Otomobil üreticilerinin geliştirdiği yeniliklere bağlı teknolojik terimler, kolaylığın yanı sıra yabancı dillerdeki kullanıma göre yapılan kısaltmalar nedeniyle, anlaşılırlığı güçleştirebiliyor.
Teknolojik gelişmeler, hayatımızın her alanına birçok kolaylığın yanı sıra kafa karışıklığına da da sebep olabiliyor. Otomobil dünyası da gelişen teknolojiyi yakından takip ederek, bu gelişmeleri otomobillerine yansıtıyor.
Her geçen gün farklı donanım ve özelliklere bürünen otomobiller, şüphesiz insanların hayatını kolaylaştırıyor. Ancak, otomobillerin özelliklerini yansıtan yabancı dildeki teknolojik terim, harf ve kısaltmalar ise kafaları karıştırabiliyor.
Otomobillerin donanımlarını ve teknolojik özelliklerini anlatan ifadeler, yabancı dillerdeki kullanımlarına göre kısaltıldığı için anlaşılması güçleşiyor.
Yeni model otomobillerde kullanılan kısaltmaların bazıları şu anlamlara geliyor:
ABS: "Antiblock Brake System"in kısaltması olan ABS, sürücülere, tekerlekler kilitlenmeden fren yapma olanağı sağlayan, bu sayede aracın manevra ve kontrol yeteneğini artırarak sürücüye yardımcı olan sistemi ifade ediyor.
ESP: Elektronik Stabilite Programı (ESP), sensörler sayesinde otomobilin seyir halinde çizgisini korumasına, savrulmadan stabil bir şekilde seyrini sürdürmesine yardımcı olan sistemi anlatıyor.
BAS veya EBA: "Brake Assist System" ve "Emergency Brake Assist"in kısaltmaları olan BAS ve EBA, sürücünün fren pedalına sert basması halinde fren gücünün tam olarak devreye girmesini simgeliyor.
MSR: "Motor Schleppmomenten Regelung"un kısaltması olan MSR, özellikle kaygan zeminlerde, sürücünün ayağını gaz pedalından çekmesiyle oluşacak kaymayı, motor torkunu kullanarak önlemeye çalışan sistemin adı.
ASR: "Anti Schlupf Regelung"un kısaltması olan ve Türkçe'ye antipatinaj sistemi olarak de çevrilebilen ASR, araçta patinaja geçildiğinde çekiş olan tekerleklere giden gücü kontrol ederek tutunmayı sağlıyor.
EBD: "Electronic Brake Distributor"ün kısaltması olan "EBD" sistemi, fren yapılması halinde gücün ön ve arkadaki akslara dengeli şekilde dağılmasını ve böylece güvenli fren yapılmasına yardımcı oluyor.
ASC T: "Elektronik çekiş kontrol sistemi" olarak tanımlanan sistem, aracı seyir halindeyken sensörler aracılığıyla sürekli takip ediyor. Sürücü, tehlike yaratacak durumlarda aracına gaz verse bile, sistem motor gücünü sınırlıyor.
EPB veya APB: Klasik el freninin yerine geçen bu sistemde, el freni, anahtar kontak yuvasından çıkarıldığında otomatik olarak devreye giriyor.
Tiptronic: Araçlardaki şanzımanın manüel ya da otomatik olarak kullanılmasını ifade ediyor.
Cruise Control: Otomatik hız kontrol sistemi olarak tanımlanan "Cruise Control" sürücü tarafından devreye sokulduğunda, aracın hızı sabitleniyor sistem gaza, frene ya da sistemi çalıştıran düğmeye yeniden basıldığında devreden çıkıyor. Yeni nesil bazı modellerde kullanılan, "Akıllı Cruise Control" sistemi ise sensörler aracılığıyla öndeki araçla olan mesafeyi kontrol ederek aracı yavaşlatıyor.
SRS: "Suplementary Restraint System"in kısaltması SRS, "Airbag"i ifade ediyor. Türkçe'de hava yastığı olarak kullanılan sistem, çarpışma sırasında, çok kısa bir süre içinde otomatik olarak devreye girerek, sürücü ve yolcuların korunmasını sağlıyor.
Markalara göre değişen özellikler
Otomobillerin teknik özellikleri, model isimleriyle birlikte kullanılan harf gruplarıyla da anlatılmaya çalışılıyor. Ancak, bu harf grupları markadan markaya değişiklik gösterebiliyor.
Bir otomotiv firmasının Kayseri Servis ve Satış Müdürü Tamer Alpgündüz, otomobillerin bazı teknik özelliklerinin model isimleriyle birlikte kullanılan harf gruplarında anlatılmaya çalışıldığını belirtti.
Bu harf gruplarının markalara göre değişiklik göstermesine rağmen bazı terimlerin ortak kullanıldığını bildiren Alpgündüz, şu bilgileri verdi: "Dizel araçlarda kullanılan 'tdi' simgesi, otomobilin turbo, dizel ve enjeksiyonlu olduğunu anlatır. Daha yeni modellerde kullanılan 'cdi' terimi ise 'Common roil diesel injektion'ın kısaltması anlamına gelir. Bu sistem yakıtı püskürtmede kullanılan farklı yöntemlerle yakıtın daha iyi yanması ve atık yakıt kalmamasını sağlıyor. Ayrıca otomobillerde kullanılan teknik özelliklerden Immobiliser, kontak anahtarı ve motordaki şifreleme sistemini anlatıyor. Xenon özelliği, mavi ışık vererek karşıdan gelen sürücünün gözünü almayan far sistemini ifade ediyor. Öte yandan, seri olarak kullanılan 'C' harfi klas, 'S' harfi standart veya süper, 'L' harfi lüks, 'X' ve 'G' harfleri genelde büyük, 'I' harfi enjeksiyon, 'SW' harfleri station wagon anlamlarında kullanılıyor. Bu harfler birlikte de kullanılabiliyor. Yani bir otomobil modelinde 'SX' ifadeleri varsa süper lüks, 'GLS' ifadeleri varsa büyük ve süper lüks gibi anlamlarda kullanılıyor."
Alpgündüz, bu harf ve simgeler, araçların teknik özelliklerini anlatmak için kullanılsa da, otomobil almak isteyenlerin alacakları otomobillerin teknik özellikleri hakkında servis yetkililerinden bilgi almalarının faydalı olacağını sözlerine ekledi.
LOJİPORT