Azerbaycan petrol şirketi SOCAR’ın Aliağa’daki 5,6 milyar dolarlık yeni rafineri, liman ve nafta tesisi yatırımları sürüyor. 2018 yılında tamamlanacak yatırımların ilk halkası olan Petkim Limanı 2015’in Eylül ayında hizmete girecek.
Türkiye’nin petrokimya ürünlerinde dışa bağımlılığını azaltacak Star Rafinerisi için çalışmalar sürüyor. 2.700 dönümlük alanda inşa edilen rafineri için bugüne kadar 900 milyon dolarlık harcama yapıldı. Ekim ayı sonuna kadar 1,2 milyar dolarlık harcamanın gerçekleşeceği tesisler toplamda 5,6 milyar dolara mal olacak.
SOCAR Türkiye Başkanı Yavuz, hafriyat çalışmalarının sürdüğü rafineri sahasında gazetecilere devam eden yatırımlar hakkında bilgi verdi. Rafinerinin yılda 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesine sahip olacağını belirten Yavuz, bu yatırımın Türkiye’de tek noktaya yapılan en büyük yatırım olduğunu söyledi. Rafinerinin Türkiye’nin cari açığını yılda 2,5 milyar dolar azaltması bekleniyor. SOCAR Türkiye Başkanı Yavuz’un verdiği bilgilere göre rafineri dünya standartlarında çevre, güvenlik ve teknoloji donanımına sahip olarak inşa edilecek. Aynı yarımadada bulunması sebebiyle Petkim ile tam entegre olacak rafineri yılda 1,3 milyon ton nafta üretecek.
5,6 milyar dolara mal olacak 10 milyon ton kapasiteli rafinerinin temeli 2011 yılında atıldı. 3,29 milyar dolarlık kısmı banka kredisi ile yapılacak yatırımın 2,4 milyar dolarlık kısmı özkaynakla karşılanıyor. 29 Ağustos 2014 tarihi itibarıyla kazı işlerinde 8,8 milyon metreküp hafriyat yapılarak yüzde 91’i tamamlandı. Dolgu işlerinde 2 milyon 450 bin metreküp hafriyat yapılarak yüzde 81’i bitirildi. Gabion duvar imalatında 59 bin metrekare imalat yapılarak yüzde 73’lük ilerleme sağlandı. Star Rafinerisi saha hazırlama çalışmalarının yüzde 76’sı bitti.
Petrokimya sektörünün yerli üreticisi Petkim, 2008 yılı Mayıs ayında tamamlanan özelleştirme sürecinin ardından Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) çatısı altında faaliyetine devam ediyor. SOCAR, Petkim’in de yer aldığı İzmir Aliağa’da yeni rafineri, liman, elektrik üretimi ile petrokimyada yenileme ve kapasite artırma yatırımları yapıyor. 2018 yılında yatırımlar tamamlandığında şirketi buradan yılda 1 milyar dolarlık faiz ve vergi öncesi kâr oluşturmayı planlıyor. SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, temeli Ekim 2011’de atılan rafinerinin 2018 yılı başında bitirileceğini açıkladı. Yavuz, “Aliağa yarımadasına Petkim’in satın alınması ve rafineri yatırımı da dahil toplam 10 milyar dolarlık yatırım yapıyoruz. Bu yatırımlar 2018 yılında tamamlandığında yılda en az 1 milyar dolarlık FAVÖK oluşturacağız.” dedi. Türkiye’nin her yıl 15 milyar dolarlık rafinaj ve petrol ürünü ithal ettiğine dikkat çeken Yavuz, “İthalat Türkiye ekonomisinden 2 kat hızlı büyüyor. Türkiye’nin bunu durdurması gerekiyor.” diye konuştu. Yavuz, SOCAR Türkiye Ege Rafinerisi’nin (STAR) tamamlanmasının ardından, Türkiye’nin 4 ilave petrokimya tesisine ve en az bir rafineriye daha ihtiyaç duyacağını söyledi. Aliağa’da 660 MW’lık doğalgaz santrali kurmayı planladıklarını da ifade eden Kenan Yavuz, “Uzun vadede buradaki elektrik üretim kapasitemizi 1.500 MW’a kadar çıkaracağız. SOCAR Power şirketimizin iki santral projesi var.” dedi. Star Rafinerisi’nin inşaat sürecinde ekipmanların montajlarının yapılacağı 2016-2017 döneminde toplam istihdamın önemli bölümü geçici işçilerden oluşmak üzere 16-17 bin kişiye kadar çıkacak. Petkim, liman ve rafinerideki kalıcı istihdam ise 4 bin kişi olacak. Star, Türkiye’nin ilk ‘Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi’ne sahip yatırımı olma özelliğini taşıyor.
Pazar payını yüzde 40’a çıkaracak
Yurtiçinde yüzde 25’lik pazar payına sahip olan Petkim’in önümüzdeki on yılda bu payı yüzde 40’a çıkarmayı hedeflediğini ifade eden Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut, bu artışın Petkim’in üretim kapasitesinin iki katına çıkarak 6 milyon tona ulaşması anlamına geldiğini kaydetti. Petkim Konteyner Limanı’nda 2013 yılı Temmuz ayında başlayan hafriyat çalışmaları bir yılı geride bırakırken, konteyner limanının ilk bölümü Eylül 2015’te faaliyete geçirilecek. İkinci bölüm ise Kasım 2016’da devreye alınacak.
700 metrelik tek parça rıhtım yapısı ile 11 bin TEU kapasiteli gemilerin yanaşabileceği liman olma özelliği taşıyacak olan Petkim Konteyner Limanı, başlangıçta yıllık 1,5 milyon TEU elleçleme kapasitesine sahip olacak. Konteyner depolanması için 48 hektarlık lojistik saha inşa ediliyor. Bu büyüklük 75 futbol sahasına karşılık geliyor.
Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut’un verdiği bilgiye göre Petkim’de 2014 yılı için planlanan yatırım bütçesi 115 milyon dolar. 2008 yılından 2014 sonuna kadar şirkete yapılan yatırım tutarı 500 milyon doları bulacak.
Kaynak: ZAMAN