Çin’den Türkiye’ye yapılan otomobil ithalatında yeni bir lojistik sorunu başladı. Çin’in artan otomobil ihracatı, bu ülkeden araç taşıyan Ro-Ro gemilerinde kapasite sorunu yaşanmasına neden olurken, armatörler sınırlı kapasiteyi Avrupa gibi daha yüksek navlunun olduğu pazarlar için kullanıyor. Rusya-Ukrayna savaşının da etkisiyle araç taşıyan gemiler, Türkiye’ye gelmeyi tercih etmeyince, bazı otomotivciler Çin’den araçları konteyner gemileriyle getirtmeye başladı.
Ro-Ro gemisi bulamadığı için konteynerle araç getirmeye başlayan markalardan biri de Çin sahipli İngiliz otomotiv markası MG oldu. Geçtiğimiz yıl Doğan Trend Otomotiv distribütörlüğünde Türkiye’ye hızlı bir giriş yapan MG Otomotiv, pazarda hızlı büyüyor. Ancak şirket, lojistik tarafında sorun yaşadığı için istediği sürede Çin’den araç getiremiyor. Konuyla ilgili DÜNYA’ya konuşan Doğan Trend Otomobil Markaları Genel Müdür Yardımcısı Tibet Soysal, gemi bulamadıkları için Çin’de üretilen MG araçları, ek maliyeti göze alarak Türkiye’ye konteyner gemileri ile getirmeye başladıklarını açıkladı.
Armatör, müşteri ve rota seçmeye başladı
Tibet Soysal, 2022 yılı başında Çin’ de yaşanan karantina döneminin sona ermesiyle birlikte üretimlere hız verildiğini hatırlatarak, yoğun sevk programına bağlı olarak gemilerde yer sıkıntısı başladığını aktardı. Soysal, sınırlı gemi kapasitesi nedeniyle armatörlerin yıllık kontratlı çalıştıkları müşterilerine öncelik verdiğini ve sevkiyatlarda spot yüklemeleri ikinci plana attığını ifade etti. Armatörlerin ayrıca yüksek navlun olan bölgelere verdiğini ifade eden Soysal, “Çin-Avrupa navlunu, Çin-Türkiye navlunundan daha yüksek olduğu için armatörler bu rotayı tercih ediyor. Ayrıca, Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle Türkiye üzerinden bu bölgelere sevk edilen araçların gönderilemiyor. Dolayısıyla kapasite düştüğü için armatörler bu sebeple de rotalarını Türkiye yerine Avrupa’ ya çevirdi. Diğer yandan, Uzakdoğu’dan yükleme yapan armatörler, Türkiye limanlarına giriş-çıkış süresinde kaybedecekleri süreyi, gemileri Avrupa’ya yönlendirerek sayısını artırmak yönünde değerlendirmeyi tercih ediyorlar” açıklamasını yaptı.
Cosco, katlanabilir araç çerçevesi geliştirdi
Diğer yandan, Çinli konteyner taşımacılık devi Cosco Shipping de araç taşıyan gemilerin kapasitesindeki sıkıntıya yönelik geçtiğimiz haftalarda farklı bir çözüm geliştirmişti. Şirket, sıfır otomobillerin Çin dışına sevkiyatını sağlamak için çok amaçlı kağıt hamuru taşıyıcısı kullanmaya başladı. Yerel haber ajanslarının aktardığı bilgiye göre; Guangzhou merkezli nakliye şirketi, ticari araçları Güney Amerika'ya taşımak için yakın dönemde teslim edilen 62 bin DWT'lik Cosco Shipping Wisdom (2022 yapımı) kağıt hamuru taşıyıcısını konuşlandırdı. Cosco Shipping'in, bitmiş üç arabayı barındırabilen 12 metre uzunluğunda bir katlanabilir araç çerçevesi geliştirdi.
Ek maliyet ve zaman kaybına neden oluyor
Otomobilleri konteynerde taşımak ek lojistik maliyeti yarattığı gibi, teslimat süresini de geciktiriyor. Doğan Trend Otomobil Markaları Genel Müdür Yardımcısı Tibet Soysal, konuyla ilgili şu bilgileri verdi: “Konteynerle sevklerde Ro-Ro yüklemelerine göre ekstra maliyet oluşuyor. Konteyner demuraj bedelleri, tahmil, tahliye masrafl arı ek maliyet olarak karşımıza çıkıyor. Gemi varış süresi ile ilgili bir gecikme söz konusu değil ancak liman sahasında konteynerlerin boşaltılması Ro-Ro tahliyesine nazaran biraz daha uzun sürebiliyor.” Edinilen bilgiye göre, otomobilleri Ro-Ro gemisi yerine konteynerle taşıtmak bir otomotiv firmasının lojistik maliyetini yaklaşık yüzde 10 artırıyor.
Hasar riskini azaltmak için sadece iki araç yüklüyor
Taşımacılıkta yoğunlukla 40’lık konteynerler tercih ediliyor. DÜNYA’nın armatörlerden edindiği bilgiye göre, 40’lık bir konteynere 6 otomobil sığabiliyor. Özel bir sistemle araçlar iki kat halinde konteynere giriyor. Ancak konteynerde araç taşımanın bazı riskleri var. Araçlar taşıma sırasında hasar görebiliyor. Bu nedenle özel durumlar dışında konteynerle araç taşıma çok tercih edilmiyor. Taşınan araçlar da çoğunlukla ikinci el araçlar oluyor. MG, 40’lık konteynere hasar riskini minimize etmek için en fazla iki SUV araç yüklemesi yapıyor.
Aysel YÜCEL – EKONOMİM.COM
LOJİPORT