Türkiye'nin en büyük konteyner limanlarından TCDD Alsancak Limanı'na İzmir Körfezi'ndeki derinliğin yetersiz olması nedeniyle büyük kuşak gemilerin girememesi, son dönemde Aliağa'daki Nemrut Körfezi'ndeki liman ve iskelelerin kapasitelerinin hızla artırmasına neden oldu.
Bölgede ilk özel konteyner limanı olan Nemport'un 2009 yılında faaliyete başlaması sonrası aynı körfezde bulunan Ege Gübre İskelesi de "TCE-Ege" adıyla 400 bin TEU kapasiteli bir konteyner limanı haline getirildi. İspanyol Maritim TCB Grubu'na 15 yıllığına verilen limanın devam eden yatırımlarla 1 milyon TEU kapasiteye ulaştırılması hedefleniyor.
Aynı körfez içinde bulunan ve sadece dökme yük elleçlemesi yapan Petkim Limanı'nın (PETLİM) işletmesi de 2003 yılında imzalanan anlaşmayla 28 yıllığına Danimarka merkezli A.P. Moller-Maersk Grubu çatısı altındaki APM Terminals'e verilmişti. Anlaşmayla PETLİM'in 450 milyon dolarlık yatırım ve 1,3 milyon TEU kapasiteyle Ege'nin en büyük konteyner terminali olması planlanıyor.
Körfez içinde yer alan en büyük kapasiteli PETLİM ve TCE-Ege limanlarının kaderi ise Akdeniz'in diğer ucundaki bir satın alma anlaşmasıyla birleşti. A.P. Moeller-Maersk, Eylül ayında yaptığı açıklamayla İspanyol liman operatörü Grup Maritim TCB'yi satın aldığını duyurdu. Grup Maritim TCB'nin satın alınmasıyla birlikte İspanya ve Latin Amerika'daki konteyner limanlarının yanı sıra İzmir Aliağa'daki TCE Ege Konteyner Limanı işletmesinin de Maersk'e bağlı APM Terminals'in işletimine geçtiği ifade edildi.
APM Terminals'in Nemrut Körfezi içindeki en büyük iki limanı işletmesinin gündeme gelmesi rekabet tartışmalarına neden oldu.
- "Onay bekleyeceğiz"
APM Terminals İzmir Genel Müdürü Mogens Wolf Larsen, APM Terminals'in İspanyol TCB'yi satın alma anlaşması imzaladığını ancak henüz rekabet kurumlarının onayının alınmadığını söyledi.
Larsen, anlaşmanın kesinlik kazanması için rekabet kurumlarının onayının beklenmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
"TCB Grubu ve APM Terminals'in birçok ülkedeki operasyonlarını kapsayan bir satın alma sözleşmesini konuşuyoruz. Bunun içinde Türkiye de var. Türkiye'deki Rekabet Kurumunun da diğer ülkelerde olduğu gibi bu portföye onay vermesi gerekecek. Rekabet Kurumunun onayı olmadan herhangi bir plan ya da çalışma söz konusu olmayacak. Diğer ülkelerdeki ve Türkiye'deki rekabet kurumların bu anlaşmayı onaylaması sonrası nasıl bir çalışma yapacağımıza bakacağız. Şimdiden bir değerlendirme yapamayız."
Rekabet Kurumu onayıyla ilgili sürecin ancak gelecek yılın başında sonuçlanabileceğini belirten Larsen, şu anda PETLİM'deki yatırımı tamamlamaya odaklandıklarını anlattı.
- "Çandarlı'yla ilgilenmiyoruz"
APM Terminals'in Türkiye pazarıyla yakından ilgilendiğini, ilk işletme yatırımını Aliağa'ya yaptığını ancak İstanbul ve Marmara Bölgesi'ndeki limanlarla da yakından ilgilendiklerini dile getiren Larsen, "İzmir ilk yatırımımız ama son olmayacak, başka yatırımlarla da ilgileniyoruz. Marmara Bölgesi'nde yeni yatırım fırsatlarını araştırıyoruz" diye konuştu.
Türkiye'de daha çok iç ticari faaliyetlere destek olan liman operasyonlarıyla ilgilendiklerine de dikkat çeken Larsen, bir aktarma limanı niteliğinde planlanan Çandarlı'daki Kuzey Ege Limanı ile ilgilenmediklerine değindi. Larsen, şöyle konuştu:
"Çandarlı'daki liman projesinde, Pire Limanı gibi uluslararası bağlantı noktası olması düşüncesiyle yola çıkıldı. Bu yatırım henüz erken aşamalarında. Aliağa'da işleteceğimiz limanla Çandarlı birbirinden çok farklı operasyonlar, bunlar birbirini etkilemez. APM'nin İzmir'deki gibi iç ticari faaliyetlere destek verecek şekilde limanlara yatırım yapma düşüncesi var. Bölgesel aktarma limanı statündeki bir limana yatırım yapma konusu bizim için öncelikli konu değil."
- Nemrut, Alsancak'ı geçecek
Nemrut Körfezi'nde PETLİM ve TCE-Ege dışında Batıçim, Ege Çelik, Habaş, İDÇ, Nemport ve Tüpraş'ın liman ve iskeleleri bulunuyor. Aliağa’daki limanlarda 9 ayda 35 milyon 733 bin ton yük hareketi gerçekleşti. 2015 sonunda bu rakamın 45 milyon ton seviyesine ulaşması bekleniyor. Yine 9 ayda Aliağa'daki limanlarda elleçlenen konteyner miktarı 429 bin TEU'ya ulaştı. Devam eden yatırımların tamamlanmasıyla konteyner elleçleme kapasitesinin 2 milyon TEU'ya ulaşması planlanıyor. 1954'den bu yana hizmet veren Alsancak Limanı'nda ise halen yıllık 1 milyon TEU konteyner elleçleniyor.
HABER 7
LOJİPORT