Türkiye'nin otomobil tarihine damgasını vuran ve 2003 yılında banttan inen TOFAŞ'ın Şahin'i Etiyopya'ya uçtu. Etiyopya'nın ilk otomobil fabrikası üretimine Şahin'le start verdi. Geçen yıl Koç Grubu şirketlerinden TOFAŞ'la sessiz sedasız bir anlaşma yapan Holland Car, Türkiye'den giden parçalarla birebir Şahin üretiyor. Şahin'in Etiyopya'daki adı ise DOCC. Firma kasım ayının son haftasında aracın lansmanını yaparak satışa başladı.
Etiyopya'nın bozuk yollarına dayanacak bir otomobil arayışında olduklarını ve internette yaptıkları araştırmalar sonucunda TOFAŞ'a ulaştıklarını belirten Holland Car'ın Faaliyetlerden Sorumlu Genel Müdürü Tessema Alemu, "Gerek internetten TOFAŞ hakkında elde ettiğimiz bilgiler gerekse Şahin hakkında yapılan yorumlar bu kararı vermemizde etkili oldu. Etiyopya için en uygun araç bu. TOFAŞ'la yaptığımız bir yıllık görüşme sonucunda anlaşma imzaladık ve üretime geçtik. Hedefimiz Etiyopya'da yılda yaklaşık 4 bin araç satmak" diye konuştu.
Bütün parçalar TOFAŞ'tan gidiyor
Şahin üretimi yapan firma, Hollanda-Etiyopya ortaklığı ile 2005 yılında kurulmuş. Ortaklığın temelleri ise Hollanda'da yapılan ikinci el Lada ithalatı ile atılıyor. Ancak ikinci el Lada tedarikinde yaşanan sıkıntı firmayı farklı arayışlara yöneltiyor. Etiyopya'nın bozuk yollarına uygun otomobil bulmak için geniş kapsamlı bir araştırma başlatılıyor. Yapılan araştırma sonucunda uzun yıllar Türkiye'nin bozuk yollarında yüksek performans sergileyen ve önemli satış rakamlarına imza atan Şahin'e ulaşılıyor. TOFAŞ ile yapılan anlaşma sonrasında da DOCC markası altında üretime geçiliyor.
2006 yılının ortalarında faaliyete başlayan fabrika, Etiyopya'nın Madjo bölgesinde bulunuyor. Addis Ababa'da ise satış ve satış sonrası hizmet veriyor. Holland Car'ın batarya, plastik kablo gibi küçük parçaların dışında tüm parçaları TOFAŞ'tan temin ettiğini söyleyen Alemu, "TOFAŞ'tan aldığımız parçalar gemiyle Djibouti'ye oradan da karayolu ile fabrikanın bulunduğu Madjo'ya geliyor" açıklamasını yapıyor.
Açılışında Hollanda hükümetinin 510 bin euro bağış yaptığı fabrikada 50 Etiyopyalı çalışıyor.
Hedefte Afrika ülkelerine ihracat var
Ürettikleri araca pazar yaratmak için yoğun bir çalışma içinde olduklarını dile getiren Alemu, hedeflerinin sadece iç pazar olmadığını söyledi. "Talep giderek artacak. Ürettiğimiz araçtan yüksek bir satış performansı bekliyoruz" diyen Alemu, şöyle devam etti: "İç pazarda satışa başladık. Bundan sonra hedefte ihracat var. Kenya, Somali ve Sudan başta olmak üzere Afrika ülkelerine ihracat yapmayı planlıyoruz."
Şahin diğer adıyla DOCC'un hedef kitlesi alt gelir grubu. Ancak ülkedeki vergiler bu nedenle biraz sıkıntı yaratıyor. Firma yetkilileri otomobilin satış fiyatı üzerinde bulunan yüzde 60'lık verginin düşürülmesi için Etiyopya'daki üst düzey yetkililerle diyalog halinde. Aracın satış fiyatına gelince.. 8 farklı renk ve modele sahip olan DOCC'un satış fiyatı Etiyopya para birimi ile 140.000 Birr. Yani yaklaşık 16.000 dolar. Araçlara bir yıl garanti veriliyor.
'Kuş serisi' artık özel siparişle üretiliyor
1971 yılında faaliyete geçen TOFAŞ'ın Bursa'daki fabrikasında üretim bandından, ilk olarak "Murat 124" model otomobil çıktı. 1976 yılına kadar bu araçtan 134 bin 867 adet üreten TOFAŞ, 1977 yılında Murat 124'ün üretimine son vererek, çok büyük ticari başarı elde eden "Kuş Serisi"ni üretmeye başladı. "Kuş Serisi" üretimine önce Şahin'le başlayan TOFAŞ, seriye 1981 yılında Kartal ve Doğan'ı, 1983 yılında da Serçe'yi ekledi. TOFAŞ, 2001 yılında Kuş Serisi'nin seri üretimine son verirken son 2 yıldır bu otomobilleri siparişler doğrultusunda az sayıda üretmeyi sürdürdü. Kuş Serisi ile tarihi başarılar elde eden TOFAŞ, 1977 yılından 1 Temmuz 2003 tarihine kadar bu otomobillerden 1 milyon 257 bin 651 adet üretti. TOFAŞ'ın Bursa'daki fabrikasında, özel sipariş üzerine Şahin, Kartal ve Doğan'ın da üretimi yapılıyor.