Sektör temsilcileri, navlun piyasasında 2017’den önce düzelme beklemiyor. Denizcilik sektöründe karamsar havanın devam ettiğini belirten İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Başkanı Yusuf Öztürk, “Navlun piyasaları, konteyner ve kuru dökme yük segmentinde tarihi dipleri yaşıyor. Konteyner navlunlarıyla ilgili bir örnek vermek gerekirse bu yılın 21. haftasında ana rota olan Asya-Kuzey Avrupa taşımalarında yılbaşına göre navlun fiyatları yaklaşık yüzde 25 düştü. 20’lik konteyner navlunu 658 dolara kadar geriledi. Şanghay Konteyner Navlun Endeksi gösterdi ki bu seviye, 2014 yılının aynı dönemine göre yüzde 50 daha düşük” dedi. Yılbaşından bu yana Asya limanlarından Akdeniz’e konteyner taşımalarının yaklaşık yüzde 23, ABD batı kıyılarına yaklaşık yüzde 8, ABD doğu kıyılarına ise yaklaşık yüzde 3 düştüğünü kaydeden Öztürk, özellikle Maersk gibi büyük taşıyıcıların, yakın ve orta gelecekte navlunun iyileşmesi bakımından hiçbir ümit ışığı görmediğini aktardı.
EKONOMİK DURGUNLUK, DÜŞÜŞÜ
DAHA DA DRAMATİK HALE GETİRİYOR
Öztürk’ün verdiği bilgiye göre navlun piyasalarındaki düşüşün temel sebebi, piyasada aşırı taşıma kapasitesinin olması. Özellikle 18 bin TEU ve üzerindeki çok büyük konteyner gemilerinin devreye girmesi ve dünya ekonomisinin henüz toparlanamamış olması, düşüşü daha ciddi hale getiriyor. Üstelik talep, taşıma kapasitesindeki büyümeyi sindirecek kadar da artmıyor. Kuru dökme yük taşıma bedellerinin de 1980’den bu yana 30 yıl sonra tekrar rekor düşüş seviyelerine gerilediğine işaret eden Öztürk, şunları kaydetti: “Baltık Dry Endeksi, kuru dökme yük taşımalarına ilişkin en önemli endekstir. Endeks, 18 Şubat 2015’te 509 puan ile tarihi dip seviyeyi yaşadı. Özellikle tahıl taşımalarındaki mevsimsel canlanma ile bir miktar yükselen endeks, şu an 610 seviyelerine kadar geldi. Bu puan, dökme yük gemilerinin, işletme maliyetlerinin dahi çok altında günlük kira gelirleri elde edebildikleri anlamına geliyor.”
BÜYÜK TONAJLI GEMİLER
YÜK BULMAKTA ZORLANIYOR
Çin’de görülen üretim yavaşlaması ve buna bağlı olarak hammadde ve enerji ithalatında yaşanan daralmanın da dökme yük piyasasını olumsuz etkilediğini vurgulayan Öztürk, “Çin, çevre kirliliğini dikkate alarak düşük kaliteli kömür ithalatını durdurdu. Yine Çin’in, Avustralya ve Brezilya’dan yaptığı demir cevheri ithalatının hacmi ise tahminlerin çok daha altında gerçekleşiyor. Bu yüzden de kuru dökme yük piyasasında çalışan özellikle büyük tonajlı gemiler, yük bulmakta zorlanıyor. Capesize ve panamax tonajlı hurdaya gidişlerde bir artış var ancak yine de tonaj fazlasını dengeleyecek kadar hurdaya gidiş söz konusu değil. Halen piyasada çok gemi var. Yeni gemiler de piyasaya girmeye devam ediyor ama bu gemileri dolduracak kadar yük taşıması talebi yok” şeklinde konuştu.
LOJİPORT