Aracın gereksiz yere çalıştırılması nedeni ile yılda 5.5 milyar TL'lik yakıt kaybı oluştuğunu hesaplayan teknoloji şirketleri, bu soruna inovasyonla çözüm buldu. Binek vasıtaların amaç dışı kullanımını önlemek için geliştirilen yeni nesil yazılım sayesinde, ani ve sert fren, motorun boşta ne kadar çalıştırıldığı, hangi saatler ve yol şartlarında kullanıldığı, SMS ve internet üzerinden şirket yöneticilerine mesaj olarak anında bildiriliyor. Şoförün ihlaline müdahaleyi mümkün kılan bu sistem sayesinde yakıtta yüzde 10 tasarruf sağlanıyor. Bunun parasal karşılığı ise ticari araçların toplamı düşünüldüğünde 5.5 milyar TL'ye denk geliyor. Bu sistemi Merkez Bankası, Ziraat Bankası, Medline, Petrol Ofisi ve BP gibi kurum ve kuruluşlar şimdiden kullanmaya başlarken, yurdışında ise Kazakistan, Azarbaycan ve İsrail kullanıyor.
Altı elektrik mühendisinin kurduğu ve Ankara'da Bilkent Cyberpark'da faaliyet gösteren Türk şirketi Mobiliz, günümüzde şirketlerin artan ihtiyaçlarına inovasyonla çözüm üretiyor. AR-GE'ye yılda 1 milyon TL harcayan teknoloji şirketi, 2008 yılı mart ayında sistemine kayıtlı 25 bin araç üzerinde yaptığı araştırma ile çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Araştırmaya göre, trafikte seyreden 6.5 milyon adet ticari aracın, yolcu beklerken veya yük indirirken motor durdurulmadan, rölantide bekletilmesi ile yıllık yakıt kaybı 6 milyar TL'ye yaklaşıyor.
10 dakika rölanti 1 litre yakıt tüketiyor
Mobiliz Genel Müdürü Levent Aydoğan, "Günde ortalama 35 dakika motoru durdurmadan bekleme yapan araçların yarattığı bu kayıp, toplam yakıt tüketiminin de yüzde 10'una denk gelmektedir. Sadece 10 dakika motoru durdurmadan (rölantide) çalışan bir araç, 1 litre yakıt tüketir" diye konuştu. Trafikte bulunan ticari araçların yıllık akaryakıt tüketiminin 55 milyar TL olduğunun tahmin edildiğini söyleyen Aydoğan, "Yeni nesil araç takip sistemlerinin kullanımı ile yüzde 10'luk bir yakıt tasarrufu sağlanabiliyor. Bunun da ülke ekonomisine ortalama katkısı 5.5 milyar TL olacaktır" açıklamasında bulundu.
Şu anda 40 bin araçta Mobiliz'in geliştirdiği yeni nesil araç takip sistemi kullanıldığını ve günde 5 bin mesaj aktığını söyleyen Aydoğan, sistemi şu şekilde anlattı: "Bilgi iletişimini sağlamak için tasarlanmış bir sistem. Sistem, araca monte ediliyor. Bu sayede GPS uydularından alınan konum bilgileri, araç üzerinden toplanan çeşitli bilgilerle GSM ve GPRS üzerinden bilgi isteyen merkeze ulaşıyor. Bu sayede aracın hızı, hangi yolda kullanıldığı, yakıt tüketimi, ne kadar süre motorun boşta çalıştırıldığı, ani kalkış, sert fren, ani şerit değiştirme gibi durumlar GSM ve GPRS üzerinden anında mesaj olarak şirket yöneticisine mesaj olarak gönderiliyor. Bu sayede gereksiz yakıt sarfiyatının yanı sıra, ambulansların taksi niyetine kullanılması da önlenebiliyor."
2 bin şirket kullanıyor
Mobiliz Yeni Nesil Araç Takip ve Filo Yönetim Sistemi'nin 2 bin işletmenin 35 bin aracında kullandığını söyleyen Aydoğan, Merkez Bankası, Ziraat Bankası, DenizBank, VakıfBank, BP, Shell, POAŞ, Milangaz, Borusan Lojistik, TNT, Ceva Lojistik, Çobantur, Adahan, Eyüp Lojistik, Banvit, Şeker Piliç, Keskinoğlu, Aytaç, Erikli, Medline ve Acıbadem Sağlık Hizmetleri'nin sistemi kullandığını söyledi. Sisteme yurtdışından da ilgi olduğunu söyleyen Aydoğan, "Azerbaycan, Kazakistan ve İsrail'de sistem kullanılmaya başladı" dedi.
Sistemi, 45 transmikser ve 30 pompa olmak üzere toplam 75 araçta 7 aydır kullandıklarını söyleyen Çimbeton'un Şirket Müdürü Bahri Zuhal, "Toplam yakıt tüketimde yaklaşık yüzde 6.5 oranında tasarruf tespit ettik" dedi. Martaş Group Araç Takip Sistemleri Sorumlusu Tuğhan Caner ise, sistem sayesinde araçlarda ortalama yüzde 6-7 oranında yakıt tasarrufu sağladıklarını belirterek, "Telefon giderlerinde de büyük bir azalma kaydettik" diye konuştu.
Kurum araçlarında şaşırtan örnekler yaşanabiliyor
* Bir bankanın, para taşıyan zırhlı aracının şoförünün, loto oynamak üzere yol kenarında duraklaması
* Dondurma taşıyan bir araç şoförünün, aracın arka kapılarını açarak, frigorifik aracı dış ortam kliması olarak kullanması
* Soğuk zincirde kritik bir gıda maddesi taşıyan sürücünün, araç yokuşta çekmiyor diyerek soğutucunun klimasını kapatması ve daha sonra açmayı unutması
* Firmaların servis araçlarının, o bölgede yer alan diğer firmaların çalışanları için de toplu taşıma aracı olarak kullanılması. Bu nedenle şirketin, sadece kendisinin değil, diğer şirketlerin de yakıt ihtiyacını karşılamak zorunda kalması.
DÜNYA