Hükümet ihracatçının derdine ‘Irak’ kaldı

Terör örgütü IŞİD’in Musul’u ele geçirmesiyle başlayan ihracat krizi devam ediyor. Irak pazarı ihracatta üçüncülüğe gerilerken ihracat yüzde 60 azaldı. Hükümetin alternatif yol bulamadığından yakınan Türkiye-Irak Sanayicileri ve İşadamları Derneği Başkanı Nevaf Kılıç, alternatif ulaşımın ihracatçıyı rahatlatacağı görüşünde.

9 Haziran’da başlayan IŞİD terörü, Türkiye’nin Irak’a ihracatını bıçak gibi kesti. En büyük ikinci ihracat pazarına olan ihracat haziranda yüzde 21 düştü, bu ay ilk yarıda ise düşüş yüzde 60’a yaklaştı. Bunda en önemli etkenin Kuzey Irak’tan Güney Irak’a geçiş yollarının tıkanması olduğunu vurgulayan Makarna Bulgur Bakliyat ve Yağ Tanıtım Grubu’nun (MBTG) Başkanı Sürur Aydın, İran üzerinden konuşulan yolun pek kullanılmadığını, en mantıklı alternatif olan Mersin’den Basra’ya direkt Ro-Ro seferlerinin ise henüz başlatılamadığını söyledi. Bu yol olmadığı için akıllara diğer alternatif yol Mehran Sınır Kapısı geliyor. Bu yol, TIR’ları Doğubayazıt’taki Ağrı-Gürbulak Sınır Kapısı üzerinden İran’a, oradaki Başmak şehrinden Mehran sınır kapısına yönlendiriyor. Buradan Bağdat’a ulaşmak çok kolay. Ancak Aydın’a göre Bağdat’ın karşısında kalan bu gümrük hem hareketli değil hem girişlerde sıkıntı var hem de güzergâh uzun. Bu sebeple tercih edilmiyor. Bu sebeple ihracat ürünlerinin Irak’ın güneyine, Kuzey Irak üzerinden ulaşmaya devam ettiğini kaydeden Aydın, “Türkiye’den taşıma yapan TIR ve kamyonlar Kuzey Irak’ın güney sınırına kadar gidiyor. Orada, Bağdat’a yakın yerde TIR’lar boşaltılıyor ve ihracat ürünleri Arap TIR’larına yükleniyor. Bu TIR’lar da Bağdat’a ve güneye giderek malları ulaştırıyor.” dedi.

Hükümetin alternatif yol bulmakta yahut Irak krizine bir çözüm bulmakta 13 Ağustos’u bekliyor olabileceğini kaydeden Aydın, “Çünkü mevcut Irak Başbakanı Nuri el Maliki, o tarihte hükümeti kuramazsa yeni isim belirlenecek.” diye konuştu. Ancak Aydın’a göre bu bekleyiş ihracatta temmuzun ilk yarısı itibarıyla yüzde 60’a yakın düşüşe sebep oldu.

Türkiye-Irak Sanayicileri ve İşadamları Derneği Başkanı Nevaf Kılıç ise ihracatçılar için henüz bir alternatif yol belirlenmediğine dikkat çekerek, “Yollar kapalı. Habur’dan yurtdışına çıkan sefer sayımız 2 bin 150 iken şu an bin 100’lere düştü. Zahor’dan Bağdat’a daha önce 900 ile 1000 dolar civarında olan taşıma maliyetleri de 3 bin 500 ile 4 bin dolar seviyelerine ulaştı. Irak’a giden malların üçte ikisi güneye gidiyordu. Şimdi mal gönderemiyoruz. Basra Körfezi’ne gemi ile gidelim diyoruz, bu da direkt sefer olmadığı için 45-50 gün sürüyor.” açıklamasında bulundu. Hükümetin bölgede ihracatçılara ve taşımacılara destek olması gerektiğini kaydeden Kılıç, “Irak pazarı ihracatta ikinci idi, üçüncülüğe geriledi. İhracatta yüzde 50’nin üzerinde düşüş var. Ama Tikrit-Musul-El Ambar-Bağdat üçgeninde yaşam sürüyor. Alternatif ulaşım bizi rahatlatır.” değerlendirmesinde bulundu.

Arif BAYRAKTAR –ZAMAN

LOJİPORT