Gemi sökümcüler iflasın eşiğinde

Aliağa’da sökülen gemi miktarının yüzde 30 gerilemesi sektördeki 22 firmadan 12’sinin faaliyetlerine ara vermesine neden oldu. Bir yıl öncesine kadar bölgede yaklaşık 2 bin kişiye istihdam sağlanırken, sayı 800’e kadar düştü

İzmir Aliağa’da sökülen gemi miktarının geçen yıla göre yüzde 30 gerilemesi, bu alanda çalışan 22 firmadan 12’sinin faaliyetlerine ara vermesine neden oldu. Bir yıl öncesine kadar bölgede yaklaşık iki bin kişiye istihdam sağlanırken, sayı 800’e kadar düştü.

Bu yıl bölgede sökümü gerçekleştirilen 198 gemiden 572 bin ton çelik elde edildiğini dile getiren Aliağa Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği (GEMİ- SANDER) Atık Yönetim Merkezi Sorumlusu Ersin Çeviker, “Bu, 2013’e göre yüzde 30’luk bir düşüşü ifade ediyor. Bir yıl öncesine kadar bölgemizde yaklaşık iki bin kişiye istihdam sağlanıyordu. Bugün gelinen noktada bu sayı 800’e düştü. Bölgemizde bulunan 22 firmadan 12’si sektörümüzde yaşanan kriz nedeniyle faaliyetlerine ara vermek zorunda kaldı. Hal böyle olunca hem yüzlerce arkadaşımız işinden oldu” dedi.

Bangladeş, Hindistan, Pakistan gibi Asya ülkelerinde gemi sökümü maliyetlerinin Türkiye’ye göre çok daha avantajlı olduğunu dile getiren Çeviker, “Bizim artık tek umudumuz Avrupa Birliği (AB) Çevre ve İş Sağlığına Uyumlu Gemi Geri Dönüşümü Yönetmeliği. Çünkü biz Asya ülkelerine göre bu yönetmeliğin gerekliliklerini yüzde 95 seviyesinde yerine getiren tek ülkeyiz. 2015’te yönetmeliğin esas alınması halinde bugün bize haksız rekabet uygulayan ülkeler, AB bayraklı gemilerin sökümünü gerçekleştiremeyecek” diye konuştu.

‘Tek çaremiz AB Çevre ve İş Sağlığı Yönetmeliği’

Aliağa’da 2008’e kadar ortalama yıllık 150 bin ton hurda geminin geri dönüşümünün yapıldığını belirten Çeviker, 2009’dan itibaren yükselişe geçildiğini, 2012’de 927 bin ton çelik üretimiyle Türk gemi söküm sektörünün tarihinde ilk kez tam kapasiteye ulaşıldığını kaydetti. Bu yıl hem demir çelik hurda alım fiyatlarındaki istikrarsızlık hem de Çin’in kütük demir fiyatlarını düşürmesi nedeniyle hurdada yılbaşından itibaren 90 dolarlık bir gerileme yaşandığını anlatan Çeviker şunları dile getirdi: “Firmalarımız tarafından hurda gemi alış fiyatları, hurda satış fiyatlarına ve ton başı maliyet hesaplarına göre belirleniyor. Daha önceden tedarikleri yapılan gemi söküm işleri hurda fiyatlarındaki ani düşüşler nedeniyle zarara uğradı. Firmalarımızın hurda gemi alımı noktasında başta Hindistan olmak üzere Asya ülkeleri ile rekabet şansı bulunmuyor. Bu ülkelerin düşük işçi maliyetleri, çevre yatırımları, makineleşme ve atık bertaraf maliyetlerinin bulunmaması hurda gemilere yüksek fiyatlar vermelerini sağlıyor. Hurda gemilerin ton başına söküm maliyetleri 50 dolar civarında. Türkiye’nin başta AB Gemi Geri Dönüşüm Yönetmeliği ve Hong-Kong Sözleşmesi gereklerinin yerine getirilmesi devamlı iyileşme içeren yatırım maliyetleri rekabet şansını tamamen ortadan kaldırıyor.”

Çeviker, AB mevzuatı çerçevesinde Asya ülkelerinde gemi sökümü engellendiği taktirde Türkiye’nin yeniden gemi söküm sektöründe dünya liderliğine dönebileceğini sözlerine ekledi.

DÜNYA

LOJİPORT