Türkiye'de, Karayolları Genel Müdürlüğü denetiminde yapılan araç muayenesi, 2008 yılı itibarıyla Avrupa standartlarında Tüvturk muayene istasyonlarında yapılmaya başlandı. 20 yıllığına araç muayenesi sistemini devralan Tüvturk, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın belirlediği 1567 maddelik kusurlar tablosuna göre araçların trafiğe uygunluğunu denetliyor. Muayene istasyonlarında ağır kusurlu bulunan araçlara trafiğe çıkmaları için onay verilmiyor. Sistem, can güvenliğini tehlikeye atan araçların trafiğe çıkmasını engelliyor. Ancak muayeneden geçemeyen bazı araç sahipleri, araçlarının kusurlu donanımlarını tedarik etmek yerine ilgili donanımı kiralayarak muayeneden geçme yoluna başvuruyor. Daha sonra kiraladığı donanımı tekrar iade ederek trafiğe uygunsuz bir şekilde çıkıyor.
KİRALIK 4 LASTİK İÇİN 100 TL İSTİYORLAR
İstanbul Esenyurt'taki muayene istasyonu yakınlarında bazı lastikçiler, muayeneden geçemeyen müşterilerinin 4 lastik kiralama teklifini geri çevirmiyor. Bazı ustaların, "Satın alırsanız 250 TL, kiralık isterseniz söküp takması dahil 100 liranızı alırım." şeklinde fiyat verdiği iddia ediliyor. 'Çıkma' diye tabir edilen ikinci el 4 lastiğin kirası için 100 TL, satın alınması halinde ise 200 TL'yi bulan fiyat belirtiliyor.
Muayene istasyonunun çevresinde yerleşmiş derme çatma mekanlarda ise çeşitli araçlara göre sağından solundan yırtılmış tozlu koltuklar göze çarpıyor. Araçların orijinalindeki koltuk sayısı eksikse Tüvturk'te ağır kusur kabul ediliyor ve muayeneden geçemeyenler bu koltukları kiralıyor. Mekanı işletenler, 50 TL vererek koltuk kiralayanların genelde VIP araç sahipleri olduğunu söylüyor.
Ağır ve hafif kusura alınan yeni maddeler şöyle:
Sonradan takılan Xenon farlar, 'ağır kusur' kapsamına alındı.
Kamyon kasa boyutlarının değiştirilmesi ağır kusur oldu.
Aydınlatma lambalarında yönetmeliğe aykırı renk değişiklikleri yapılması ağır kusur olarak belirlendi.
Teknik şartlara aykırı fren düzeneklerinin kullanımı ağır kusur olarak listeye eklendi.
Hususi otomobilden ticari taksiye dönüştürülen araçlar en fazla bir yıl muayene süresi alabilecek.
Motor ve şasi No kontrolünde sehven yapılan bazı yazım yanlışlıkları hafif kusur oldu.
Plakaların ölçü ve karakterlerinin yönetmeliğe uygun olmaması hafif kusur olarak eklendi.
Muzaffer SALCIOĞLU-ZAMAN