9. Lojistik Zirvesi, lojistiğin farklı aşamalarını içeren panellerle devam ediyor. İzlediğimiz bu panelin konusu da, “Lojistikte Global Oyuncu Olma Hedefindeki Türkiye’nin Yol Haritası: Hizmet İhracatında Lojistik Sektörünün Yeri, YLDA Projesi ve Turquality Programı” idi.
Moderatörlüğünü Reibel Taşımacılık Genel Müdürü Arif Badur’un yaptığı panele konuşmacı olarak İstanbul Dış Ticaret ve Gümrük Bölge Müdür Yardımcısı Ruken Mermer, UND Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Talay Logistics CEO’su Onur Talay ile C2L Kurucu Ortağı Turhan Özen katıldı.
Özellikle gümrük işlemlerinde devrim niteliğinde çalışmalar yaptıklarını ifade eden Mermer, “Ticaret Bakanlığı olarak gümrüklerin dijitalleşmesi ve rekabetin kolaylaştırılması konusunda dünyaya entegre olacak işler gerçekleştiriyoruz.
180 belgeyi tek pencere sistemine aldık. Konteynerleri kayıt altına aldık. Limanlardaki eşya ve konteynerleri takip için liman tek pencere sistemini kurduk. Tüm kamu kurumlarına yapılan işlemlerin sistemden görülmesini sağladık. Serbest bölgeler elektronik teminat sistemi gibi sistemlerle entegrasyonu sağladık. Bugün gümrük alanında birbiriyle entegre sistemlerle hizmet veriyoruz. İşlem sürelerini kısaltmayı hedefliyoruz.
Bilge Gümrük Platformu ile gümrük işlemlerini daha kolay hale getireceğiz. Beyanname süreleri kısalacak. E-devlet sisteminden ulaşılacak ve mobil cihazlarla takip edilecek. Havayolu işlemlerinin dijitalleşmesini gerçekleştiriyoruz.
Denizyolundaki tek pencere sistemini demiryoluna da entegre edeceğiz. Demiryolu işlemleri de tek bir çatı altında toplanacak.
Faz 5’e geçmeyi planlıyoruz. Dünya Bankası tarafından açıklanan lojistik performans endeksinde 37. sıraya yükseldik. Hedefimiz daha yukarılara tırmanmak olacak.
Erenköy Gümrük Müdürlüğü, şehrin ortasında kaldı ve kapasite yetmediği için verimli çalışamıyor. Yatırım projelerimiz kapsamında başka bir yere taşıyabilmenin çalışmalarını yapıyoruz” açıklamalarını yaptı.
THY Kargo Yönetim Kurulu Başkanlığı’ndan ayrıldıktan sonra C2L adlı kendi firmasını kuran Turhan Özen de, rakamlarla Türkiye’nin global oyuncu olabilme kaslarının ne kadar güçlü olduğuna vurgu yaptı.
Dünya dış ticaretinin emtia hareketinde ürün bedelinin 24 trilyon dolar olduğuna dikkat çeken Özen, “Bu bedelden 10 trilyon dolarının ağırlık merkezi Türkiye’dir. Biz biraz geriden geliyoruz. Coğrafya kaderse Türkiye’nin lehine bir kaderdir. Bu hareketten maksimum payı alabilmek için altyapı yatırımları yapmak gerekir. Türkiye, havayolu açısından bunu yerine getirdi diyebiliriz. Kritik olan transit kargolardaki rejimin çok daha kolaylaştırılmış hale getirilmesidir. Serbest bölge uygulamalarının off line ve on line depolarla limanlara entegre bir şekilde yapılması gerekir. Yeni havalimanı dünyanın sayılı limanları arasına girdi.
“Bilgiyi yönetirseniz, güce de sahip olursunuz”
Dünya çok hızlı değişiyor. Lojistik süreçleri ayrı uzmanlık gerektiren aşamalara sahip. Değer zinciri açısından çok bölünmüş bir yapı. Fırsat haline gelen bu bölünmüş yapının tek bir gövdeden hizmet almaya dönüşmesidir. Örneğin hava kargoda birçok aşama var. Bunların optimizasyonunu yapmak için dijital entegrasyona ihtiyaç duyuluyor. Bilgiye sahip olan firmanın karşısında olan organizatör bunların tamamını yapabilir. Türkiye’deki lojistik girişimciler için belli bilgiyi yönetecek entegrasyonlar oluşturabilir. O zaman güç sizde olur. Bunu yapanlar çok ciddi cirolara ulaşabilir. Rekabetin yoğun olduğu yerlere odaklanmaktansa rekabetin nereye gideceğine odaklanmak gerekir.
“Türkiye’de %10 pazar payı yerine Çin’de %0.5 pazara ulaşmak zaferdir”
Türkish Cargo’nun transit tonaj olarak %70, hizmet olarak %80’lere yakın bir geliri var. Transit taşımacılığın herhangi bir modda yaratacağı ölçek çok ciddi bir verimlilik sağlar. Türkiye’de yüzde 10 pazar payına sahip olacağınıza Çin’de yüzde yarım pazar payı kazanın” ifadelerini kullandı.
UND Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Talay Logistics CEO’su Onur Talay da, moderatör Arif Badur’un global oyuncu olmak için ne yapmak gerekir? sorusunu şu sözlerle yanıtladı:
“Türkiye’de neden bir global şirket çıkmadı diye sorulabilir. Dünyadaki büyüklerin de çoğu satın almalar yoluyla ortaya çıktı. Türkiye’de de küçük küçük satın almalar gerçekleşti. Ama Türkiye’de güven ortamının tam olarak oluşmaması bu satın almaların gerçekleşmesini engelledi. Avrupa’da sistem, net bir şekilde kanunlarla korunduğu için oluyor. Dünyadaki en güzel örnek DSV’dir. DFDS ile 10 yıl karayolu faaliyetleri yapmaması konusunda anlaştılar. DFDS de anlaşmaya uydu. 10 yılın sonunda da daha güçlü bir şekilde, karayoluna yeniden döndü. Türk şirketleriin finansmana erişmede sorunları var. Yeterli desteği alamıyorlar. Finans kuruluşları, sektörü riskli görüyor olabilir. Oysa biz ülkenin ihracatını destekliyoruz.
“Global şirket hedefine en fazla Ekol yaklaştı”
Global bir şirket olmaya en fazla Ekol’ün yaklaştığını söyleyebiliriz. Yıllık cirosu 700 milyon Euro’lara ulaştı. Rakiplere bakarsak milyar dolarlardan söz etmek gerekir. En büyük şirketimiz dahi bir global oyuncunun ¼’üne yaklaşamıyor. Ekol, inanılmazı başardı. Türkiye’den global oyuncu çıkma yolunda önemli adımlar attı, kutluyoruz. Ama şu soruyu da sormak gerekir: Neden Avrupalı global oyuncuların cirolarının çeyreğine bile yaklaşamıyoruz?
“Devlet destekleri global oyuncu olmayı hızlandırır”
Örneğin, CMA CGM şirketinin Fransız Cumhurbaşkanı ile iyi ilişkileri var. Cumhurbaşkanı Macron sayesinde uzun vadeli inanılmaz krediler bulabiliyorlar. Özkaynakla bir yere kadar gidebilirsiniz. Bunu da ancak yurtdışından bulabiliyorsunuz. Krediye ulaşmak da çok pahalı hale geliyor. Ben satın almalar konusunda çok iştahlıyım ama finansman konusunu aşmamız çok zor.
Doğru firma, doğru insan kaynağı
Doğru insan kaynağına ulaşmak çok önemli. Bir satın alma yapacaksanız doğru firmaları seçmelisiniz. Hizmet çeşitliliğini artırmalıyız. Sayın Turhan Özen, ‘havayolu şirketleriyle yapacağınız ofis yatırımlarıyla büyüme planlarınızı çok rahat hayata geçirebilirsiniz’ dedi. İşin start-up kısmında yine kaynağa ihtiyacınız var. Ben her şeyi yaparım derseniz hiçbir şey yapamazsınız. Hedef odaklı gitmek en doğru kriterdir.”
Selçuk ONUR - LOJİPORT