Türkiye’ye giren kaynağı belirsiz para miktarının şubatta 4 milyar 282 milyon dolarla son 17 yılın en yüksek seviyesine çıkmasıyla ilgili tartışmalar sürerken Gümrük Bakanlığı, çok tartışılacak bir genelgeyi uygulamaya geçirdi. Genelge, Türkiye’ye gümrük giriş noktalarından hiçbir beyanda bulunmadan serbest biçimde nakit para getirilmesine imkân tanıyor. Yeni genelge, gümrüklerde yapılan beyanın doğru olmadığının tespiti halinde adli soruşturma için savcılıklara bildirim yapılması şartını kaldırıyor. Savcılığın devreden çıkarılmasıyla şüpheli parayla ilgili soruşturma inisiyatifi tamamen Maliye Bakanlığı’na bağlı Mali Suçları Araştırma Kurulu’na (MASAK) kalmış olacak. CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, seçim öncesinde kaynağı belirsiz para girişinde patlama yaşanırken böyle bir düzenlemenin yapılmasının manidar olduğunu söyledi. Yapılan yeni düzenlemeyle de hiç kimseye ülkeye ne kadar nakit getirdiğinin sorulmayacağını vurgulayan Öztrak, yeni genelgenin Türkiye’nin dünyada ‘kara para aklama makinesi’ haline geldiğine yönelik algıları da pekiştireceğini vurguladı. Hükümetin terörizmin finansmanı ve kara paranın aklanmasıyla ilgili yasal düzenlemeyi geciktirdiğini, bu sebeple Türkiye’nin geçmişte de gri listeye düştüğünü hatırlatan Öztrak, başta Avrupa Birliği olmak üzere birçok ülkeye giriş yapan nakit paranın bir limitinin olduğunu söyledi.
Hürriyet Gazetesi’nin haberine göre Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü’nün 15 Nisan tarihli yeni genelgesinde 2013 tarihli bir önceki genelgede yer alan, yolcu yanında yurda giren nakdin “risk analizi/örnekleme” yöntemiyle kontrol şartı, terörün finansmanı, kara para aklama ve Türk Parasını Koruma Kanunu’na muhalefet suçları yönünden savcılığa suç duyurusu bölümleri çıkartıldı. Son genelgede, “Mal ve hizmet ihracat bedeli, transit ticarete ilişkin kazançlar, yabancı sermaye bedeli veya ‘diğer kaynaklardan’ temin edilen nakdin gümrük giriş noktalarından yurda getirilmesi serbesttir. Bu nakdin beyan edilmesi zorunlu değildir, yolcu beyana zorlanamaz.” deniliyor. Genelge, Avrupa Birliği ve Dış Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 10 bin Euro veya fazlası nakit taşıyan yolcuların AB üyesi ülkelere giriş-çıkışta beyan şartı genelgesine de aykırı.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Hürriyet’te yayımlanan haber üzerine internet sitesinden bir açıklama yaptı. Açıklamada haberin gerçeği yansıtmadığı iddia edilse de soru işaretleri giderilmedi. Bakanlık açıklamasında yeni genelgede gümrüklerde yapılan beyanın doğru olmadığının tespiti halinde adli soruşturma için savcılıklara bildirim yapılması şartının neden kaldırıldığı izah edilemedi.
LOJİPORT