Geçen yıl başlayan '25 yaş üstü traktörlerin' hurdaya çıkarılması çalışmasının detayları netleşti. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın ortaklaşa yürüttüğü çalışma kapsamında 500 binin üzerinde traktör hurdaya ayrılacak. Taşıtların yenilenmesi için hurda bedel teşviki verilmesi planlanırken, düzenlemenin yeni traktör satışlarını ve tarımdaki verimliliği artıracağı hesaplanıyor.
2012 yılında uygulanacak Makine Sektörü Strateji Belgesi Eylem Planı kapsamında 25 yaş ve üzeri traktörlerin hurdaya ayrılması için hurda bedeli ödeme mekanizması oluşturulacak. Eylem planındaki hesaplamalara göre ömür dışı traktör parkının yıllık kaybı 5 milyar lirayı aşıyor. Bu araçların yakıt ve yağ kaybı 1 milyar 540 milyon lira olarak hesaplanırken, bakım-onarım kaybı 800 milyon lira, iş kaybı ise 3 milyar 400 milyon lira olarak tespit edildi. 25 yaş üstü traktörlerin hurdaya ayrılması konusunda değerlendirmede bulunan üst düzey bir ekonomi yetkilisi, "Yaşlı traktörlerin bir teşvik programıyla hurdaya ayrılarak parkın yenilenmesi, getireceği mali yükün çok ötesinde ülke tarımı, sanayi ve ekonomisinde kazançlar oluşturacak." dedi. 2010 yıl sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı traktör sayısı 1 milyon 377 bin. Parkın yaş ortalaması ise 24. Ekonomik ve mekanik ömrünü doldurmuş 24 yaş üstü traktör sayısı 674 bin adet, bunların yaş ortalaması 35. Türkiye'de 30 yaşın üzerinde 500 bine yakın traktör bulunuyor.
Uluslararası standartlara göre, traktörlerin mekanik ömürleri 10 bin-12 bin saat arasında değişiyor. Tarımda ileri ülkelerde, traktörler yılda ortalama bin saat çalıştırılırken mekanik ömürleri için 10-12 yıl öngörülüyor. Türkiye'de ise yıllık kullanım 500-600 saat ile sınırlı kaldığından traktör ömrü 20-24 yıla çıkıyor. İspanya'da da benzer bir çalışma yapılmıştı. 2008 yılında İspanya'da traktör başına 10 bin Euro hibe verilerek 3 bin 476 traktör yenilendi.
ZAMAN
LOJİPORT