Gümrük Kanununda ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasını düzenleyen tasarıyla kanunda yer alan deyimlerin tanımı değiştirilirken, bazı yeni deyim ve tanımlara yer veriliyor.
Buna göre, ''Giriş Gümrük İdaresi'', ''İthalat Gümrük İdaresi'', ''İhracat Gümrük İdaresi'', ''Çıkış Gümrük İdaresi'' deyimleri yeniden tanımlandı.
''Serbest Dolaşımda Bulunan Eşya'' deyimi de yeniden tanımlanarak AB mevzuatına uyumlu hale getiriliyor. AB mevzuatında yer aldığı halde kanunda yer almayan ''Serbest Dolaşımda Bulunmayan Eşya'' tanımı da tasarıda yer almıyor.
Bu arada Gümrük kanunda bulunan ancak herhangi bir tanım içermeyen ''Gümrük Yükümlülüğü''nün tanımı da tasarı metnine eklendi.
''Gümrük Vergileri''' de yeniden tanımlanarak, ''İthalat Vergileri'' ve ''İhracat Vergileri'' tanımlarıyla uyumlaştırıldı.
''Gümrük Denetimi'' ifadesi kanundan çıkarılırken, bunun yerine ''Gümrük Kontrolü'' deyimi getiriliyor. ''Asıl Sorumlu'', ''Risk'' ve ''Risk Yönetimi'' tanımlarına da yer verildi.
YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ
Tasarıyla, AB gümrük mevzuatında kabul gören ''Yetkilendirilmiş Yükümlü'' statüsü de getiriliyor. Bu yükümlüler, kolaylaştırılmış emniyet ve güvenlikle ilgili gümrük kontrollerinden veya gümrük mevzuatının öngördüğü basitleştirilmiş uygulamalardan yararlanacak.
Gümrüklerde ortaya çıkabilecek özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkili olacak.
Doğal afetler nedeniyle yurt dışından gelecek araç, gereç, makine, teçhizat ve benzeri malzemelere ilişkin işlemlerle ilgili olarak da Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkili kılınıyor.
Gümrük Kontrollerinde, risk yönetimi çerçevesinde risk analizi teknikleri kullanılarak, seçiciliğin sağlanmasını amaçlayan tasarıya göre, ''Ulusal Risk Yönetimi'' politikasının oluşturulması, Gümrük Müsteşarlığının yetkisine veriliyor. Ayrıca risk yönetiminin gerçekleştirilmesi amacıyla ulusal ve uluslararası düzeyde bilgi paylaşımına da izin veriliyor.
ÖZET BEYAN
Menşe şahadetnamesi ile ilgili kuralları da yeniden düzenleyen tasarıyla, Türkiye Gümrük Bölgesinin kara, suları veya hava sahasından gümrük bölgesi içinde durmaksızın geçen taşıt araçları ile taşınan eşya hariç, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya için, özet beyan verilmesi zorunluluğu getiriliyor.
Özet beyanın ibraz edilme süresi, bu süreye getirilebilecek istisnalar ve bu süreye ilişkin değişiklikler, özet beyandan vazgeçilebilmesine dair şartların düzenlenmesi ise yönetmeliğe bırakılıyor. Özet beyanın verilmesinden sonra eşyanın gümrüğe sunulması mümkün olabilecek.
FİKRİ HAKLARIN KORUNMASI
Tasarıyla, fikri ve sınai hakların korunmasında da AB mevzuatına uyum sağlanması amaçlanıyor. Buna göre, fikri ve sınai hakları ihlal eder mahiyetteki eşyanın gümrük işlemlerinin durdurulması kararının devamı için, ihtiyati tedbir kararı alınması şartı getiriliyor.
Elektronik ortamda verilen beyannamelere belge eklenmesi zorunluluğu tamamen kaldırılıyor.
Transit rejiminde, ''Bireysel Teminat'' ve ''Kapsamlı Teminat'' uygulamalarına yer verilecek.
Hariçte işleme rejimi kapsamında yeniden ithal edilen eşyaya ilişkin hükümlere istisna olarak anılan rejimi müteakip serbest dolaşıma giriş rejiminin uygulanacağı durumlar ve buna ilişkin özel şartlar Bakanlar Kurulunca belirlenecek. Bu kapsamda, söz konusu eşyanın vergilendirilmesinde bu rejim kapsamında yapılan işleme maliyeti esas alınacak.
SERBEST BÖLGELER
Tarım ürünlerinin, muhafaza koşulları, saklanabilme süreleri ile dış ticarete konu edilmeleri için serbest bölgelerde kalabilecekleri süreler sınırlandırılabilecek.
Tasarı, serbest bölgelerde yürütülebilecek faaliyetlerle ilgili yeni düzenlemeler de getiriyor. Buna göre, serbest bölgelerde, eşyanın niteliği veya gümrük gözetiminin gereklilikleri dikkate alınarak faaliyetlere kısıtlama veya yasaklama getirilebilecek. Bu konuda Gümrük Müsteşarlığı yetkili olacak.
Gümrük idarelerinin, Kanunla konulmuş olan hükümlere uyulmasına yönelik gerekli güvenceyi vermeyen kişilerin serbest bölgede faaliyette bulunması yasaklanacak.
Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkacak eşya için gümrük beyannamesi ya da gümrük beyannamesi verilmesinin gerekmediği durumda özet beyan verilebilecek.
GÜMRÜK MUAFİYETİ
Tasarı, Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, kuvvet komutanlıkları, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı (MİT), Gümrük Müsteşarlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün asli görevleri ile ilgili olarak ithal edilecek bazı eşya için, muafiyet uygulanmasını öngörüyor.
Bu arada gümrük muafiyeti için belirlenen alt limit 100 Avro'dan 150 Avro'ya çıkarıldı. Sadece kara nakil vasıtalarına tanınan muafiyet, AB muafiyet hükümlerine paralel olarak tüm nakil vasıtalarına uygulanacak.
EV EŞYASINA MUAFİYET
Tasarıyla, yerleşim yeri Türkiye dışında olan gerçek kişilerin Türkiye'de satın aldıkları veya kiraladıkları konutlarda kullanılmak üzere getirdikleri ev eşyasına gümrük vergilerinden muafiyet tanınıyor.
Ayrıca, yolcuların kendi kullanımlarına mahsus ticari mahiyette olmayan kişisel eşyasına da muafiyet hakkı getiriliyor.
Muafiyet ve istisnalara araştırma geliştirme (AR-GE) faaliyetleri kapsamında getirilen eşya da dahil edilebilecek.
LOJİPORT