Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü 19.12.2014 tarihli ve 16132 sayılı ekteki yazı ile 12.11.2008 tarihli ve 27052 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ozon Tabakasını İnceleten Maddelerin Azaltılmasına İlişkin Yönetmelik ve ilgili mevzuat gereği OTİM’lerin 2009 yılında kotaya tabi tutulduğu ve 2903.71.00.00.00 GTİP nolu Klorodiflorometan (R22) soğutucu akışkanın ithalatına (servis ve ihracat amaçlı üretim hariç) 01.01.2015 tarihi itibariyle son verildiği bildirmektedir.
Yazıda ayrıca, ozon tabakasının incelmesi ve iklim değişikliği gibi önemli çevre sorunlarının alt yapısını oluşturan bu maddelerin kullanımlarının kontrol altına alınarak sonlandırılmasının Bakanlığın ulusal ve uluslararası sorumlulukları açısından büyük önem arz ettiği belirtilmektedir.
Söz konusu maddelerin ithalat kontrollerini sıkılaştırmak, veri kaydını kolaylaştırmak ve oluşabilecek yasadışı ticareti önlemek amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 09 Ağustos 2014 tarihli ve 29083 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri Seri No:114) ile OTİM’lerin en çok giriş yaptığı 6 (altı) gümrük noktası İhtisas Gümrüğü olarak belirlenmiştir. İklim değişikliğine olan etkisi yüksek olan Florlu Sera Gazlarının ülkemize girişlerinin de 2015 yılında çıkarılması planlanan Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik ile aynı yöntem aracılığıyla kontrol altına alınması planlanmaktadır.
Yazıda, 2015 yılı itibariyle 81 ilde ithalatı ve kullanımı yasaklanan maddeler ve bu maddelerin piyasada bulunan alternatiflerine yönelik çok sıkı denetimler gerçekleştirileceği bildirilmektedir.
İthalatı, satışı ve kullanım süreçleri Bakanlığın kontrolünde bulunan OTİM’lerin ithalatını, satışını yapan ve servis hizmeti veren firmaların cezai duruma düşmemeleri için yasal olmayan veya GTİP saptırması yoluyla getirildiği düşünülen ürünler konusunda dikkatli olmalarını, satın aldıkları R22 gazlarında karton kutu ve içindeki tüpün üzerinde TÜRKÇE AÇIKLAMALAR BÖLÜMLERİNİN orijinal baskı şeklinde olmasına ve ÜRETİCİ FİRMA İSMİ veya LOGOSUNUN yine hem karton kutu hem de içindeki tüpün üzerinde orijinal baskılı olmasına azami özen göstermelerini, Bakanlığın yayınlamış olduğu mevzuata uygun hareket etmeleri gerekmektedir.
Ayrıca, söz konusu denetimlerde, ithalat aşamasından ülke içindeki satış ve kullanım süreçleri de dahil tespit edilen her türlü uygunsuzluğun sonucunda 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve ilgili mevzuat kapsamında öngörülen yaptırımlar uygulanacağı belirtilmektedir.
Bakanlık, 2872 sayılı Çevre Kanunu gereği tespit ettiği uygunsuz ürünlere el koyup ayrıca her bir tüp başına çok ciddi para cezası kesme yetkisine sahip olduğundan R22 gazı alım ve satımlarında gereken hassasiyeti göstermeleri gerektiğine vurgu yapıldı.
LOJİPORT