aribus, daha az yakıt tüketen yeni nesil motorlarla donatacakları dar gövdeli uçakları için ciddi rekabete girdi. Hatta rekabet bir adım daha ileri giderek, dergi sayfalarında yer alan reklamlarda birbirine sataşma, eleştirme boyutuna ulaştı. İşte bu hararetli ortamda Türkiye’den Pegasus’un tek seferde Airbus’a tam 100 uçak sipariş etmiş olması iki üretici arasındaki yarışa da farklı bir boyut kazandırdı. Fakat asıl merak edilen Türk Hava Yolları’nın (THY) Önümüzdeki hafta netleştireceği yeni nesil motorlu dar gövde uçak siparişinde Airbus A320neo ile Boeing 737MAX arasında yapacağı tercihte kime, ne kadar sipariş vereceği?
Ancak Pegasus Havayolları’nın, nasıl bir hesaplamayla Airbus’tan 12 milyar dolar değerinde 100 uçak alacağı dikkatimden kaçmadı. Airbus’ın liste fiyatı üzerinden bir hesaplamayla yaklaşık 100 uçak 5 milyar dolar değerinde bir rakama tekabül ediyor. Yani bir Airbus 320neo modelin fiyatı 50 milyon dolar seviyelerindeyken bu derece yüksek bir rakama nasıl ulaşıldı, çözemedim. Ali Sabancı’nın çarpma, çıkarma işlemlerini iyi yaptığına şüphem yok, fakat rakam biraz yüksek.