İnci Holding’in temeli, İncitaş’la 1952’de atılmış. Ağır ve ticari vasıta jantlarında üretim kapasitesi ve pazar payı açısından Türkiye’nin pazar lideri.
1968 yılının ortalarına doğru şirket hem jant kasnağını hem de jant göbeğini üretebilecek düzeye erişmiş. Arkasından CIDAS’ı kurarak Alman Lemmerz Grubu ile (1992) önce işbirliğine, arkasından ortaklığa gitmiş.
Cevdet İnci, 2004 yılında vefatından önce, İnci Şirketler Grubu’nun yönetim kurulu başkanlığını büyük kızına (Emel Ünal Özkaya) bırakmış.
Grubun başında, şimdi Şerife Eren bulunuyor. Şerife Eren, holdingi hâlâ babasının oturduğu koltukta oturarak, onun vefat ettiği masada çalışarak yönetiyor. Şerife Eren, “Hiçbir şeyi değiştirmedik. Babam vefat ettiğinde bu binada (İzmir Gaziemir’deki holding binası) alt katta, toplantıdaydık, söylediklerinde koşarak geldik” diye anlatıyor o günü...
Şerife Eren İnci kimdir?
1954 yılında Nazilli’de doğan Şerife Eren, ilk, orta ve lise eğitimini İzmir Özel Çamlaraltı Lisesi’nde tamamladı. Üniversiteye ABD’de Rider University’de başlayan Eren, Boğaziçi Üniversitesi’nden mezun oldu.
İş hayatına JANTAŞ’ta başladı. Daha sonra İnci Holding şirketlerinden CİDAŞ ve İnci Sigorta’nın genel müdürlüklerini üstlendi.
Haziran 2007’de İnci Holding Yönetim Kurulu Başkanı oldu. Eren, Lions kulüplerinin büyük ödülü Melcin Jones Dostu İş Kadını dalında ödül aldı.
Üçüncü kuşak devrede
Cevdet İnci’nin beş kızı var. Beşi de holdingin yönetiminde. Üçüncü kuşak da devreye girmiş durumda.
İnci Holding’in gündeminde çok önemli projeler var. Şerife Eren, bunların bir kısmını ‘tam olarak olgunlaştırmadan’ kamuoyu ile paylaşmanın yanlış olacağını düşünüyor. Karara dönüşmüş olanlar bile önemli projeler. İnci, jant ve akü üretiminde çok iddialı bir grup. Aküde ortaklık teklifleri geldiğini belirtiyor...
Peki ortaklık olur mu? Değerlendirdikleri anlaşılıyor. Aküde önemli bir çalışma yürütüyorlar; ‘hibrit akü’ var gündemlerinde. Jant tarafında ise her an satın almalar olabilir. Jantaş, hızlı büyüme planlıyor. Yine bazı dış yatırım planları var.
Bu arada gayrimenkul ve enerji ile de ilgileniyor. İzmir-Bayraklı’da yeni bir gayrimenkul projesine başlıyor. Rüzgâr enerjisine de yatırım yapacak.
İnci, hangi sektörlerde var?
Otomotiv yan sanayii var. Babamın tekerleğe olan merakından... Bugünkü ciromuzun yüzde 85’i de bu sektörden geliyor. Lojistik sektöründe faaliyet gösteriyoruz. İnşaat sektörü var. Otel ekipmanları sektöründe varız. Minibar üretiyoruz. BEKO ve Arçelik gibi önemli firmalarla çalışıyoruz.
İş hacminizde faaliyet alanlarınızın payı nasıl?
Otomotiv yan sanayinin payı yüzde 85’tir. Lojistik ve diğer sektörlerin payı da kalan yüzde 15’i oluşturur. Sigorta acenteliğimiz var.
Otomotiv yan sanayii derken en önemli üretiminiz jant değil mi?
Jantaş, jant üretiyor. Ayrıca akümülatör (İnci Akü) üretimi yapıyoruz. Otomotivde tedarikçi olmak endüstri ile çok yakın çalışmayı gerektiriyor. Orijinal ekipman olarak da üretiyoruz. Mercedes, Fiat, Ford, Land Rover, Nissan, Renault, Jaguar, Volvo, BMC gibi pek çok ana üreticiye... Ayrıca Bridgeston’a veriyoruz. Lastiklerle setleyip satıyorlar.
Jant sektöründe Türkiye için pek çok ilki gerçekleştirdik. Otomotiv yan sanayiinde, ar-ge, üretim, pazarlama, satış ve dağıtım zincirini tamamlayan belki de tek grubuz. Alman Lemmerz’le ortak olduk. Jantaş, Hayes Lemmerz’le Türkiye’yi çelik jantta bir yatırım üssü haline getirmek üzere anlaşma imzaladı. Hisse oranının yüzde 60 Hayes Lemmerz, yüzde 40 İnci Holding haline geldi. Jantaş da Hayes Lemmerz Jantaş adını aldı.
Ürünlerinin yüzde 80’i 56 ülkeye ihraç ediliyor. Ağır ve ticari vasıta jantlarında üretim kapasitesi ve pazar payı açısından Türkiye’de pazar lideridir. Jantta biz çok iyiyiz. 19 şirket var dünyada. Bizim ortaklığımız oturduğundan beri hep ilk beş içinde yer aldık.
2007 yılında Hayes Lemmerz’in bütün yönetimi ve ülke genel müdürleri topluca ilk kez Türkiye’ye geldi. Büyük bir toplantı oldu, çok etkilenmiş olarak gittiler. Jant konusunda global olduğumuzu artık söyleyebiliriz.
Kaç jant fabrikanız var?
Üç, Manisa’dadır hepsi. Biri ağır ticari vasıta jantları üretir, birisi binek otolara çelik jant üretir. Bir de alüminyum jant tesisimiz var. Yeni açtık.
Ayrıca bir akü tesisi, bir minibar, bir de flanş (buhar boru flanşları) toplam altı sanayi tesisimiz var. Bunların hepsi birbirine yakın aynı bölgede. Manisa OSB’de.
Aküde de ortaklığınız var mı?
Eskiden Amerikalılarla ortaklığımız vardı. 2001’de dünya otomotiv sanayinde kriz vardı. Hayes Lemmerz başarı ile çıktı ama aküdeki ortağımız sıkıntıdan çıkamadı. Onlara zaman verdik ama baktık ki bizi aşağı çekiyorlar ayrılmaya karar verdik.
Aküde de ana üreticilere mi veriyorsunuz?
Piyasaya da veririz... Satış sonrası servis pazarı da vardır. Biz her ikisinde de varız. Jantta da afer market (satış sonrası) satışımız vardır. Türkiye’de oturmuş bir dağıtım, bayi kanalımız var. Onlar sayesinde biz marka olduk.
Aküde doğrudan ihracatımız var. İnci jant ve akü olarak 3 bin 500 satış noktası, 140 civarında da ana bayiimiz vardır.
Pazar payınız nasıl?
Jantta iç pazarda bir numarayız. Avrupa’da ikinci sıradayız. Üretim büyüklüğü olarak. Akü’de Mutlu bizim önümüzde ama birinci olmayı hedefliyoruz. Akü ihracatının yarısını biz yapıyoruz.
Dışarıda üretim var mı?
Ukrayna’da akü tesisimiz var. Bir tarihte Rusya’da da üretim yatırımı yaptık ama şartlar zorlayıcıydı, kapattık. Ukrayna Kiev’de, buradan giden malzeme ile montaj yapıyoruz.
Aküde ortaklık teklifi geliyor mu?
Akü teknolojisinde lider duruma geldik. Bu yüzden bazı ortaklık teklifleri geliyor. Bunları değerlendiriyoruz. Bir veya bir-ikisinde üretime başlayabiliriz. Bunlar yabancı ortaklı tesisler olur.
Hibrit akü çalışmasına başladık. TÜBİTAK ve Ford katılıyor. Arçelik de motorla ilgili çalışma yapıyor. Hibrit araçlarda kullanılacak aküyü geliştirmeye çalışıyoruz. Prototip üretimine başladık. Konsorsiyum olarak geliştirmeye çalışıyoruz. Jantta da daha az malzeme kullanımına yönelik ve daha dayanıklı ürün konusunda çalışıyoruz.
İhracatınız nasıl?
İhracatta gurur duyabileceğimiz bir noktadayız. Otomotiv yan sanayi sektörünün Türkiye ihracatında 4. büyük gurubuyuz. Bu yıl 350 milyon doları bulacak. 2007 sonunda 250 milyon dolar civarındaydı... Jant ve akü beraber. İhracat iyi gidiyor. Yurtiçi satışlar biraz geriledi ama ihracat artıyor. Endüstrinin ithalat baskısına karşı biraz korunması gerekir. Sektörün ekonomiye ve ihracata katkısı çok bilinmiyor. Bu son reklamlar o açılardan çok iyi oldu.
Gayrimenkulde işiniz var mı?
İnşaat şirketimiz Kon Kur, Bodrum’da yazlık bir site yaptı, Rüya Evleri. Şimdi İzmir-Bayraklı’da yeni bir projeye başlıyor. Kon Kur’un başında eniştelerimizden biri var... Ablam Ümit Elbirlik’in kızı mimardır ve eniştemizle birlikte inşaat işlerimize bakıyorlar. Bayraklı projesi büyükçe bir proje olacak. 10-15 milyon dolarlık bir proje geliştiriliyor. Gençlerin gönlünde yatan bu.
Kon Kur bizim binalarımızı yapıyordu ama şimdi ticari işler de yapıyor. Bayraklı da ne olacağına henüz karar vermedik.
Enerji işiyle ilgileniyor musunuz?
Rüzgâr enerjisi için başvurduk. Lisans almak için müracatımız var. Fakat çok büyük projeler değil. 7.5-10 megavat gücünde. Sığacık bölgesinde düşünüyoruz. Yaptığımız şeylerde adım adım gelişmeyi tercih ediyoruz. Hiç kuşkusuz gelişebilir ama önce böyle mütevazi adımlarla başlayalım.
Sizin bilgi teknolojisi şirketiniz de var...
Bilişim sektöründe bir şeyler yapmak istiyoruz. Üçüncü kuşaktan bir gencimiz sorumlu oldu. Şirketimiz Nysa’dan (Baba memleketimiz Sultanhisar’da Nisa harabeleri vardır, adı oradan geliyor) en büyük ablam Emel Özkaya’nın oğlu Hakan Ünal sorumlu. Bilgi teknolojileri konusunda çalışma yapacak. Şirket daha bu sene kuruldu.
Faaliyet alanlarınızda gündemlere bakalım...
Aküde gündemimiz hibrit akü, dış yatırım konularını değerlendirmek ve kendi teknolojimizi geliştirmek. Jantta saç işleme tesisleri ile üretimimizi güçlendirebiliriz, başka alımlar gündeme gelebilir. Otomotiv yan sanayiide yatay büyüme her an gündeme gelebilir.
Lojistikte genç bir şirketimiz var. Ona bebeğim diyorum, adım adım gelişiyor. 80 milyon YTL ciro hedefi var.
Kendi limanı henüz yok ama olabilir. Ekibi çok genç... (Bizde genel müdürler 30’lu yaşlarda.) Çok geniş bir filoyla çalışıyor. İhracat taşımaları da yapıyor. Almanya, İstanbul’da ofislerimiz var. Konteyner taşımacılığı yapıyor. Fleksi tank taşımacılığı. Konteynırın içinde balon şişiyor ve sıvı dolduruluyor. Soğuk hava depoculuğu var.
Minibar üretiminin yüzde 70’ini ihraç ediyoruz. 10 milyon YTL gibi bir ciro yapıyor. Yılda 80 bin minibar üretiyor. Otel zincirleriyle çalışıyoruz.
İnci Holding’in hedefi ne? Kendini nerede görmek istiyor?
Temel stratejimiz, ülkemizin dinamiklerini olumlu şekilde kullanarak, otomotiv yan sanayiinde bugünkü konumumuzu güçlendirmek, bölgesel liderliğimizi global ölçülere taşımak... Bu stratejide en ğüvendiğimiz kaynak know-how’ımız, çalışanlarımız ve insan kaynağımız... Bir de tabiki satış-dağıtım kanallarımızdır...
Babanızın döneminden kalma yöneticiler var mı?
Mali finansman konusundaki müdürüm babam döneminden. Ziya Ustamız, Şahap Ustamız... Pek çok yöneticim bizimle beraber. 40 yıllık çalışanlarımız var.
Vakfınız var sizin. Cevdet İnci Bey’in adını taşıyor. Neler yapıyor?
Vakfımız 1985’lerde kurulmuştu, eğitim amaçlı vakıf olarak, Cevdet İnci Eğitim Vakfı (İncivak). Kamu yararına olması konusunda çalışmalarımız devam ediyor. 2 bin öğrenciye burs verdik. Aydın Sultanhisar’da bir öğrenci yurdumuz var, büyütüyoruz. Adnan Menderes Üniversitesi Sultanhisar Meslek Yüksek Okulu’na ilave ek binalar...
Karacasu da annemizin memleketidir, Memnune Yarenci İnci Meslek Yüksek Okulu’nu yapıyoruz. Temelini attık. 2009 öğretim yılına yetiştireceğiz. Kişisel gelirlerimizden destek veriyoruz ve babamın geniş arazileri, zeytinlikleri, meyve bahçeleri zaten vakfındı.
Vakıftan sorumlu yöneticimiz Prof. Dr. Cezmi Öncüer, Adnan Menderes Üniversitesi kurucu rektörüdür.
Beş kız kardeşin yönetiminde
Aile şirkette nasıl konumlanıyor? Herkesin bir işi var mı?
Cevdet Bey’in 5 kızı var. Daha doğrusu biz beş kardeşiz; Emel Özkaya, Ümit İnci Elbirlik, Şerife Eren İnci, Meral Zaim İnci ve Perihan İnci. Hepimiz işin içindeydik. Damatlar da büyük katkı yaptı. Babam, vefatından bir yıl önce yönetimi Emel Hanım’a bıraktı. “Biz almaya hazırız” dedik ve aldık. 3.5 yıl sonra Emel Hanım da emekli olmak istediğini söyleyince bayrağı bana teslim etti.
Profesyonel var mı?
Hayır, yok. İcra konusunda bazı profesyonel yapılanmalar olacak. Üçüncü kuşaktan şirketlerin yönetiminde çalışanlar var.
Damadım, ablamın gelini, iki gencimiz inşaat işin başındalar. Üçüncü kuşaktan yönetime girişler başlıyor. Bu yıl Emel Hanım’ın büyük kızı Neşe Gök yönetim kurulunda devreye giriyor. Gelinler damatlar bizim üçüncü nesil 13 kişiler.
Yine dört yıldır aramızda olan, katkısı yüksek, Cihan Elbirlik var. İnci Akü’de büyük ihracat atağı yaptı. Şirket ‘Hızlı Balık’ seçildi. Askerden yeni döndü, iş geliştirme, koordinasyon ve takipten sorumlu olacak. Aile işletmelerinin kurumsallaşması çok çok önemli. Bu dışardan alınacak bir şey değil. Bunun sindirilmesi gerekir.
Nasıl çalışıyorsunuz?
Aile meclisimiz muntazam toplanır. Benim eşim, Meral Hanım’ın eşi ortağımızın temsilcisi olarak işimizde. Nazmi Bey, Kon Kur’un sorumlusuydu. Emekli olmak istiyor. Emel Hanım’ın ilk eşi IT departmanında bilgi teknolojilerinin temelini attı.
Rakamlarla İnci Holding
- 2007’yi 600 milyon YTL ciro ile kapattı
- 2008 hedefi 800 milyon YTL
- 7 sektörde faaliyet gösteriyor
- Ana işi otomotiv yan sanayi(Gelirlerinin yüzde 85’i bu sektörden)
- İhracatı 350 milyon dolar
- İstihdam 1.900’e yaklaşıyor
- Grupta 13 şirket var. (7’si üretim şirketi, 5’i pazarlama ve hizmet şirketidir)
İnci Holding’in gündemi
- Aküde ortaklık tekliflerini değerlendiriyor.
- Hibrit akü çalışması yapıyor
- İzmir-Bayraklı’da yeni bir gayrimenkul projesine başlıyor.
- Rüzgâr enerjisine yatırım yapacak
- Dış yatırım planlıyor
- Jantta saç işleme tesisleri ile üretimi güçlendirmeyi planlıyor
- Jantta satın almalar yapabilir
İbrahim EKİNCİ - MİLLİYET