Küresel ekonomide yaşanan kriz, dünya ticaretinin yol haritasını değiştirecek. Dünyanın ilk üç ekonomisi arasına girecek olan Çin ve Hindistan'ın bulunduğu tarihî İpek Yolu yeniden canlanıyor. Türkiye, krizi fırsata çevirmek amacıyla yeni ekonomi merkezlerinden biri olması hedeflenen İpek Yolu'nu canlandıracak adımlar atıyor. Güzergâhta bulunan sınır kapılarındaki geçişlerin kolaylaştırılıp, gümrük maliyetlerini azaltması üzerinde duruluyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, konuya ilişkin ilk adımı attı. 'İpek Yolu ülkeleri arasında ticaretin geliştirilmesi ve kolaylaştırılmasında gümrük idarelerinin rolü' başlıklı uluslararası forum geçen hafta Gürcistan'ın Batum şehrinde yapıldı.
Forum hakkında bilgi veren Bakan Yazıcı, İpek Yolu'nun, tarih boyunca geçtiği bölgeleri iktisadi açıdan kalkındırıp refah seviyesini yükselttiğine işaret etti. Yazıcı, krizdeyken bu güzergâhtaki ülkelerin büyümelerini sürdürdüğünü ve dünya ticaretinden aldığı payı artırdığını kaydetti. İpek Yolu'nun dünya ekonomisinin yeni merkezi olacağını vurgulayan Yazıcı, "Bu güzergâhtaki ticareti canlandırmak için gümrüklerdeki bekleme süresini düşürmeliyiz. Gümrüklerdeki beklemeleri ve geçiş maliyetlerini düşürerek, İpek Yolu rotasındaki ticarete ivme katabiliriz." dedi. Tarihî İpek Yolu güzergâhı üzerinde; büyüme rekorları kıran Çin, Hindistan gibi ülkelerin yanı sıra Azerbaycan, Irak, İran, Pakistan, Rusya, Suriye, Güney Kore, Tayvan, Vietnam, Tayland ve Afganistan gibi çok sayıda dikkat çeken ülke yer alıyor. Toplantıya Türkiye adına katılan Bakan Yazıcı, iki sene önce başlayan küresel krizin, yeni ortak platformları ve projeleri zorunlu kıldığını ifade etti.
Bakan Yazıcı, Amerika ve Avrupa Birliği'ndeki büyüme oranları düşerken, İpek Yolu'nda bulunan ülkelerin dünya ticaretindeki payının giderek arttığına dikkat çekerek, şu değerlendirmeyi yaptı: "Dünyada beklenen büyümeyi de bu coğrafyada yer alan ülkeler gerçekleştirecek. Çin, dünyanın en fazla büyüyen ülkesi. Hindistan yine bölgenin gücünü çok açık yansıtan bir ülke. Rusya, İran, Azerbaycan da ekonomik büyümeleriyle dünyada dikkat çekiyor. Türkiye de Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomisi oldu. Bu coğrafya yeniden dünya ekonomisinin merkezi haline geliyor. İpek Yolu da bu merkezin can damarı olma potansiyeline sahip." Yazıcı, dünyada 2010'da 30 trilyon dolar olan toplam dış ticaret hacminin yüzde 22'sini İpek Yolu ülkelerinin gerçekleştirdiğini ifade etti. İpek Yolu ülkelerinin dünya ticaretindeki payının giderek artmasına rağmen Asya-Avrupa taşımacılık trafiğindeki payı ise yüzde 1'in altında. Asya-Avrupa trafiğinde, sanayi ürünlerinin yüzde 80'i deniz yoluyla taşınıyor.
Ercan BAYSAL-ZAMAN