COVID-19 salgınının, küresel tedarik zincirinde neden olabileceği daha büyük çaplı sorunlara önlem için lojistik sektöründe acil aşılama talep ediliyor. Birçok ülke, küresel ticaretin omurgası konumundaki denizyolunda daha büyük sıkıntı yaşanmaması için liman çalışanlarının aşı sırasını öne çekti. DÜNYA’ya konuşan TÜRKLİM Başkanı Hakan Genç, Türkiye’nin dış ticaretinin yaklaşık yüzde 87’sinin elleçlendiği limanlarda, ‘kilit personel’ olarak adlandırılan bazı çalışanlara acil aşı yapılması çağrısında bulundu. Aşıya rağmen yeni varyantlarla bulaşma hızı artan salgının, global tedarik zincirinde yeni krizler yaratmasından endişe ediliyor. ABD limanlarında COVID-19 vakaları nedeniyle yaşanan büyük aksamaların, global ticarete de sekte vurması ülkeleri harekete geçirdi. Birçok ülke, global ticaretin yüzde 85’e yakınının yapıldığı denizyolunda sıkıntı yaşanmaması için özellikle limanlarda personelin aşı sırasını öne çekti. Türkiye’deki limancılar da ‘kilit personel’ için acil aşı çağrısı yapıyor. Diğer yandan uluslararası TIR şoförleri ve depo çalışanları için de aşının sürecinin hızlandırılması bekleniyor.
Lojistikçiler, bulaşma hızı artan salgının, dış ticaret taşımalarında yeni bir kriz yaratmaması için ‘kilit personel’ olarak nitelendirilen çalışanlara aşıda öncelik istiyor. Sektör temsilcileri, özellikle ABD limanlarında yaşanan kriz sonrası, birçok ülkede benzer önlemlerin alınmaya başladığına dikkat çekiyor.
“Denizyolunun yükü artacak”
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Genç, bulaş hızı artan salgına karşı ülkelerin yeni kısıtlamalara gitmesinin, global ticarette denizyoluna talebi yeniden artıracağına dikkat çekerek, Türkiye’deki limanlarda kilit personele aşıda öncelik verilmesini talep etti.
Hakan Genç, başta ABD ve Avrupa olmak üzere ülkelerin dış ticaretlerinin aksamaması için aşılama programlarına liman çalışanlarını da almaya başladığını belirterek, şu örnekleri verdi: “Salgına karşı kitlesel koruma yaygın bir aşılamadan geçiyor. Diğer taraftan küresel ölçekteki taşımaların yüzde 85’inin denizyoluyla yapıldığı bir durumda, pandeminin en yoğun olduğu dönemlerde gördüğümüz gibi ülkelerin tam kapanmasıyla birlikte denizyolu dışındaki ulaştırma sistemleri kısıtlanacak. Büyük sıkıntılar ortaya çıkacak. Böylelikle denizyoluna çok daha fazla yük düşeceği açık. Bu açıdan başta ABD, Asya ve Avrupa olmak üzere ülkeler özellikle dış ticaretlerinin aksamaması için aşılama programlarına liman çalışanlarını da almaya başladı. TÜRKLİM olarak üyesi olduğumuz uluslararası kurumlar kanalıyla yurtdışındaki limanları da yakından takip ediyoruz. Başta İtalya ve İspanya olmak üzere Avrupa’da, ABD’de ve Çin’de pandeminin ilk dönemlerinde liman çalışanları arasında yaygınlaşan salgın nedeniyle limanların çalışamaz duruma gelmesiyle birlikte ülkenin tüm tedarik zincirinde ciddi aksamalar ortaya çıktı. Bugün bu ülkelerin tamamında salgının yeniden artması riskine karşı limanların durmaması ve tedarik zincirlerinin aksamaması için aşılama programlarında limanlarını üst sıralara aldıklarını görüyoruz.”
“Mevcut sıra çok zaman alabilir”
Türkiye ekonomisi ve dış ticareti açısından limanların önemine vurgu yapan Genç, diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de aşının bazı liman personeli için öne çekilmesi gerektiğini savundu. Genç, “Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı aşılama programına baktığımızda taşımacılık sektörü çalışanlarının ikinci aşamada A9 kategorisinde olduğunu görüyoruz. Bu programa ve ülke
mizdeki aşılama hızına göre bu daha çok uzun bir süreyi alabilecek. Limanların stratejik önemi dolayısıyla en azından liman işletmecilerimizin belirleyeceği ‘kilit personel’in önceliklendirilerek aşılamanın öne çekilmesi ülkemizin yararına olacak. Bu durum olası salgının artışına ve yeniden yayılması riskine karşı ülke lojistiğimizin ve tedarik zincirlerinin aksamamasına hizmet edecek” dedi.
“Her limana %20 kota verilebilir”
Rif Line Lojistik Türkiye Genel Müdürü Mehmet Serkan Erdem de Türkiye’de limanlarda kritik görevde olan personele aşıda öncelik tanınması gerektiğini söyledi. Erdem, konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: ABD’nin Los Angeles ve Long Beach limanlarında 800 kişinin COVID-19’a yakalanması, tedarik zincirini felç etti. ABD’yi yeniden keşfetmeye gerek yok. Çok acil olarak Türkiye’nin limanlarındaki kule vinç operatörleri ve tahliye yükleme ekipmanlarını kullanan personele aşılama konusunda öncelik tanınmalı. Tüm Türkiye limanlarında bu özel görevlerde bulunan kişilerin sayısı bini geçmez. Taşımacılık sektörü aşılama sırasında ikinci aşamada, A9 bölümünde yer alıyor. Ancak bu çok geç olabilir. Limanlardan öncelikli liste istenebilir. Her liman müdürlüğüne yüzde 20 kota verilebilir. Özel eğitim alan ve ikamesi zor olan bu personele öncelik verilmeli.”
UND: Lojistik ilk sıralarda olmalı
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Strateji ve İş Geliştirme Başkanı Fatih Şener, lojistik çalışanları için aşı sırasının öne alınması gerektiğini söyledi. Şener, “Çin’de lojistikçiler aşıda sağlıkçılardan sonra ilk sıralarda yer alıyor. Diğer birçok ülkede de benzer durum söz konusu. Türkiye’nin dış ticaretinde önemli rol üstlenen uluslararası taşımacılık sektörü çalışanlarına da acil aşı yapılmasını bekliyoruz. Depolarda da buna çok ihtiyaç var. Çünkü dünyanın çeşitli yerlerinden gelen yüklere direkt temas söz konusu. TIR şoförlerimiz, her ne kadar araçlarının içerisinde diğer lojistik çalışanlarına göre daha izole olsa da riskin daha yüksek olduğu ülkelere girip çıkıyorlar, kuyruklarda ve sınır kapılarında beklerken farklı ülkeden insanlarla muhatap oluyorlar. Diğer yandan, birçok ülkede aşı yaptırmayan sürücülerin ülkeye girişinin yasaklanabileceği öngörülüyor. Aşı karnesinin zorunlu olacağı konuşuluyor. Tüm bu sebeplerle, özellikle dış ticarete hizmet veren lojistik çalışanlarının aşı sıralamasında öncelik verilmesini talep ediyoruz.”
AB Komisyonu: TIR sürücülerine test zorunluluğu olmasın
Avrupa Birliği Komisyonu, Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği’ne (IRU) ulaştırma personeli ve taşımacıların COVID-19 test ve karantina zorunluluklarından muaf tutulması önerisinde bulundu. Öneri AB devlet ve hükümet başkanlarının iradesini temsil eden AB Konseyi tarafından kabul edildi. Buna göre; AB’ye üye ülkeler, prensip olarak TIR sürücüleri ve taşımacılık hizmeti sağlayıcılarının COVID-19 testinden geçmelerini zorunlu tutamayacak. AB’ye üye bir ülkenin test uygulamayı istemesi halinde, hızlı sonuç veren ve PCR’dan farklı olan ‘antijen’ testleri kullanılabilecek. Bu testin taşımalarda aksamaya neden olmayacak şekilde gerçekleştirilmesi sağlanacak. Hızlı testler ile ilgili mevzuat yakında yayınlanacak. UND, üyelerine yaptığı duyuruda, “AB hükümet başkanlarının oybirliğiyle bu konuda onay vermiş olmaları büyük önem arz ediyor. Sektör firmalarımız ve sürücüleri Avrupa Birliği üye ülkelerinin sınırlarından geçişlerde bundan böyle karantina veya PCR test zorunluluğu ile karşılaşmaları halinde, bahse konu karara atıfta bulunulabilecek” açıklamasını yaptı.
Aysel YÜCEL - DÜNYA
LOJİPORT