Türkiye'nin kendi otomobilini üretmesi projesi konusunda Koç Holding Başkanı Mustafa Koç'un, "Yerli otomobil, ne Palio ne de Albea'nın platformunda değil, yeni bir platformda üretilecek." açıklamasına rağmen hükümet, bunu cari açığın kapanması açısından yeterli bulmuyor. Motoru dışarıdan alarak aktarma organlarının Türkiye'de yapılmasını yeterli bulmadıklarını belirten Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, "Bizim burada istediğimiz ve Başbakan'ımızın babayiğitlikten kastı aracın tüm parçalarını Türkiye'de üretmeye soyunacak bir güçlü irade var mı?" dedi. Konunun gündeme gelmesiyle şartların ancak olgunlaştığını belirten Bakan Çağlayan, "10-15 sene önce bunu söyleyemezdik, bize gülerlerdi. 2023'e kadar kendi otomuzu üreteceğiz. Bundan kastımız, kendi tasarımımız ve her parçası Türkiye'de üretilen bir otomobil. Bundan sonra hamallık değil, işi yüksek katma değerli bir yapıya dönüştürmemiz lazım." dedi. Türkiye'deki otomotiv yan sanayinin son derece başarılı olduğuna dikkat çeken Çağlayan, ana sanayide de başarılı olduğumuzu ve bu yıl yaklaşık 6 milyar dolarlık motor ve aktarma organı ithalatı yapıldığını anlattı. Microsoft ve Google gibi dünya devi teknoloji şirketlerinde bile sayısız Türk mühendis çalıştığını söyleyen Bakan Çağlayan, şunları dile getirdi: "Yerli otomobil projesi hayata geçerse binlerce tasarımcı ortaya çıkacak. Bizim burada anladığımız, beklediğimiz babayiğitlik, tırnak içinde söylüyorum bunu cıvatasına kadar Türkiye'de yapacak olanlardır. Yoksa ben motoru dışarıda yaptırmışım, aktarma organını dışarıda yaptırmışım zaten yapıyorum onu. Bunun adını A koymuşsun B koymuşsun değişen bir şey yok."
motor üretene ciddi teşvik var
Yeni teşvik programının hem ana sanayi hem de yan sanayiyi kapsayacağını belirten Bakan Zafer Çağlayan, teşviklerin teknolojik, yüksek katma değerli yapıya dönüştürülmesi kapsamında stratejik yatırımlar boyutuna da bakacaklarını ifade etti. Çağlayan, TÜBİTAK ile beraber çalışıldığını kaydederek, "Türkiye'de üretilmeyen ürünü Türkiye'de üretecek olan sistemin adını 'stratejik yatırım' koyduk. Stratejik yatırımlar da çok ciddi teşvikler alacak. Örneğin, motor ve aktarma organları stratejik yatırımlara giriyor." dedi.
Otomobilde 1,8 milyar dolarlık açık
Euro Bölgesi'nde devam eden kriz nedeniyle 12 aylık otomotiv ihracatının 790 bin adette kalması dış ticaret açığını artırdı. Otomotiv Sanayi Derneği'nin (OSD) 11 aylık verilerine göre, binek otomobilde dış ticaret dengesi 1 milyar 601 milyon dolar açık verirken geçen yılın aynı döneminde bu rakam 104 milyon dolardı. 134 aracın satıldığı aralık ayı da eklendiğinde binek otoda dış ticaret dengesinin eksi 1,8 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Otomotivde cari açığın büyümesinde daralan AB pazarlarının yanı sıra artan ithalat etkili oldu. 2011'de binek otomobilde ithalatın payı yüzde 70'e yükselerek, son 11 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Geçen yıl satılan 593,5 bin otomobilin 414 binini ithal modeller oluşturdu. Geçen yıl satılan yerli araç sayısı ise 179,5 binde kaldı. Binek otomobilde dış ticaret dengesi 2003, 2004, 2005 ve son olarak 2010 yılında açık verdi. Motorlu taşıt araçları dış ticaretinde ise 11 ayda 1 milyar 78 milyon dolarlık açık ortaya çıktı.
Serkan ŞAHİN-ZAMAN