Türkiye'de ikinci el otomobil pazarındaki sıkışıklığın giderilmesi amacıyla ikinci el arabaların ihracatının önünün açılması istenirken, ikinci el otomobillerin değerinin önemli oranda düştüğü Avrupa, tıkanıklığı Afrika'ya otomobil satarak aşıyor. Türkiye'nin ikinci el otomobil pazarı ihracatında hedef olarak gördüğü pazarlardan Afrika'ya Avrupa'dan yapılan satış son 6 yılda yüzde 60'ın üzerinde artış gösterdi.
Afrika son yıllarda zengin Avrupa'nın ikinci el arabalarının en büyük alıcısı oldu. Le Monde Gazetesi'nin haberine göre, Avrupa'dan Afrika'ya satılan ikinci el otomobil sayısı 2000'den bu yana yüzde 60'tan fazla arttı ve 2005 yılında 3.9 milyon adet oldu. En çok ihracat gerçekleştiren ülkeler Almanya, Fransa ve İspanya olurken, Afrika'da en fazla ithalat yapan ülkeler de Cezayir ve Fas oldu.
En çok Toyota tercih ediliyor
Afrikalılar'ın tercih ettiği arabalar, teknik donanımı fazla karmaşık olmayan, kolay onarılabilir ve yedek parça bulunabilir modeller. Bu anlamda Toyota'nın 1997 model Carina'sı çok gözde imiş. 1998 model Aventis ise "fazla elektonik donanımlı" olduğu için pek tercih edilmiyor.
Senegal'de 5 yaş üzerine izin
Afrika ülkelerinde, örneğin Senegal'de aslında Temmuz 2003'ten beri 5 yaşından daha yaşlı araba ithal etmek yasak. Ne var ki bunu hayata geçirmek mümkün olmuyor. Çünkü halk çok yoksul, 5 yaşından genç veya yeni araba satın almaya geliri yetmiyor. Ağır bir şekilde vergilendirilen bu piyasada yılda ancak 2 bin yeni araç satılıyor. Yani Senegal'de 5 bin 500 kişide bir kişi yılda yeni araba satın alabiliyor. Bu durumda Senegal'in başkenti Dakar'da trafikteki 14 bin 121 taksiden sadece 85'i beş yaşından genç ve 4 bin 647'si yirmi yaşından büyük. Bu durumda Afrika'da ikinci el pek çok araba h‰l‰ "yeni" sayılıyor.
İhracatın merkezi Anwers Limanı
Avrupa'dan Afrika'ya yapılan ihracatın merkezi ise Belçika'nın başkenti Brüksel ile Anvers Limanı. Belçika'nın Flaman bölgesindeki tarihi Anvers Limanı özellikle 1999'dan bu yana Avrupa'nın en önemli araç giriş-çıkış iskelelerinden biri ve Afrika'ya yönelik ihracatta birinci konumda. 2006'da 890 bin araç buradan geçmiş. Yılda ikinci el 250 bin araç buradan Afrika'ya ve Ortadoğu ülkelerine gidiyor. Buradaki Antwerpen Euroterminal'i aracılığıyla yılda 150 bin araç gönderen İtalyan Grimaldi Lines başta geliyor. Anvers limanı Afrika'ya ve daha az ama göz ardı edilemeyecek oranda Ortadoğu'ya ikinci el araba gönderilmesinin yanı sıra birinci el yepyeni araçların da giriş-çıkış merkezi konumunda. Avrupalı otomobil firmalarının (Fiat, Volkswagen, Peugeot, Renault gibi) Asya veya Latin Amerika ülkelerindeki fabrikalarında üretilen araçlar da ilkin buraya geliyor, burada satışa sunacakları Avrupa ülkesinin standartlarına göre son uyarlamaları yapılıyor, sonra bütün işlemleri tamamlanmış olarak satış noktalarına gönderiliyor.
Türkiye'nin gözü Irak ve Suriye'de
Türkiye'nin de, ikinci el otomobil pazarındaki sıkışıklığının giderilmesi amacıyla bu alanda ihracatının önünün açılması isteniyor. Türkiye'nin özellikle güney ve doğusundaki komşuları göz önüne alındığında ciddi bir kullanılmış oto ihracat potansiyeli olduğuna dikkat çeken sektör uzmanları, bunun için hükümetin bu konuda vergi iadesi anlamında bir teşviki oluşturması ve ikinci el oto ihracatı işlemlerindeki prosedürlerde kolaylıklar getirmesi gerektiğini söylüyor. Uzmanlar özellikle Kuzey Irak'ta 8-10 yaşlarında ve 2 litrelik benzinli araçlara talep olduğunu ve Suriye'de alıcı potansiyeli bulunduğunu belirtiyorlar.
DÜNYA