Avustralya’da 1925 yılından bu yana araba üretimi yapan Ford fabrikası, Ekim 2016’da kapılarını kapatma kararı aldı.
Melbourne’a 1968’den itibaren Türkiye’den göç eden Türklerin ilk iş kapısı olarak da bilinen, Broadmeadows’da 1959’da kurulduktan sonra bölge halkının en büyük geçim kapısı Fordfabrikasının kapanacak olması, bölgede iş yeri sahibi ve fabrikada işçi olarak çalışan Türkleri yakından ilgilendiriyor.
Ford Avustralya CEO’su Bob Graziano tarafından bir basın toplantısıyla duyurulan karar, tüm Avustralya’da üzüntüyle karşılandı. Graziano, son 5 yılda 600 milyon dolardan fazla, son bir yıl içinde ise 141 milyon dolar kayıpları olduğunu, bunun Avrupa’dakinin iki katı, Asya’dakininse yaklaşık 6 katı olduğunu belirtti.
Ford’un bu kararıyla, Melbourne’un Broadmedows semtinde bulunan araba fabrikasında çalışan 650, Geelong kentindeki motor fabrikasında ise 510 kişi işsiz kalacak.
2002’den beri araba satışlarında sürekli düşüş yaşayan Ford Avustralya, ülke içinde üretilen tüm aksamlarıyla Avustralya’ya ait ilk “4×4″ olan Territory Jeep’i başarılı bir şekilde piyasaya sürmesine rağmen, diğer modellerdeki düşüşü engelleyemeyerek ekonomik krize girmişti. Son yıllarda aralıklarla işçi çıkaran Ford Avustralya, üretim sayısını düşürmüş ve haftada 4 gün iş programını uygulamaya koymuştu.
“Avustralya sanayisi için kara bir gün”
Avustralya Başbakanı Julia Gillard, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, kararın tüm Avustralyalılar için üzücü olduğunu ifade etti. Gilliard, Avustralya Federal hükümetinin, Geelong ve Broadmeadows toplumuna 39 milyon dolarlık maddi destekte bulunacağını açıkladı.
Ford fabrikasından çıkarılacak işçilerin iş bulmalarına yardımcı olacaklarını dile getiren Gillard, bu konuda Ford yönetiminden de işçilere destek olmalarını istedi. Gillard ayrıca, Ford fabrikasıyla ilgisi olan yan sanayi için de 12 milyon dolarlık bir yardım yapacaklarını bildirdi.
Avustralya ana muhalefet lideri Tony Abbott da Ford’un fabrika kapama kararını “yıkıcı bir karar” olarak değerlendirdi ve “Bu, Avustralya sanayisi için kara bir gün. Ford’la alakası olanlar için çok üzücü bir gün” dedi.
Karar Türkleri çok etkileyecek
Melbourne’a 1968 yılında itibaren Türkiye’den göç eden Türklerin ilk iş kapısı olarak da bilinen, Broadmeadows’ta 1959’da kurulduktan sonra bölge halkının en büyük geçim kapısı Ford fabrikasının kapanacak olması, bölgede iş yeri sahibi ve fabrikada işçi olarak çalışan Türkleri yakından ilgilendiriyor.
Victoria Parlemetosu’nda bölgeyi temsil eden İşçi Partisi milletvekili Frank McGuire, kendisine yöneltilen bir soru üzerine, geçen ay yapılan anketlerde en fakir bölgeler arasında gösterilen Broadmeadows’un, Ford fabrikasının da kapamasından sonra federal ve eyalet hükümetleri tarafından güçlü bir şekilde desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Bölgeye yapılacak yardımlarla meslek okullarının desteklenmesi ve yeni iş sahalarının açılması gerektiğini ifade eden McGuire, kendi bölgesinde bulunan Türklerin de kapanmadan en fazla etkilenecekler arasında olduğuna dikkati çekti. McGuire, “Avustralya’daki en büyük Türk nüfusu Broadmesdows’ta yaşıyor. Burada Türkiye’den gelip burayı evi kabul eden bir çok insan var” diye konuştu.
Türk esnaf tedirgin
Broadmeadows Ford Fabrikası’nın karşısında ve çevresinde bulunan çok sayıda Türk kökenli esnaf da karardan üzüntü duyduklarını ifade etti.
Fabrikanın karşısında gıda malzemesi dükkanı bulunan Mahmut Aydın, fabrikanın kapanmasınınsadece bölgeyi değil tüm Avustralya’yı etkileyeceğini, fakat en büyük etkisinin bölge insanı üzerine olacağını söyledi. Aydın, “Bu fabrikanın kapaması özellikle biz Türkleri çok kötü etkileyecek, işsizlik artacak. Buna yetkililerin bir an önce çözüm bulması gerekiyor. Bu fabrikanın buradan bence kalkmaması lazım” dedi.
Ford fabrikasının kapanmasından bölgedeki yan sanayi ve onlarla ticaret yapan kesimin de etkileneceğine işaret eden Türk esnaf Suat Gürleyen de şunları kaydetti: “Burada bir sürü Türk var. Buradan çok kişi ekmek yiyor. O yüzden buranın kapaması demek, bir sürü iş yerinin de kapanması demek. O açıdan ben ileriye dönük hiç iyi bir şey görmüyorum. Burada zaten ekonomik bir kriz var, bununla boğuşurken bir de bu çıkarsa biz Türkler için büyük bir sıkıntıya gireceğimizden hiç kuşkumuz yok.”
Ford çalışanları üzgün
Ülkedeki Ford fabrikalarının kapanmasıyla yaklaşık 1.200 kişi işsiz kalacak. İşini kaybedeceklerden biri de 33 yıldır Ford fabrikasında çalışan Mustafa Köse. Fabrikanın kapanma haberinin kendilerine sabah saatlerinde ulaştığını ifade eden Köse, işçilerin beklenmedik karar karşısında çok şaşırdıklarını, bazı işçilerin ağlayarak fabrikadan ayrıldığını anlattı.
Türk işçi Mustafa Köse, “33 yıldır Ford’da çalışıyorum. Haberin kötü tarafı, uzun zamandan beri çalışan insanlar benim gibi işsiz kalacaklar. Çevreyi ve bölgeyi çok etkileyeceğini düşünüyorum. Bu haberi alınca sabah herkesin morali bozuldu, elinde herkesin işi vardı, çalışıyordu. Ekonomik yönden kötüye gittiğini biliyorduk ama bu kadar kötü olduğunu bilmiyorduk” dedi.
Ford fabrikasında sendika görevlisi olarak çalışan işçi Stewart Harris ise 3 yıl sonra bölgenin olumsuz yönde etkileneceğini ifade ederek, “Bir çok kişi bu olayların sonucunda mutlu olmayacak. Bir gerçek var ki Ford’u bırakıp da başka bir yerde iş bulmak insanlar için zor olacak” ifadesini kullandı.
Avustralya’nın en eski ve güçlü fabrikalarından biri olan Ford fabrikasının kapanma kararı alması, Avustralya’daki ekonominin gidişatının daha güçlü şekilde tartışılacağı sinyalini verdi.
LOJİPORT