Hükümetin açıkladığı yeni teşvik paketi otomotivde büyük heyecan yarattı. Üreticiler ve satıcılar, yenilenecek taksilerle sektörde satışların önemli oranda artacağı görüşünde. Türkiye çapında sayısı 70 bine yaklaşan taksilerden en az 50 binin yenileneceği öngörülüyor. OYDER Başkanı Alp Gülan, teşvikin getireceği hareketlilikle üretimde yeni bir rekorun kırılabileceğini söyledi.
Hükümetin açıkladığı teşvik paketinden en fazla yararlanacak sektörlerden biri de otomotiv olacak. Paket bu şekliyle yürürlüğe girerse; taksi, şehir içi toplu taşıma yapan dolmuş, belediye otobüsleri, halk otobüsleri ile yük taşıma amacıyla kullanılan kamyon ve kamyonetler ve bir şehit yakını yılbaşına kadar ÖTV’siz araç alabilecek. Bu gelişme sektörde büyük memnuniyetle karşılandı. Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Alp Gülan, “Genel anlamda ülkemiz adına olumlu bir gelişme. Taksilerin yenilenmesi sektöre ciddi bir ivme getirecek. KOBİ’lerde de otomobil sektöründe de bir dinamizm yaratacağı kesin” dedi. İstanbul Taksiciler Esnaf Odası (İTEO) Başkanı Yahya Uğur da sadece İstanbul’da 15 bin taksinin teşvikle yenilenebileceğini söyledi. Toplamda 50 bin taksinin yenilenmesi bekleniyor. Bu da sektöre yüzde 5 - 10 arası bir destek anlamına geliyor.
Bu destekle üretimde rekor kırılabilir
Yenilenecek araçların yerli üretimi önemli oranda destekleyeceğini ve rekor rakamlara ulaşılmasına katkı sunabileceğini savunan Alp Gülan şöyle konuştu:
“Teşvik yerli üretimi destekleyecek. Geçen yıl iki kademe birden atladık. 17. sıran 15. sıraya yükseldik. Dünya yüzde 1 büyürken biz yüzde 16 büyüdük. Bu çok önemli. İç pazarında çok iyi gitmesi bunu desteklemesi anlamında da önemli. Çünkü iç pazarı stabil olmayan, büyümeyen bir ülkede üretim de büyümüyor. Biz de hep aynı şeyi iddia ediyoruz. Diyoruz ki iç pazar da dengeli olsun ki fabrikalarımız ‘full time’ çalışsın. İhracata da olumlu yansıyacak.
Fabrikalar üç vardiya çalışıyor
Taksilerin yenilenmesi daha güvenli, donanımlı araçların olması ayrıca yabancının izlenimi açısından da önem taşıyor. Taksicilerin kullandığı araçlar 1600 cc’ye kadar araçlar. Pakette 2 bin cc’nin üzerinde de böyle bir şey görünüyor. Ama genel anlamda baktığımız zaman bir dinamizm yaratacağını söylemek mümkün. Taksici arakadaşlarımızın kullandığı araçların çoğu da yerli üretim olduğu için üretimde de bu sene iyi gidiyoruz. Üretimde rekor kıracak gibi gidiyoruz. Fabrikaların çoğu 3 vardiyaya geçmiş vaziyette. Ciddi bir talep getirir. Rakam az bir rakam değil. Taksiciler de uzun süredir bekliyorlardı.”
‘İstanbul’da 15 bin taksi yenilenir’
Yenilenen araçların sadece ikinci el satışlarında kısmen dalgalanmaya sebep olabileceğini dile getiren Alp Gülan, “Kısa vadede ikinci el piyasada belki biraz dalgalanma yapar. Ama bu araçların yenilenmesi her şeyi ile beraber bizim için önemli olur” dedi.
Yaklaşık 50 bin taksinin yenilenmesini beklediklerini ifade eden İstanbul Taksiciler Esnaf Odası (İTEO) Başkanı Yahya Uğur, “Daha önce eski Başbakanımız Davutoğlu söz vermişti, bekliyorduk. Arkadaşlarımız olağanüstü memnuniyetle karşılayacaklar. İstanbul’da yaklaşık 17 bin taksi var. Bunun 6 binin yenilenmesi şart zaten. Biz en az 15 binin yenileneceğini tahmin ediyoruz. Türkiye çapında ise 70 binden fazla taksi var. Toplamda 50 bine yakın aracın yenileneceğini düşünüyoruz” dedi. Taksici esnafı, sürenin yıl başına kadar olmasına dikkat çekiyor. Teşvikte yıl sonuna kadar tanınan sürenin 5 yıla çıkarılması durumunda sektöre çok daha faydalı noktaya geleceğini savunan Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Uğur, “Eğer 5 yıla çıkılırsa o zaman daha fazla fayda verecek, daha fazla insanın kullanacak. 5 sene içerisinde her taksicinin kullanabileceği bir hak olarak çıkması bizi olağanüstü memnun eder. Çünkü bir iki bin liralık bir araç değil. En düşüğü 50 bin. Bunun için taksicinin hazırlanması alzım. 5 seneye yayılırsa her taksici bir kere bundan yararlanabilir. Süre uzatılırsa bütün araçlar yenilenir” dedi.
Sektöre hareket getirecek
• Hyundai Assan Genel Müdürü Önder Göker:
Oldukça pozitif bir gelişme ve kesinlikle üreticilere hareket getirecektir. Tüm markalar için olumlu. Özellikle yerli markalar ihracatla birlikte iç pazarda da ivmeyi hızlandırarak satışlarına katkı yapacak. Bu gelişmeyle beraber otomotiv pazarı daha da genişleyecek ve belki de rekor düzeyde satışlara imza atılacak. Bize de oldukça olumlu yansıyacak. Ticari araç sahiplerinin yerli modeller arasındaki ilk tercihlerinden biri Hyundai. Satışların haricinde, esnafın daha modern ve daha kaliteli otomobillerle hizmet vermesi araçları kullanacak tüketicilerin konforu açısından da son derece önemli.
• Scania Genel Müdürü İlhami Eksin:
2015 yılı ile kıyaslandığında ağır vasıta kamyon sektöründe, ilk 6 ayda ciddi bir daralma yaşandı. Sektörü canlandırmak adına ÖTV gibi kalemlerde hayata geçirilecek düzenlemeler yeni araç satışlarına olumlu katkı sağlayacak. Euro6 araçlar, düşük yakıt tüketimi, yüksek güvenlik standartları ve en önemlisi çevre dostu olmaları ile öne çıkıyor.Böylece hem araçlarını yenileyen müşterilerimiz karlı çıkacak hem de gelecek nesillere daha temiz bir çevre bırakma yönünde bir adım atılmış olacak. Biz de kampanyalarımızla bu düzenlemeye destek vererek müşterilerimizin yükünü hafifleteceğiz.
En çok Fiat ve Hyundai'ye yarayabilir
Taksiciler araç alımlarında daha en çok Fiat ve Hyundai markaları tercih ediyor. Dolayısyla bu markaların satışlarında önemli oranlarda artış bekleniyor. Alp Gülan, “Özellikle yerli üretim yapan markaları taksiciler daha çok tercih ediyor. Yedek parça bulmak daha kolay olduğu için. Orada zaten işler iyi gidiyordu. Daha da iyi gidecek” dedi.
Taksiciye 20 bin lira civarında avantaj sağlıyor
Araç alırken iki tür vergi ödeniyor: Özel tüketim vergisi (ÖTV) ve katma değer vergisi (KDV). Bunlar içerisinde oransal olarak ağırlık oluşturan ÖTV aracın motor silindir hacmine göre alınıyor. KDV ise aracın motor hacmine göre değişmiyor, genel oran yüzde 18. 100 bin liralık sıfır km bir aracın fiyatı eğer 1600 cc altı ise toplam vergilerle 171 bin liraya geliyor. 1600 üstü bir motora sahipse vergilerle 224 bin liraya, 2000 cc üstwüyse 289 bin liraya kadar çıkıyor. Vergilemede aracın çıplak fiyatı üzerine önce ÖTV ekleniyor. Sonra yüzde 18 KDV ekleniyor. Böylece vergiden vergi alınmış da oluyor. Taksi, dolmuş, halk otobüsü, kamyon ve kamyonetlerde ÖTV, aracın türü ve motor büyüklüğüne göre yüzde 1’den başlayıp yüzde 45’e kadar çıkıyor. Taksici esnafının kullandığı araçlar genellikle 1300 - 1600 cc arası araçlar. Bunlarda ÖTV yüzde 45. Eğer ÖTV alınmazsa, bu KDV oranına da etki edecek. Çünkü KDV’ye baz rakam düşmüş olacak. Motor hacmi ve fabrika çıkış fiyatı üzerinden alınan ÖTV alınmadığı takdirde, örnek, anahtar teslimi 60 bin lira olan bir araçta 20 bin liraya yakın avantaj oluşacak. Bu araçlarda KDV’ye baz rakam düştüğünden ayrıca bir avantaj oluşacak. 60 bin liralık bir araçta yaklaşık 3 bin lira da KDV avantajı gelmiş olacak.
Aysel YÜCEL - DÜNYA
LOJİPORT