TBMM Genel Kurulu’nda torba kanuna eklenen bir madde ile milyonlarca dolarlık yatırım gerektiren gemi inşasına sürpriz teşvik getirildi.
Torba Tasarı görüşülürken, Ak Parti, CHP ve MHP denizcilik sektörü için sürpriz bir ittifak gerçekleştirdi. Yeni gemi inşasında yerli üretimi desteklemek amacıyla ortak imzalı bir önerge veren iktidar ve muhalefet, torba kanuna Türk denizciliğinde zora giren şirketleri de kurtaracak bir düzenleme ekledi. Buna göre yaşlı gemilerin hurdaya ayrılması teşvik edilecek. Hurdaya ayrılmasına karar verilen geminin yerine asgari yüzde 35 yerli katkı oranıyla Türkiye’de inşa edilmek ve asgari 5 yıl Türk bayraklı işletilmek şartıyla yeni gemi yapılacak. Destek oranı hurdaya ayrılma fiyatını aşmayacak. Yeni gemi yapımı 3 yıl içinde tamamlanacak ve 5 yıl satılamayacak. Gemiler için destek alıp 3 yıl içinde tamamlayamama veya 5 yıl geçmeden gemiyi satma sözkonusu olursa verilen teşvik genel hükümler doğrultusunda tahsil edilecek.
‘MARMARA HURDA ÇÖPLÜĞÜ’
Denizcilik alanında deneyimi olan MHP İstanbul Milletvekili Ali Torlak altına imza attığı önerge için Milliyet’e, “Denizcilik söktörünü, gemi inşasının yeniden ayaklanması için zorunlu bir düzenleme” değerlendirmesini yaptı. Torlak, şunları kaydetti: “Türk deniz ticaret filosu Türk sicilinde kayıtlı gemiler ve Türk sahipli gemiler olmak üzere yaklaşık 30 milyon dwt kapasiteye sahip. Ancak Türk sicilinde sadece 8,5 milyon dwt gemi bulunuyor. Bu gemilerin yaş ortalaması ise 20 yaşın üzerinde. Akdeniz, Karadeniz ve Türk kabotajında yoğunluklu olarak çalışan koster gemilerinin yaş ortalaması ise 30 yaşı geçmiş. Bu yaşlanmış filomuzla mevcut ticari gereksinimler karşılanmadığı gibi, çevresel açıdan da olumsuz etkiler oluşturuyor. Bilhassa Marmara Denizi çalışmayan bu gemilerle bir hurda çöplüğü hâline geldi.”
GEMİ BAŞINA 200 İŞÇİLİK İSTİHDAM...
Torlak, bu düzenlemeyle devletin de vergi kazancının artacağına dikkat çekerek, “Türk tersanelerinde yapılan her gemide yaklaşık yüzde 16 vergi katkısı devletimize geri dönecek ve verilen hurda teşviki otomatik olarak karşılanmış olacak. Her bir gemi için ortalama 200 işçi bir sene boyunca istihdam edilecek. Aliağa gemi söküm bölgesi de bu teşvik sayesinde hareketlilik yaşayacak ve ekonomiye katkısı daha da artacak” dedi.
8 MİLYAR DOLAR NAVLUN AÇIĞI
Ali Torlak, Akdeniz ve Karadeniz bölgesinde Türk ticaret gemilerinin üstünlüğünün yabancılara kaptırıldığını dile getirirken, “Bu düzenleme yıllardır can çekişen denizcilik sektörüne bir can suyu verilmiş olacak. Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde hâkimiyet ülkemiz açısından hem prestij hem de büyük bir ekonomik kazanç demek. Çünkü hâlen yılda sadece deniz taşımacılığında 8 milyar dolar navlun açığı veren ülkemizin, yapılacak yeni Türk bayraklı gemiler ile navlun açığı azalacak. 2023’te mevcut hâliyle yılda 30 milyar navlun açığı verilmeyecek, ülke bütçesine büyük katkı sağlanacak” diye konuştu.
(Milliyet)