On binlerce kişinin enkaz altında yaşamını yitirdiği Kahramanmaraş depremleri, Türkiye ihracat taşımalarında da yaralar açıyor. Tekstil-iplik gibi birçok sanayi kolunda üretim üssü olan bölgede özellikle Hatay, Gaziantep gibi iller Türkiye dış ticaret taşımacılığında kilit öneme sahip.
500’ü aşkın nakliyat firmasıyla Türkiye TIR parkının önemli bir bölümüne sahip bölgede, deprem nedeniyle ihraç taşımaları hemen hemen durdu. 11 ildeki bu durgunluk şubat ayı ihracat verilerine de yüzde 43 düşüşle 985 milyon dolar olarak yansıdı.
Özellikle yaş meyve-sebze ihracatının yüzde 40’ı deprem bölgesinden gerçekleştirilirken hem hasadın durması hem de TIR’ların hala çalışmıyor olması, önümüzdeki aylar için tehlike sinyali veriyor.
Depremin en ağır hasar verdiği illerden Hatay’da faaliyet gösteren Gülsan Uluslararası Nakliyat’ın sahibi ve Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkan Yardımcısı Kemal Gül, deprem sürecinde yaşadıklarını ve bölgede sektörün durumunu DÜNYA’ya anlattı.
Bölgedeki malzeme yüklü TIR’ların şoförler tarafından olduğu yerde bırakıldığını söyleyen Gül, “Hatta bazı araçlar çalışır vaziyetteydi. Çoğu arkadaşımız ailesini, evini kaybetti. Hepimiz ailemize, sevdiklerimize koştuk. İlk 10 gün kim nerede diye kayıp aramakla geçti. Bu süreçte kimsenin iş düşünmesini bekleyemeyiz” dedi.
“Araçlar ofisimiz oldu”
Bölgede yıkılan Gümrük Müşavirliği müdürlük binasının konteyner olarak açıldığını belirten Kemal Gül, “Gümrük tek başına bir iş yapamaz. Bütün tedarik zincirinin ayağa kaldırılması lazım. Nakliyecisiyle, ihracatçısıyla, gümrük müşaviriyle…Hepsinin aynı anda acilen ayağa kaldırılması lazım. Aylar sonrasına kalırsa anlam kazanmaz.
Zarar daha büyük olur. Zaten şu anda bölgeden ihraç taşımaları durmuş vaziyette” dedi. Gül’e göre, kısa vadede bu 500 firmanın işinin başına dönmesini sağlayacak mekanizma gerekiyor. Gül, ilk etapta mobil nakliye kenti kurulması çözümü sundu. Gül, şunları söyledi:
Kayıplar artabilir uyarısı
“Şehir merkezinde ne kadar bina varsa hepsi yıkıldı. Şu anda hiçbir üyemizin ofisi yok. . Bir konteyner nakliye kenti kurulursa bilgisayarlarımızı orada kurup çalıştırırız.” Türkiye’nin yaş sebze-meyve ihraç taşımacılığını bölge firmalarının yaptığını hatırlatan Gül, bu alanda yaşanacak kayıplara dikkat çekti.
Gaziantep’te yaşayan UND Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Memik Hilmi Taner, “Yaşanan felaketin ekonomide ve uluslararası taşımacılıkta yarattığı hasar hala devam ediyor” dedi. Dış ticaretin en önemli unsurlarından uluslararası taşımacılık sektörünün Gaziantep’te önemli bir yere sahip olduğunu ifade eden Taner, “Bölgemizde üretim ve sanayi çarklarının dönmeye başlamasıyla normalleşme adımları atılıyor. Ancak sektörümüze pozitif yansıması için zaman gerekecek” diye konuştu.
“Evimi, işimi Adana’ya taşıdım”
Depreme Antakya’da yakalanan ve birçok arkadaşını kaybeden Gülsan Uluslararası Nakliyat’ın sahibi ve UND Başkan Yardımcısı Kemal Gül, “Çekirdek ailemden can kaybı yok ama çok eş dostumuzu yitirdik. Evim, iş yerim yıkıldı.
Hayat devam ediyor, ailemi ve iş yerimi Adana’ya taşıdım. Kurtarabildiğimiz kadar eşyalarımızı aldık. Ofisi henüz hayata geçiremedim ama mobil internetimi, bilgisayarımı bağladım. 3-4 gündür mobil çalışıyorum. TIR’ları toplamaya çalışıyoruz. Bölgedeki meslektaşlarımla iletişim halindeyiz. Kimisi Antalya, kimisi Mersin, kimisi de Anadolu’nun muhtelif illerine gitti. Herkes bir yerlerden yeniden başlamaya çalışıyor. Hala cenazelerimiz çıkıyor. Bunu atlatmak kolay olmayacak” diye konuştu.
Kemal Gül: Dünyamız yok oldu
“Bazı şeylerin kıymeti yaşanmadan anlaşılmıyor. Bu deprem değil büyük bir felaketti. İlk 5-6 gün enkazda sevdiklerimizi aramakla geçti. Elektrik yok, su yok, internet yok, telefon çalışmıyor. Yemek yok, diş fırçalayıp tıraş olamadık. Ben bunları yapamadığımı düşünürken diğer tarafta binlerce can enkaz altında yardım bekliyordu ve hiç bir şey yapamıyorduk. İlk 72 saat her enkazdan yardım çığlığı yükseliyordu. Kayıplarımızı 20’nci günde morgda bulduk. En ağır faturayı Antakya ödedi, şehir yok artık. Maddi açıdan bakarsak 50 yıl geri gittik. Evimiz, işimiz, eşyalarımız, dünyamız yok oldu.”
Deprem illerinin nakliyat gücü
●Depremden etkilenen 10 il 2022’de Türkiye’nin 254.2 milyar dolarlık toplam ihracatının yüzde 10.9’unu, yani 27.6 milyar dolarlık kısmını gerçekleştirdi.
●Bölge ihracatının 11.2 milyar dolarlık bölümünü Gaziantep, 6.2 milyar dolarlık bölümünü Mersin, 4.1 milyar dolarlık bölümünü Hatay, 3.1 milyar dolarlık bölümünü Adana gerçekleştirdi.
●Bölgede 500’ün üzerinde uluslararası nakliyat firması bulunuyor.
●Hatay ve Gaziantep TIR parkı olarak öne çıkıyor.
● Sadece Hatay’da 8 bin 540 TIR bulunuyor.
●Türkiye ihraç taşımalarının yüzde 15’i Gaziantep’ten.
KAYNAK: Nurdoğan ARSLAN ERGÜN – DÜNYA
LOJİPORT