Bir süre önce aşıldığını duyurduğumuz Rusya belgelerinde sorun yön değiştirdi. İki ülkenin sektörel sivil toplum örgütleri Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) ve ASMAP protokol imzaladıkları halde, 2009 için tespit edilen 3 bin belge Kara Ulaştırma Genel Müdürlüğü'ne takıldı.
3 Eylül tarihli DÜNYA Gazetesi'nde 'Rusya ile taşımacılık krizi aşıldı' başlığıyla duyurduğumuz haber, krizle boğuşan nakliyecilik sektörüne hareket getirmişti.
Haberimizin ardından Rusya'ya yola çıkmak üzere yüklenen kamyonlar, sırtlarında yükleri 'belge' beklerken Kara Ulaştırma Genel Müdürlüğü kendilerine resmi bir teyit gelmediği gerekçesiyle belgeleri almak için girişimde bulunmuyor. Ancak DÜNYA'nın ulaştığı Rus Ulaştırma Bakanlığı'ndan gelen doküman, Kara Ulaştırma Genel Müdürlüğü'nü tekzip eder nitelikte. Rus Ulaştırma Bakanlığı'nın Türkiye Ulaştırma Bakanlığı'na 2 Eylül'de gönderdiği metinde "iki ülkenin görevlendirdiği meslek örgütünün bir araya gelerek protokole bağladığı anlaşmayı gördük; uzmanlarınızı gönderin teati edelim' yazıyor. Taşımacılık çevreleri, genel müdürlüğün 9 gündür bir adım atmamasını ise, 'kriz süreci boyunca verdikleri çaba, erken açıklamayla yok sayıldı. Buna tepki gösteriyorlar' şeklinde yorumluyor.
"Bütün gelişmeleri Bakanlığımızla paylaştık"
UND Yönetim Kurulu Tamer Dinçşahin de, önceki gece düzenledikleri geleneksel iftar davetinde, bu sorunu gündeme getirerek, "Rusya'ya giderken arkadaşlarımızın 5 aydır taşıma yapamamasının sıkıntısıyla hareket ettik. Ama yalnız başımıza değildik. Sayın müsteşarımızı aradık ve bu konuda ülke politikasını devam ettirmek kaydıyla, Rusya ile 2 meslek örgütünün anlaşması için mutabakata vardık. 2 meslek örgütü çok başarılı bir toplantı yaptı. Bunu Bakanlığımızla, genel müdürümüzle, müsteşarımızla paylaştık. Bu gerçekten büyük bir başarıydı. Sevinçle Türkiye'ye döndük ve bu sevincimizi DÜNYA Gazetesi ile paylaştık. Demek ki yapmamamız gerekiyormuş. Ne oldu? Rusya ile olan taşımalarımızdaki alacağımız kotaya karşı yazılacak yazı ve gönderilecek 3 bin belge halen beklemekte. Araçlarımızı 5 aydır çalıştıramıyoruz. 5 aydır taşıma yapamadığımız bir bölge için umutlanan nakliyeci arkadaşlarımız bekliyor. İnanıyorum ki Ulaştırma Bakanlığı'ndaki müsteşarımın, genel müdürümün, bakanımın büyük özverisi ve desteğiyle birkaç gün içerisinde bu sorun çözülecek. Şunu da bilmek lazım biz gerçekten ekonominin aynasıyız. Çekilen sıkıntıları net şekilde dile getireceğiz. Bu bizim sektörümüze olan sorumluluğumuzun gereğidir. Bazılarının sorunlar karşısında kapılar arkasında yaptıkları bizi hiç mi hiç ilgilendirmiyor" diye konuştu.
"Yüzlerce araç belge bekliyor"
Gelişmeler üzerine görüşlerine yeniden başvurduğumuz Tamer Dinçşahin, "Ulaştırma Bakanlığı ve Kara Ulaştırma Genel Müdürlüğü'nün çabalarını hiçbir zaman inkar etmedik. Görüşmemizi de onların çabalarına borçluyuz. Ancak, iki ülke meslek örgütlerinin yapmış olduğu anlaşmada 2009 belgelerinin hemen alınabileceği vurgulanırken, niye bekliyoruz?" diyerek şöyle devam etti: "Sanıyorum, 2009'u aldık ama 2010, 2011, 2012'yi konuşurken onu da görüşürüz diye düşünüyor olabilirler. Ancak, bu belgelerin ivedilikle alınması lazım. Çünkü, haberiniz yayına girdikten sonra araçlar yükleme yapmaya başladı. Şu anda yüzlerce araç yüklü vaziyette belge bekliyor."
5 araçtan biri çalışmıyor
Türkiye'nin Avrupa ülkelerine olan taşımalarının yüzde 27, Rusya'ya olan taşımalarının da yüzde 22 azaldığına dikkat çeken Dinçşahin, "Ortadoğu taşımalarımızda yüzde 9 düşüş yaşanırken, genel toplamda yüzde 19 düşüş görüldü. Bu her 5 araçtan bir tanesinin, her 45 bin araçtan 9 binin çalışmadığını göstermektedir" diye konuştu. Dinçşahin, sefer sayısında toplam 86 bin düşüş olduğunu, 6 ay sonunda ise toplam 600 milyon dolar kayıp yaşandığının altını çizdi. "Bu veriler içerisinde dikkati çeken bir nokta ise Ortadoğu taşımalarında Irak taşımaları dışında yüzde 2 artış olmuştur" diyen Dinçşahin, bu gelişmenin ilerisi için bir umut kaynağı olduğunu söyledi. Tüm krizlerin geçici olduğuna dikkat çeken Dinçşahin, önemli olan konunun krizden en az hasarla çıkmak olduğunu kaydetti. Taşımacılık sektöründe tüm ülkelerin kendi taşımacılarına korumacılık sağladığını bildiren Dinçşahin, kriz sürecinde taşımacılıkta Türk araç payında 55 bin sefer düşüşü yaşanırken, yabancı araç sayısında 4 bin artış olduğunu dile getirdi. Demiryolları ve demiryolu taşımacılığı ile bilinen Rusya'nın karayolu taşımacılığına önem verdiğini ifade eden Dinçşahin, "Rusya'da karayolu taşıma oranı yüzde 68. Hedef ise yüzde 75'lere ulaşmak. Bizde ise tedbir almak yerine yabancıların payı artırılıyor. Politikalar tam olarak oluşturulmadığı gibi karayolu taşımacılığının gelişimi için hiçte sıcak bakılmamakta" dedi.
Nuhoğlu: Ödemelerinizi erteleyin
Tırsan Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu "Ben Rusya ile çalışan firmaların ne kadar zor durumda olduğunu biliyorum. Nakliyecinin yüzde 50'si zor durumda. Ancak bir önlem alınmıyor" dedi. Nuhoğlu, konuyla ilgili sözlerini şöyle sürdürdü: "Biz bu davranışları hak etmiyoruz. Bizim sektörümüz para kazanmıyor. Ağır ticari araç üretimi yüzde 85 oranında düşüş yaşadı. Dünyanın hiçbir yerinde firmalar bu rakamlarla yaşayamaz. Bu yüzden ödemelerinizi erteleyebildiğiniz kadar erteleyin, alacaklarınızın da gidebildiğiniz kadar üstüne gidin"
Türk-İran İş Konseyi Başkanı Ali Osman Ulusoy ise, "Bu sektör küçümsenecek bir sektör değildir. Biz birlik olursak hükümetle olan ilişkilerimiz de daha iyi olur" dedi. Turizm başta olmak üzere pek çok sektörü canlandırmak için çeşitli stratejiler belirlendiğini söyleyen Ulusoy, "Turist gelsin diye stratejiler hazırlanıyor. Ancak gelen turist otobüslerle taşınıyor. Bu ülkede otobüsçüye, taşımacıya bakan yok" açıklamasında bulundu.
Selçuk ONUR - DÜNYA