Teknolojinin gelişmesiyle birlikte kara ve denizyolu ile birlikte artık demir ve havayolu gibi taşımacılık seçenekleri de tercih edilir hale gelmiştir. Hacimli ve ağır yüklerin bir defada taşınması için tüm bu yöntemlere ihtiyaç vardır. Havayolu taşımacılığı, nakledilmesi istenen malların kısa süre içinde hedef noktaya ulaştırılmasını sağlar.
Global ticaretin süratli ve emniyetli bir biçimde gerçekleştirilmesini sağlayan hava taşımacılığı, yüklerin uçakla istenen ülkeye ya da şehre nakledilmesidir. Küresel tedarik zincirinin bel kemiği olan bu taşımacılık yönteminin getirdiği onlarca avantaj mevcuttur. Bu avantajlar özellikle uluslararası ticarette havayolunun kullanımının tercih edilmesini sağlar.
Havayolu Lojistiğinin Özellikleri
Yükü taşıyacak olan uçağın mal alma kapasitesi, fiyatı, doluluk yüzdesi, uçuş zamanı hava koşulları çok önemli detaylardır. Havayolu lojistiği bu unsurlar sebebiyle sekteye uğrayabilir ve uçuş ertelendiği için mal tedariğinde gecikmeler yaşanabilir. Hava durumunun sıkı bir biçimde takibe alınması, uçuşların sağlıklı gerçekleşmesine olanak tanır.
Küresel olarak kargo hizmetlerinin yüzde 8’i hava taşımacılığı kullanılmak suretiyle yapılır. En emniyetli yollardan biri olarak kabul gören havayolu özellikle kimya endüstrisinde çokça tercih edilir. Çoğunlukla bir bütün halinde sunulmakta olan sistem müşteri taleplerini en iyi biçimde karşılamak amacıyla pazarı bölümlendirir.
Hava taşımacılığında iki tip yük mevcuttur. Bunlardan ilki, genel kargolardır. Depolama ya da özel hizmet gerektirmeyen bu kargolar hayvan grubuna ait bulunmayan temiz ve kuru gönderileri, bozulmayan gıdaları ve tehlike arz etmeyen maddeleri içerir. Özel kargolar ise depolama ve özel işlem gerektiren kargolardır. Canlı hayvan, tehlikeli madde, ağır ve değerli kargolar özel kargodur.
Havayolu Lojistiğinin Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Diğer taşımacılık yöntemlerinde olduğu gibi havayolu taşımacılığında da pek çok avantaj mevcuttur. Bu avantajları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Öteki lojistik sistemlerine kıyasla çok daha hızlı bir nakliye hizmeti sunar.
- Hassas yüklerin sağlam bir biçimde nakledilmesine yardımcı olur.
- Birden fazla havayolu taşımacılığı gerçekleştiren şirketin olması sayesinde esnek planlama sağlanabilir.
- Yüklerin taşıma aracına yüklenmesi süratle sağlandığı için bu konuda da zaman tasarrufu yapmayı mümkün kılar.
- Havayolu taşımacılığı sayesinde çabuk bozulabilen ürünler taze bir şekilde hedef ülkeye/bölgeye ulaştırılır.
- Lojistik hizmetlerinin gelişmesiyle beraber havayolu taşımacılığı sadece limandan limana yapılmaz. Gerek duyulduğu vakit özel araçlarla kapıya teslimat gerçekleştirilir. Ayrıca depolama, ambalajlama ve gümrükleme gibi hizmetler de hava taşımacılığında yer alır.
- Küçük ebatlara sahip malların taşınmasını basitleştirir.
- Hava taşımacılığının sistemi hızlı bir biçimde işlediği için gümrük/taşıma prosedürleri pratik hale getirilir.
- Kesintisiz takip imkânı sunar.
- Kayıp ve zarar minimum seviyededir.
- Petrol fiyatlarında görülen dalgalanmalardan daha az etkilenir.
- Aciliyeti bulunan ürünler hızlıca taşınır.
- Yoğun trafiğe sahip bölgelerde hem yakıt hem zaman tasarrufu sağlar.
Havayolu Taşımacılığında Gereken Belgeler Nelerdir?
Hava taşımacılığı için gereken birtakım belgeler vardır. Konşimento, bu belgelerden biridir. Bir fatura poliçesi olarak kabul edilen konşimento, taşınan kargonun taşıyıcısını, alıcısını, göndericisini, kargonun taşındığı şartları, taşıma değerini belirler. Ara konşimentolar ise gerçek ve taşıyıcı için düzenlenen belgedir.
Kargo manifestosu taşınan ürünlerin niteliklerini, gerekli taşıma şartlarını, teslim noktalarını ve yöntemlerini açıklayan bir manifestodur. Kargo transfer manifestosu kargonun bir firmadan ötekine taşındığını belirten bir belgedir. Teslim edilmedi bildirisi ise son taşıyıcı tarafından konşimento sahibi taşıyıcıya verilen belgedir.
Kargo araştırma raporu, 21 gün içerisinde bulunamayan kaybolmuş gönderiler adına hazırlanan bir rapordur. Kargo hasar raporu da gönderilen kargonun konşimentoda yer alan değerinin düşmesine neden olan dahili veya harici sebeplerin baş göstermesi halinde bu hasarın belirtilmesini, gereken işlemlerin yapılmasını sağlayan evraktır.