Merkezi Macaristan"ın başkenti Budapeşte"de bulunan TransEmex"in Genel Müdürü Melih Şişmanoğlu, Türkiye lojistik sektörünü bir Macar sözü ile açıklıyor: ?Fok balığından çok eskimo var.? Nakliye sektörüne girişin çok fazla olduğunu ancak bunun karşılığında işin olmadığını da sözlerine ekleyen Şişmanoğlu, Türkiyeli yatırımcıları Budapeşte"ye davet ederek, ?Biz yatırımlarımızla AB"ye girdik. Türkiye sanayicilerini ve ihracatçılarını oraya bekliyoruz. Böylece AB içinde kendilerine rakip olan firmalarla eşit seviyede hareket edebilirler. Ürünlerinin Mersin veya Çerkezköy"de olması ile Budapeşte"de olması arasında hiçbir fark yok? dedi. Şişmanoğlu"na göre nakliyecilerin en büyük sorunu gümrükleme. TransEmex Genel Müdürü Şişmanoğlu, ?Hesapladım, araçlarımız bir ayda 13 gün duruyor. Avrupalı rakiplerimizle eşit mücadele edemiyoruz? diyor. Nakliyecilik hayatına yıllar önce Türkiye"de başlayan Melih Şişmanoğlu, 1986"da ise Macar eşi ile beraber Macaristan"a yerleşir ve Emex Uluslararası Nakliye firmasını kurar. Şişmanoğlu, ?Emex, kendi kendine büyüyüp bizi de bir takım yatırımlar yapmaya yöneltti? diyor ve ekliyor: ?Önce insana yatırım yaptık. Şirketimize daha çok eleman alıp işimizi genişlettik. 1992 senesinde TransEmex"i kurup araç aldık. Şu an 60 tane aracımız var.? Kazandıkları birikimlerle 2002"de Türkiye"de TransEmex"i yabancı sermayeli yatırım olarak kurduklarını ifade eden Şişmanoğlu şöyle devam etti: ?İşlerimizin odak noktası Türkiye"dir, ama daha çok yabancı firmalara hizmet veriyoruz. Müşterilerimizin bir çoğu General Electric, Barsan, Philips gibi firmalar. Türkiye"den ise Vestel, Uğur Soğutucuları, Külahçıoğlu, Electrolux ve Evyap"la çalışıyoruz. Senede yapmış olduğumuz ciromuz ise aşağı yukarı 20 milyon Euro.?
?Nakliyecilik göründüğünden zor?
Nakliyeciliğin göründüğünden çok daha zor bir sektör olduğunu da sözlerine ekleyen TransEmex Genel Müdürü Melih Şişmanoğlu, ?Nakliyecilerin her zaman eksiksiz bir şekilde hazır olmaları lazım. Her 5 senede bir araçlarımızı yenileriz. Ayrıca yaptığınız iş sizin gözünüzün önünde değildir. Araç garajdan çıktı mı tüm işiniz artık o şoförün bilgisine bağlıdır? dedi. Nakliyede herhangi bir kota sınırlaması olmadığı için sektörün dolmuş vaziyette olduğuna da değinen Şişmanoğlu, şöyle devam etti: ?İnsanların nakliye sistemine girişleri fazla ama bunun karşılığında o kadar iş yok. Macaristan"da "fok balığından çok eskimo var" derler. Çok büyük bir rekabet var. Rekabet biraz da kaliteyi getiriyor ama diğer taraftan da fiyatları çok düşürüyor. Maliyetlerinize çok dikkat etmeniz lazım ki ayakta kalabilesiniz.?
?Tüm kuralları çiğneyerek ancak 8 bin km yapabiliyoruz?
Türkiye nakliyecisinin en büyük sorununun gümrüklerde yaşanan sıkıntılar olduğunu söyleyen Şişmanoğlu, Türkiye"nin AB"ye girememesi ve Türk nakliyecisine serbest dolaşımın sağlanamamasının sıkıntıları artırdığını belirtti. ?AB ile Türkiye arasında serbest ticaret anlaşması var. Malların dolaşımı serbest hale getirilmiş, gümrükler sıfırlandırılmış. Ancak kara nakliyecisi olarak serbest dolaşım olmadığı için Türkler, Avrupa"da çok büyük sıkıntılar yaşıyor. Hiçbir zaman Avrupalı rakiplerimizle aynı şartlara sahip olamıyoruz. Bizim yol vergilerimiz, kotalarımız, şoförlerin vize sıkıntıları var. Araçların gümrük çıkış kapılarında olan izdihamlardan ve bürokratik işlemlerden dolayı çok büyük zaman kayıpları var. Türkiye"de bir aracın iç gümrükte yüklenip çıkması için bir gün kafi değil 48 saat gerekli, Avrupa"da ise 2 saat. İstanbul"da bir yere aracımı yüklemek için gönderiyorum, ancak aracımı yükleyen fabrika 2 saatte yükleyemiyor. Avrupa"da bir araç 20 dakikada yüklenir, Türkiye"de 1 günde. Gümrükleme Avrupa"da yok. Bir tek irsaliye ile bir noktadan bir noktaya gidebiliyorsunuz. Avrupa"da çalışan bir araç 14 bin km yapıyor. Türk nakliyecisi tüm kurulları çiğneyerek ancak 8 veya maksimum 10 bin km yapabiliyor. Burada bir maliyet söz konusu. Avrupalılardan kendi payımıza düzeltemediğimiz işlerden dolayı ne kadar geri kaldığımızı açıklıkla görebiliyoruz. Kendi işlerimizi halledemediğimiz halde biz Avrupalıya "Sen bize serbest dolaşım sağlamıyorsun, şoförlerimize vize istiyorsun" diyemeyiz.? ?Hamzabeyli cazip değil? Halkalı, Erenköy, İzmir, Kapıkule ve Haydarpaşa"daki izdihamların ortadan kaldırması gerektiğini de vurgulayan Şişmanoğlu, ?Ben hesap ettim Türkiye hattında benim arabam 30 günde 13 gün duruyor. 13 gün gümrüklerde, yükleme boşaltmada, Kapıkule"de ve diğer gümrüklerde beklediğim süre. Artık Bulgaristan ve Romanya da AB"ye girdikten sonra orada da gümrükler kalktı. Sadece Kapıkule"de beliyorum. Hamzabeyli Gümrük Kapısı açıldı ama orada tüm nakliyecileri destekleyici serbest bölgeden almış olduğumuz vergisiz mazot pompası yok. Kapı açıldı ama kimse o kapıyı kullanmıyor. Çünkü bizim nakliye işinde en büyük harcamamız yakıttır ve bize vergisiz tanınmış olan hakkı Kapıkule"de alabiliyoruz Hamzabeyli"den alamıyoruz? diye konuştu.
?Yatırımlarımızla AB"ye girdik?
2002"de Türkiye"de kendi filolarını kurmaya karar verdiklerini de sözlerine ekleyen Şişmanoğlu, ?12 araçlık bir yatırım yaptık. Şu an Türkiye"deki araç sayımız15. 2007"de yine bir yatırım yapıp 14 tane daha araç aldık Türkiye"ye. 1 milyon 400 bin Euro"luk bir yatırım. Yatırımı finans eden de Fortis Bank. Macaristan"da 2004"te 26 araç aldık. 10 aracımızı 36"a çıkardık. Bu sene de 12 araç yatırımı yapıyoruz orada da. Geçtiğimiz sene, Macaristan"ın lojistik merkezinde 17 dönüm bir arazi aldık 2005"te 8 milyon Euro"luk yatırım yapıp 1500 metrekaresi büro, 2000 metrekaresi TIR servisi ve 4100 metrekaresini depo olarak kullandığımız arsayı satın aldık. Biz yatırımlarımızla AB"ye girdik. Türkiye sanayicilerini ve ihracatçılarını oraya bekliyoruz. AB içinde kendilerine rakip olan firmalarla eşit seviyede hareket edebilirler. Budapeşte"nin konumu itibarı ile AB içinde Almanya, Hırvatistan, Polonya gibi ülkelere ulaşımı çok kolay. Serbest bölgede stok, lojistik maliyetleri çok ucuz. Yatırımlarımızda 480 bin Euro AB"nin geri ödemeli teşvikleri var. Onlar için Mersin"de ve ya Çerkezköy"de olması ile Budapeşte"de olması arasında hiçbir fark yok.?
HANDAN KAZANCI ? PERŞEMBE ROTASI