Üniversiteli Denizciler Temmuz-2007
GASM sınavına giremeyecek
YÖK'ün Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı aleyhine Danıştay da açmış olduğu davada alınan yürütmeyi durdurma kararının ardından, şimdi de 16'ya 13 oy oranıyla iptal kararı verildiği öğrenildi.
Bu kararla, Denizcilik Eğitimi Kalite Standartları Yönetmeliğinin, üniversitelerde yapılan denizcilik eğitiminin STCW standartlarına uygunluğunu denetleyen hükümleri iptal edildi. Bu durumda Denizcilik Müsteşarlığı, Üniversitelerde yapılan eğitimi "Denizcilik Eğitimi Denetleme Kurulu" aracılığı ile inceleyip IMO'ya raporlayamayacağından dolayı, Gemi adamları Yönetmeliğinin 6 ıncı maddesi ile STCW Konvansiyonu I/8 kuralına göre, mezunların yeterlik düzeylerini de belirleyemeyecek.
Karardan etkilenecek olan ilk mezunlar, Gemi Adamı Sınav Merkezi (GASM)'ın Temmuz 2007 sınavlarına kabul edilemeyecekler. Böylelikle Üniversitelere bağlı Meslek Yüksek Okulları ile Fakülte ve dört yıllık Yüksek Okullardan bu yıl mezun olacaklar ile Fakültelerin 3 üncü sınıfını bitirerek uzak yol gemi zabiti yeterlik sınavına başvurması beklenen öğrenciler, sadece diplomayla yetinecek.
Hukukçular, Liman Başkanlıkları'nın Kararın Müsteşarlığa tebliğinden itibaren üniversitelilerden gelen gemi adamı sınav taleplerini geri çevirmek zorunda olduklarını belirtiyorlar. Ayrıca üniversiteler tarafından verilen STCW eğitimleri ile gemi adamlarına yönelik düzenlenen her türlü kurslarda kapsam içinde olduğundan, bu eğitimlerde idarece denetlenemediğinden belgelendirilemeyecek.
Türkiye deki Denizcilik Eğitimi 2005 yılında Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı EMSA tarafından da denetlenmişti. Denetimler YÖK, Denizcilik Müsteşarlığı, İTÜ Denizcilik Fakültesi, Kocaeli Üniversitesi, MEB' e bağlı liselerde ve TUDEV de gerçekleşmişti. Aralık 2007 açıklanan EMSA raporuna göre, Türkiye'nin STCW Sözleşmesinin I/8 Kuralını sağlayan Kalite Döngüsünü kurmak konusunda eksikliklerinin olduğu ve bu eksiklerin YÖK'e bağlı üniversite ve Yüksek Okulları da kapsadığı vurgulanıyor. Raporda Türkiye'nin bu eksikliklerini Denizcilik Eğitimi Denetleme Kurulu marifetiyle en kısa sürede tamamlayarak Denizcilik Müsteşarlığı tarafından IMO ve EMSA' ya raporlaması isteniyor.
Ancak YÖK'ün iptal istemiyle Danıştay da açtığı davanın Denizcilik Müsteşarlığı'nın Kalite Yönetmeliğini vurması sebebiyle, kalite döngüsünün eksikliklerinin tamamlanması bir yana sistem tümüyle çökmüş oluyor. Bu durumda EMSA Türk Gemilerinde çalışan zabitlerin Avrupa Sularına girmesini yasaklayabilir ve Türkiye 2004 te girdiği Beyaz
Listedeki (Denizcilik Eğitimi Beyaz Listesi) yerini kaybedebilir.
Armatörler, gemi zabiti bulmakta zaten zorluk çektiklerini, bu kararla sıkıntılı döneme girdikleri ve yabancı gemi adamı çalıştırmak ve bayraktan kaçmaktan başka çarelerinin kalmadığını belirttiler. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın DTO Meclisinde YÖK'e çatmasına meclis üyeleri alkışlarla destek vererek, YÖK'ü denizi ve denizciliğin uluslararası kimliğini bilmeyen bir kuruluş olarak, hükümete kızgınlığını denizcilerden çıkardığını Meclis Başkanı Erol Yücel'in ağzından açıkladılar. Lobide konuştuğumuz bir kısım üye ise, durumdan etkilenecek öğrenci ve velileri ile sivil toplum örgütlerinin durumun vahametini YÖK'ün kapısında yatarak anlatmaları gerektiğini de belirttiler.