İDO'nun deniz otobüsleri, İstanbul trafiğine nefes aldırdı. Geçtiğimiz yıl hizmete giren deniz taksiler, Anadolu ile Avrupa yakası arasında seyahat edenler için pratik bir çözüm oldu. Deniz taksiler sayesinde İstanbul'da ulaşım hem hızlı hem de keyifli bir hale geldi.
Özellikle zamanla yarışanların 'deniz taksiler' imdadına yetişti. İDO'ya bağlı 27 iskele arasında yolcu taşıyan 7 taksi, talepleri karşılamakta yetersiz kalınca bu kez devreye İstanbul'un en eski ulaşım araçlarından biri olan kayıklar girdi. Boğaz, özellikle yaz aylarında deniz taksiler ile kayıkçıların mütevazı rekabetine sahne oluyor. Kayıklar, deniz taksiler gibi hızlı ve konforlu değil; ancak kayıklarla yolculuk hem ucuz hem de keyifli bir seyir sunuyor.
İstanbul trafiğinden bunalanlar, yıllardır en büyük alternatif olarak deniz taşımacılığını kullanıyor. Köprü trafiği yerine vapuru tercih edenler güne deniz kokusuyla başlıyor. Hem hızlı hem de keyifli olan bu yolculuğa yeni bir boyut kazandıran 'deniz taksiler' zamanla yarışanların imdadına koşuyor. Boğaz'da hizmet veren 7 deniz taksi, talepleri karşılamakta güçlük çekiyor. İstanbul Deniz Otobüsleri'ne (İDO) bağlı 27 iskele arasında yolcu taşıyan taksilerin sayısı bu yılın sonunda 15'e çıkarılacak. 2010'da ise bu sayı 35 olacak.
Aslında İstanbullular için deniz taksi yeni bir ulaşım aracı değil. Hatta mazisi yıllar öncesine dayanıyor. Ekmeğini küçük kayıklarla yolcu taşıyarak kazanan çok sayıda insan var. Biz de Haliç'teki o kayıklardan birine binerek Eyüp'e geçtik. Daha sonra Kanlıca'dan Emirgan'a yolculuk yaptık. En sonunda da ilk kez geçen yıl tanıştığımız modern deniz taksilere kendimizi atarak Boğaz'ın nabzını tuttuk.
Şükrü Bodur, küçük kayığıyla Haliç'te yolcu taşıyor. Bodur ailesi, yıllardır bu mesleği yapıyor. Dedesi Rize'den İstanbul'a gelir gelmez bir tekne almış. O yıllarda sandalcılık yapanlar çok para kazanıyormuş. Şimdilerde ise Şükrü Bodur ve kayıkçı arkadaşlarının işleri biraz kötü. Çünkü yolcu taşıdıkları iskelenin hemen yanına eski Galata Köprüsü yapılmış. Hasköy'deki köprüyü Sütlüce'ye taşıyan belediye yetkilileri, Haliç'in iki yakasını birleştirmiş. Haliyle eskiden kayıkları kullananlar şimdi yürüyerek karşıdan karşıya geçiyor.
Kayıkları yürümekte, zorlanan yaşlılar kullanıyor. Bir de çocuklarına kayık sefası yaşatmak isteyen aileler. İstanbul dışından gelen misafirlerine Haliç turu yaptırmak isteyenler de olmasa Sütlüce'deki kayıkçıların işleri tamamen bitecek. Şükrü Bodur, pazarlık usulüyle çalışıyor. Sütlüce'den Eyüp'e kişi başı 2,5 TL alıyor.
Kanlıca-Emirgan arasında çalışan küçük tekne sahiplerinin ise keyfi yerinde. Çünkü Emirgan'a ulaşmanın en kolay yolu bu teknelerden geçiyor. 4 kayıktan oluşan bir kooperatif kuran tekne sahipleri, üç kişiyi 5 TL'ye taşıyor. Özellikle sabah ve akşamları çok sayıda yolcu bu tekneleri kullanıyor. Beykoz'da oturanlar Kanlıca'da arabalarını park ediyor ve tekneyle karşıya geçiyor. Tekne sahiplerini, çevre semtlerde oturan herkes tanıyor. Gece geç saatlerde bile motorlu teknelere binmeniz mümkün.
Evlenme teklif etmek isteyenler de deniz taksiyi tercih ediyor
Deniz taksiyle hem hızlı hem de güvenli bir yolculuk yapmak mümkün. Deniz taksiyi kullanmak isteyenler öncelikle İDO'nun çağrı merkezini arıyor. Yolcunun ismi ve alınacağı iskele birkaç dakika sonra en yakın deniz taksinin bilgisayar ekranına düşüyor. 10 kişi alabilen deniz taksi, taksimetreyle çalışıyor. İskeleler arasındaki mesafe ücretleri İDO'nun internet sitesinde yer alıyor. Mesela Üsküdar'dan Büyükada'ya gitmek isterseniz 130 TL ödemeniz gerekiyor. Ödemeyi kredi kartıyla da yapabiliyorsunuz. Boğaz'da yalısı olan zengin işadamları, adalar vapurunu kaçıranlar ve uçağa yetişmek isteyenler deniz taksiyi kullanıyor. Gruplar halinde Boğaz'ı gezmek isteyenler de deniz taksiye biniyor. Deniz taksi sadece yolcu taşımıyor. Evlilik tekliflerine de ev sahipliği yapıyor. Bu özel günü unutulmaz bir şova dönüştürmek isteyenler deniz taksi kiralıyor.
***
Ünlüler, deniz taksinin müdavimi oldu
İDO Genel Müdürü Ahmet Paksoy'un verdiği bilgiye göre bugüne kadar deniz taksiyi 24 bin kişi kullanmış. Deniz taksilere yoğun bir ilginin olduğunu anlatan Paksoy, '2010'da deniz taksi sayısını 35'e çıkaracağız.' diyor. Paksoy, aralarında Acun Ilıcalı, Emre Belözoğlu, Beyazıt Öztürk ve Sibel Can'ın da bulunduğu ünlülerin sık sık deniz taksiyi kullandıklarını söylüyor.
***
İstanbul Boğazı'nda taksimetre kaç para yazıyor?
İDO'nun deniz taksileri, taksimetre usulü ile çalışıyor. Geceleri yüzde 30 daha fazla yazıyor. Bazı iskeleler arasındaki gündüz taksimetre fiyatları aşağıda. Bu rakamlar, 10 kişiye bölünüyor. İsteyen deniz taksiyi tek başına da kullanabiliyor.
Özel tekneleriyle yolcu taşıyanlar ise daha çok pazarlık usulüyle çalışıyor. Belirli iskeleler arasındaki fiyatları ise sabit. Mesela Kanlıca'dan Emirgan'a 3 kişiyi 5 TL'ye taşıyorlar. Farklı bir noktaya gitmek isteyen yolcular ise pazarlık yapıyor. Sütlüce'den Eyüp'e geçmenin fiyatı da kişi başı 2,5 TL. Haliç'te ailecek tur atmak istediğinizde 15 TL ödüyorsunuz. Alibeyköy'e kadar motorlu kayıkla gitmenin ücreti ise 10 TL.
Bünyamin KÖSELİ - ZAMAN