Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, UND, UTİKAD gibi sektörel sivil toplum örgütlerinin dahi haberi olmadan bir Pazar günü oldukça önemli bir tebliği hayata geçirdi. Yayımlanan 147 numaralı tebliğe göre daha önce tekstil ürünlerinin ithalat gümrüğü ve ihtisas gümrüğü olan Muratbey (Yeni Halkalı Gümrüğü) Gümrük Müdürlüğü'nün işlevi ortadan kaldırıldı. Tebliğin 6. maddesinde belirtildiği üzere tekstil ve konfeksiyon ürünlerinin deniz yoluyla gelenlerinin, geldikleri liman gümrüğünde serbest dolaşıma giriş İşlemleri eşya, başka gümrüğe sevk edilmeksizin geldiği gümrük idaresi tarafından yapılır” diye belirtiliyor.
Muratbey’in görevi liman gümrüklerine devrediliyor
Bu tebliğden önce ithal tekstil ürünlerinin serbest dolaşıma giriş gümrüğü Muratbey Gümrük Müdürlüğüyken, yeni tebliğle Liman gümrüklerinin yetkilendirildiğini ifade eden Başboğa, “Tekstil ürünlerinin büyük bölümü deniz yoluyla geldiği için ve tebliğde (sevk edilmeksizin geldiği gümrük idaresi tarafından işlem yapılır) dediği için, artık Muratbey Gümrük Müdürlüğü'ne sevk işlemleri yapılmayacaktır. Muratbey Gümrük Müdürlüğü'nün ve bağlı antrepoların işlem hacimlerinin %60 -%65'ni tekstil ürünleri oluşturduğundan, antrepo işletmecilerinin cirolarında da aynı oranda düşüş yaşanacak ve bu da antrepo işletmecilerinin batmasına ve birçok çalışanın işsiz kalmasına neden olacaktır” diye konuştu.
“Limanda yoğunluk olur, demorajlar artar”
Yaşanacak yoğunluğu Ambarlı Limanı’nın da kaldıracak kapasitesi olmadığını vurgulayan Erkan Başboğa şöyle devam etti: “Tekstil ürünleri mecburen Ambarlı Limanına bağlı antrepolara alınacaktır. Yani aslında tekstilci için herhangi bir fark olmayacaktır. Yine tekstil ürünleri bir antrepoda muhafaza edilecektir. Hadımköy, Kıraç gibi bölgelerde Ambarlı Gümrük Müdürlüğü'ne bağlı antrepolar bulunduğu için yine eşyalar 25-30 km yol gitmiş olacaktır. Muratbey gümrük müdürlüğüne bağlı antrepoların çoğunluğu da aynı bölgededir. Yani aslında değişen bir şey olmayacaktır. Ayrıca tekstil ihtisas gümrüğü olması dolayısıyla Muratbey gümrüğü bu konuda uzman gümrüktür. Ambarlı Gümrük Müdürlüğü’nde tekstil konusunda uzmanlığı olan çalışan bulunmadığından ya da sayısı az olduğundan tekstil ürünleri ithalatında vergi kaybı yönünde sıkıntı yaşanması ve yoğunluk yaşanması kaçınılmazdır.
“Hazırlıksız ve çaresiz yakalandık”
Sektörü böylesine önemli bir şekilde etkileyecek bir değişikliğin bir anda, önceden haber verilmeksizin ve hazırlıksız ve çaresiz bırakacak bir şekilde yapılması, hükümetin istihdam ve ekonomik gelişme politikasıyla çelişmektedir. Bu tebliğ yüzünden antrepoların %70 - %80'e yakını kapanmak zorunda kalacak, teminatlı taşıma yapan nakliye şirketleri ve tekstilde uzmanlaşmış gümrük müşavirleri de aynı şekilde etkilenecek ve birçok kişi de işsiz kalacaktır. Özellikle Muratbey gümrüğünün işlem hacmi düşeceği için, bu gümrük müdürlüğünde işlem yapan gümrük müşavirleri, antrepo işletmecileri ve nakliyeciler mecburen işten çıkarmalara başlayacak ve özellikle antrepo işletmelerinin maliyetleri yüksek olduğu için birçoğu kapanmak zorunda kalacaktır. Antrepoların kapanmasıyla, bu meskenlerin sahipleri de kiracılarından olacağı için gelir kaybı yaşayacaktır. Binlerce kişiyi ve ekonomiyi olumsuz etkileyecek bu tebliğin düzeltilmesi gerektiğini düşünüyorum.”
Selçuk ONUR - LOJİPORT