Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD), geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği yıllık değerlendirme toplantısında ‘Lojistik Sektöründe Eğilimler ve Beklentiler Araştırması 2020’ çalışmasının sonuçlarını açıkladı. 2021’den umutlu olan lojistik firmalarının büyük bir kısmı yeni yatırım planlıyor. Firmalar bu yıl yabancı yatırım konusunda umutlu.
UTİKAD ve Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Lojistik Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Okan Tuna ve ekibinin iş birliği ile hazırlanan araştırmaya UTİKAD üyesi 477 firmanın temsilcisi katıldı. Çalışmada sorulan soruların başlıklarını; sektördeki güven ortamı, lojistik ekosistemindeki gelişmeler, firmaların finansman ve yatırım konularındaki görüşleri, insan kaynakları, dijitalleşme ve endüstri 4.0 gelişmeleri, sürdürülebilirlik ve kamu ilişkileri oluşturdu.
Araştırmanın sonuçlarına göre, gelecek altı aylık dönemde katılımcıların yüzde 70’i yeni yatırım planlıyor. Teknoloji ve insan kaynakları konuları yatırım yapılması planlanan en önemli alanlar olarak öne çıkıyor. Firmaların yüzde 74’ü yeni personel istihdam etme konusunda istekli. Her dört işletmeden üçü, önümüzdeki altı aylık dönemde yeni personel istihdam etmeyi düşündüğünü belirtti. Bu oran bir önceki araştırma dönemine göre yüzde 5’lik bir artış gösterdi. Firmaların yüzde 70’i yabancı yatırım konusunda da bu yıl artış bekliyor.
Prof. Dr. Okan Tuna, yaptıkları araştırmada lojistik sektörü açısından 2020’nin iyi geçtiğini, sektörün 2021’den de umutlu olduğu sonucuna ulaştıklarını söyledi. Fiyat rekabetinin öne çıktığı araştırmada; e-ticaretin yeni iş fırsatları sunduğunu ifade eden Prof. Dr. Okan Tuna, “Lojistik sektöründe yatırım yapmak isteyen firmalar teknoloji, insan kaynağı ve altyapıya yatırım yapmak istiyorlar. Lojistik sektörü yatırım konusunda önünü açık görüyor ve bu konuda umutlu. Örneğin, e-ticaret ve perakende konusuna odaklanan, bu alanda çalışanlar için 2020 yılı çok iyi geçti, rakamlar bunu gösteriyor. Fakat bazı detaylara bakıldığında kimileri için kötü geçtiğini görebiliriz. Çalışma kendi içerisinde farklı analizler barındırıyor ve değişkenlere göre sonuçlar farklılık gösteriyor” dedi.
İş hacimleri 2020'de arttı
• Sektör için 2020 yılı istikrarlı geçti ve işletmeler 2021’den ümitli.
• Lojistik işletmelerinin %46’sı, 2020 yılında iş hacimlerinin arttığını belirtti. İşlerinde olumsuz geri bildirimde bulunanların oranı da %25 olarak gerçekleşti. Araştırmaya katılan işletmelerin hiçbirinin “çok olumsuz” değerlendirmesinde bulunmaması sektörün 2021 yılı için pozitif sinyaller veriyor.
• Müşterilerin lojistik sektörüne olan güven düzeyi geçtiğimiz yıla göre artış gösterdi (2020 Güven düzeyi %46 Orta, %41 Yüksek, %9 Düşük, %2 Çok düşük, %2 Çok yüksek).
• 2020 yılında firmalar fiyat seviyeleri (%83) ve hizmet hızı (%42) konularında rekabetçi olmaya çalıştı. • Firmalar en çok fiyat odaklı rekabet (%72) ve stratejik plan eksikliği (%57) konularında sorunlarla karşılaştı.
• Geçtiğimiz yıla benzer şekilde E-ticaret/ perakende sektörü 2020 yılında en çok fırsat sunan sektör oldu (%68 Çok yüksek + %24 Yüksek).
• Geçen yıldan farklı olarak katılımcıların yarısından fazlası, hizmet ağını genişletme ve yeni müşteri kazanma stratejilerine önem verdi. Dijitalleşme stratejisi firmaların gündeminde değil. • Eğitime ayrılan bütçe %61 oranında aynı kaldı.
• COVID-19 en çok lojistik süreçlerin yönetimi (%48) ve insan kaynakları yönetimi (%48) konularında etki gösterdi. Firmalar yaşanan sorunlar ile teknolojik altyapı (%76) ve güçlü müşteri ilişkileri (%61) yönleri ile başa çıkmaya çalıştı.
• Birçok işletme uzaktan çalışma (%54) ve çalışma saatlerinin azaltılması (%37) gibi önlemler aldı.
Sektör, 2021'nin ilk yarısından umutlu
• Lojistik sektörü, Türkiye’nin makroekonomik hedefl erinin gerçekleşmesi konusunda kararsız (Güven düzeyi %54 Orta, %30 Düşük, %9 Yüksek).
• Sektör büyüme (%43 büyüyecek - % 46 değişmeyecek) ve yabancı sermaye (%31 artacak) konularına 2019 yılına göre daha iyimser bakıyor.
• Gelecek altı aylık dönemde katılımcıların %70’i yatırım planlıyor. Teknoloji ve insan kaynakları konuları yatırım yapılması planlanan en önemli alanlar olarak öne çıkıyor.
• Sektör, yeni personel istihdam etme konusunda istekli (%74).
• Sürdürülebilir/yeşil projelere yatırım bu yıl da gündemde değil (%57).
• Vergi düzenlemeleri / finansal teşvik konuları (%76) ve gerekli mevzuat değişiklikleri (%67) sürdürülebilirlik adına ele alınması gereken konular olarak öne çıkıyor.
• Buna bağlı olarak kamudan, mevzuat düzenlemeleri beklentisi (%74) devam ediyor.
• Üniversite-sanayi iş birliği kapsamında proje yapılması düşünülmüyor (%66).
• Dijitalleşme açısından bakıldığında gelecek 5 yılık süreçte Robotik ve Otomasyon sistemleri (%74) ve Büyük Veri Analizi (%67) konularının sektöre olan etkilerinin en fazla olması bekleniyor.
Zorlu savaştan başarıyla çıktık
Lojistik sektörünün 2020 yılında zorlu bir savaştan başarıyla çıktığını söyleyen UTİKAD Başkanı Emre Eldener, "Küresel bir salgını hiç kimse öngöremezdi. 'En kötü senaryoyu çizelim' dense dahi tüm sınırların kapatılacağını öngöremezdik. Böyle bir durumda bile Türk lojistik sektörü olarak çok kısa süre içerisinde toparlandık ve gücümüzü gösterdik. Yollar kapandı, alternatif yollar bulduk. Şoförlerimiz karantinada kaldı, soluğu hemen Ankara'da aldık, konuyu çözmek için uğraştık ve başardık. Üyelerimize ve sektördeki oyunculara destek vermek için UTİKAD'ın internet sayfasında bir COVID-19 bölümü açtık” dedi.
Aysel YÜCEL – DÜNYA
LOJİPORT